اسیری که در زندان‌های اسرائیل ۴ هزار جلد کتاب خواند

عقیق: نهمین جلسه از سلسله جلسات ماهانه روایت بیداری با موضوع تحلیل و بررسی کتاب «حقیقت سمیر» به قلم یعقوب توکلی با حضور مجتبی رحماندوست، سعدالله زارعی، قاسم تبریزی و خود مؤلف چهارشنبه بعدازظهر، در حوزه هنری برگزار شد.

۲۹ سال اسارت در راه مبارزه با اسرائیل

زارعی در ابتدای این نشست گفت: در رابطه با این کتاب که حاصل فعالیت چندساله آقای توکلی حول شخصیت سمیر قنطار است، چند نکته مهم حائز اهمیت است که باید بدان پرداخت. اولین نکته، خود شخصیت سمیر است. جوانی که ابتدائا در اردن به جرم فعالیت ضد رژیم صهیونیستی بازداشت و دستگیر می‌شود و پس از آن در سن ۱۸ سالگی طی یک حرکت نظامی ضربه‌ای به صهیونیست‌ها وارد می‌کند و در عوض ۲۹ سال اسارت را در راه وطن و آزادی به جان می‌خرد، از این منظر شاید او جزو معدود نفراتی است که این همه سال اسارت صهیونیست‌ها را متحمل شده است. اما این تمام کار سمیر نیست، شاید چنین به نظر برسد که ۲۹ سال اسیر بودن در چنگ صهیونیست‌ها ادای دینی به محورت مقاومت باشد، اما او بلافاصله پس از آزادی در سال ۲۰۰۸ (که در اصل باید در سال ۲۰۰۴ این آزادی اتفاق می‌افتاد اما اسرائیلی‌ها خلف وعده کردند)، به نیروهای حزب‌الله می‌پیوندد و راه مبارزه با محور شرارت را پیش می‌گیرد تا این که در سال ۲۰۱۵ به دست رژیم صهیونیستی در سوریه به شهادت رسید.

وی افزود: یکی از موضوعات اساسی در مورد حیات او، توجه و درک صحیحش از موضوعات اسلامی است. سمیر در زندان با آموزه‌های شیعی آشنا می‌شود و از مذهب دروزی به مذهب تشیع تغییر عقیده می‌دهد. جالب است که سمیر تشیع خودش را مخفی نگه‌میدارد تا این که آزاد می‌شود و ابراز تشیع خود را بیش از آن که تبلیغی و اعلانی کند، در عمل نشان می‌دهد.

زارعی ادامه داد: ابعاد گوناگونی از شخصیت سمیر قنطار قابلیت مطالعه دارد. حتی از حیات طیبه ۵۳ ساله او می‌توان یک سریال تلویزیونی خوبی هم تولید کرد، چرا که امروزه جامعه ما به چنین شخصیت‌ها و الگوهایی نیاز  دارد. خوشبختانه دکتر توکلی این کتاب را طی جلسات متعددی که با خود شهید داشتند، گرداوری کردند. این کتاب هرچند ۷ سال از انتشارش می‌گذرد اما به چاپ سوم خود رسیده و این موضوع برای آثاری که شاید برای خواننده امروزی در اولویت نباشند، اتفاق خجسته‌ای است.

از زندان ساواک تا موساد

قاسم تبریزی در ادامه بیان کرد: محتوای کتاب برای من آشنا بود. با خواندن خاطرات مبارزان انقلابی ایران مثل مرضیه حدیدچی دباغ، عزت شاهی، احمد احمد و... پی خواهیم برد که شکنجه‌های ساواک تا چه حد با شکنجه و نوع بازجویی افسران موساد و افسران امنیتی اردن شبیه است! البته این موضوع به ارتباطی که بین ایران و اسرائیل در موضوعات امنیتی داشته‌اند بر می‌گردد. همچنین می‌توان استنباط که دستگاه اطلاعاتی اردن هم نیروهای خود را تحت آموزش صهیونیست‌ها  قرار داده بود. ساواکی‌ها نیروهای خود را برای آموزش در تیم‌های سه نفره، پنج نفره، هشت نفره و ده نفره به اورشلیم می‌فرستادند و در آنجا به مدت سه تا بعضاً دو سال آموزش می‌دیدند و بعد از آن به ایران باز می‌گشتند. 

