۲۴ آذر ۱۴۰۳ ۱۳ جمادی الثانی ۱۴۴۶ - ۲۵ : ۱۰
عقیق: «برای عید مبعث به مدینه رفتم اما نتوانستم حرم پیامبر را زیارت کنم.» این را زائر پاکستانی محمود حدید میگوید.
تعداد زائران حرم نبوی در روزهای اخیر افزایش یافته است و سعودیها امکان تشرف به حرم نبوی بیش از یک بار در سال را نمیدهند. رئیس امور دینی حرمین شریفین عبدالعزیز سدیس میگوید که «این محدودیت برای جلوگیری از ازدحام جمعیت است.» این در حالی است که سعودیها در برنامه ۲۰۳۰ افزایش بیش از ۵۰ درصدی تعداد زائران را در دستور کار قرار دادهاند؛ به طوری که تعداد زائران حرم نبوی از روزانه متوسط ۵۰۰ هزار نفر باید به یک میلیون نفر برسد.
عربستان طرح توسعه حرم نبوی را در سالهای گذشته پیگیری کرده است و هماکنون بخش مرکزی در حال ساخت است که به گفته وزیر گردشگری این کشور احمد خطیب «تا سال ۲۰۳۰ فضای زیارتی در مدینه ۳ برابر خواهد شد.»
یکی از زائران عراقی محمد سلمان با اشاره به اعمال محدودیت برای مسلمانان در سرزمین وحی میگوید که «سعودیها مکه و مدینه را به عنوان مراکز گردشگری معرفی میکنند» تا نه تنها مسلمانان، بلکه غیرمسلمانان هم به اماکن زیارتی بروند. این در حالی است که چندی پیش ورود بانوان غیرمسلمان بدون داشتن حجاب در مسجدالنبی، واکنش مسلمانان را برانگیخت.
با توجه به درآمد بالای سعودیها از گردشگری زیارت، آنها در تلاش هستند تا علاوه بر مکه و مدینه، سایر شهرهای این کشور را نیز برای جذب گردشگران زیارتی و حتی غیرزیارتی متحول کنند. علاوه بر این، حضور گردشگران خارجی در شهرهای مذهبی را نیز پیگیری میکنند تا جایی که حتی کنسرت و جشنوارههایی بدون رعایت اصول اسلامی در این شهرها برگزار میشود که برپایی کنسرت بانوان بدون حجاب و حضور زنان مدلینگ جهان در مدینه از جمله آنهاست.
وزیر گردشگری عربستان احمد خطیب با اشاره به اینکه حضور گردشگران در همه شهر باید توسعه یابد، میگوید که «ما تا سال ۲۰۳۰ باید به سالانه ۱۵۰ میلیون گردشگر برسیم که نیمی از آن را باید خارجیها تشکیل دهند. با این وجود یکی از مسوولان گردشگری مالزی محمد نصیح با اشاره به اینکه شهرهای مذهبی به ویژه مکه و مدینه جایی برای بهرهبرداری و درآمدزایی از برنامههای غیرزیارتی نیست، میگوید که «سعودیهابرای رسیدن به اهداف خود فضا را برای حضور بیشتر مسلمانان فراهم کنند.»
جشنوارههای غیرمذهبی در جده
توسعه گردشگری با هر روشی از اهداف سعودیهاست، اما «توجه به فضای مذهبی شهرهای مکه و مدینه و جلوگیری از توریستی شدن این شهرها» از مطالبات مسلمانان است. مدیر امور حج بنگلادش نیز میگوید که «باید مسلمانان کشورهای مختلف در سازمان همکاریهای اسلامی درباره وضعیت شهرهای مکه و مدینه و حفظ فضای معنوی این شهرها جلسه تشکیل دهند.»