وی افزود: البته مستشاران آمریکایی و انگلیسی نیز در اداره امنیتی و اطلاعاتی کشور دخالت داشتند و آموزش‌هایی را به نیروهای ایرانی می‌دادند. مثلا در انگلستان نیروهای ایرانی طی حضور در یک زندان مخفی به شکل عینی نحوه شکنجه و بازجویی را فرامی‌گرفتند. این همکاری تا سال ۵۷ و در اوج مبارزات نهضت انقلابی هم ادامه داشت و ایران اول تقاضا کرد تا نیروهای بازنشسته موساد برای کمک به کشور بیایند، اما اسرائیلی‌ها نیروهای تازه‌تفس و مشغول به کار را به ایران فرستادند.

تبریزی گفت: سمیر قنطار با این که یک جوان است اما در زندان مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهد چه در اردن چه در اسرائیل. او می‌داند کجا صحبت کند و کجا سکوت. شگردهای بازجویان را بلد است و فریفته حرکات آن‌ها نمی‌شود.

او در زندان چهارهزار جلد کتاب خواند و عبری یاد گرفت

در ادامه این جلسه مجتبی رحماندوست بیان کرد: کتاب حاضر، از پاورقی‌های ارزشمندی برخوردار است. این اثر یک دوره خاورمیانه‌شناسی و در نوع خودش یک اثر درسی است. این کتاب به خوبی تبیین کرد گرایش به سبک زندگی تجمل‌گرا چگونه فرماندهان فلسطینی را به خود مشغول کرد و آنان از جنگ با اسرائیل غافل شدند. اثری که حاصل ۵۰ جلسه با سمیر بوده است حاوی نکات قابل توجهی است.

او ادامه داد: وجوه عزت‌مندانه متعددی در کتاب پیدا می‌شود، مثلا بلند نشدن او به پیش پای سران رژیم در مواقع متعدد مثل حضور در دادگاه‌ها، یا این که وقتی خواستند با اعلام خبر فوت خواهرش، او را تحت فشار روانی بگذارند،  سعی کرد اشک‌هایش را اسرائیلی‌ها نبینند. تهدید زندان‌بان اسرائیلی و اخراج جاسوس صهیونیست‌ها از سلول دیگر وجوهی است که بخشی از زندگی سراسر عزت سمیر قنطار را به نمایش می‌گذارد.

رحماندوست افزود: سمیر در این مدت 4هزار جلد کتاب خواند و زبان عبری آموخت. او بعدها با «یوسف وزنی» آشنا شد و یوسف هم سمیر را با هستی‌شناسی تشیع و معارف آن آشنا کرد. از موضوعات قابل توجه کتاب که به شکل تیتروار می‌توان بیان کرد این است که کتاب نشان داد: در اسرائیل چیزی به نام شهروند وجود ندارد و آنان تنها شهرک‌نشین هستند، عرفات چه خیانت‌هایی به فلسطین کرد و سفر او به مصر بعد از قرارداد کمپ‌دیوید موجب کمرنگ شدن قبح این قضیه بود، فالانژهای لبنان چه حمایت‌هایی از اسرائیل کردند و در مقابل صهیونیست‌ها برای آنان چه کردند، فتحی شقاقی چگونه آدمی بود، افسران اسرائیلی بسیار ضعیف‌النفس بوده و تحت تأثیر رشوه قرار می‌‌گرفتند، دولت خودگردان فلسطین چگونه تشکیلاتی است و....