۰۵ آذر ۱۴۰۳ ۲۴ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۴۶ : ۰۰
عقیق:حاج عبدالرضا هلالی مداح اهل بیت(ع) دومین یادداشت خود را با موضوع «مداحی استودیویی فرصتها و چالشها» ارائه کرد.
او این یادداشت را با انتشار ویدئو زیر در صفحه مجازی خود منتشر کرد. متن آن به شرح زیر است:
ای جنون بیدار شو، خواب زمستانی بس است...
نیازهای اجتماعی راهحلی اجتماعی دارند، همانگونه که مسائل فرهنگی راهحل فرهنگی دارند. بنا به نیازها راهحلها نیز تغییر میکنند. اما بعضی از امور مثل روضهخوانی و نوحهسرایی که با امر قدسی گره خوردهاند خود نیز آرام آرام به امر مقدس تبدیل شدهاند.
در دوران ویروس کرونا، مداحی در استودیو به علت کم شدن حضور مخاطب در هیئتها بیشتر شد، طبیعتاً هرکاری در ابتدا هم با استقبال مواجه میشود و هم مخالفت. درباره مداحی استودیویی نیز از همان ابتدا افرادی بودند که مخالفت میکردند و استدلالشان این بود که فضای مداحی به موسیقی نزدیک شده و حس و حال هیأت، حال و هوای موسیقی گرفته. باید فضای هیأت و روضه در این سبک از مداحیها حفظ شود، یعنی خاطره و تجربه علاقمندان هیئتها دست نخورده باقی بماند و ذات این موضوع تغییری نکند.
البته جنبه مثبت این سبک از تولیدات، جذب مخاطبان خاکستری است که شاید کمتر مداحی و روضه گوش کنند، ولی از تولید فرهنگی باکیفیت و تنظیم شده استودیویی استقبال میکنند. اما امروز در بعضی از مداحیهای استودیویی با صرف هزینه مادی، جنبههای معنوی نوحهها کم رنگ شده و در خیلی از موارد، رنگ و بوی خود را از دست میدهد.
زندهخوانی در هیأتها، حال خوش، تکثر یافته روضهها را در بین تک تک مردم زیاد میکند و آن حال و هوای روضه را در مخاطب حفظ کرده و تداوم میبخشد. اصولاً نوحه وقتی به جماعت اقامه میشود وحدتبخش است و حال خوش مستمعین را به هم منتقل میکند.
نوحهخوانی و نوحهسرایی یک بخش جدی عزاداری است که یک نفر به عنوان مداح و ذاکر، اشعاری را میخواند و از مخاطب جواب میگیرد و آنها را در اشک و نوحه سهیم میکند. این یک اتفاق نفس به نفس و چهره به چهره است. مداح اثری ارائه میکند و مخاطب در شکلگیری این اثر سهیم و شریک است.
از ضعفهای بعضی از مداحیهای استودیویی، مشکل رسانهزدگی است که امروز در حوزه مداحی با آن مواجه هستیم، متاسفانه هنر که رسانه زده شود، آهسته تبدیل به صنعت میشود در هنر صنعتی، صاحب اثر بیشتر از اینکه به حال خود فکر کند، به فروش یا تکثیر و پخش اثرش فکر میکند چرا که تاثیر کارش را در مخاطب نمیتواند ببیند.
اتفاقی که امروز میافتد این است که نوحهسرای جوان ما میگوید، فلان خواننده، موزیک ویدئو تولید کرده و دو میلیون بازدید خورده است، من هم میخواهم نوحه بسازم و کاری برای دم و دستگاه روضه ارباب انجام دهم اما دریغ که او در واقع در میدان دیگری بازی میکند.
نبودن حال خوش و ورود بعضی پولها و موسیقی بیچارچوب بزرگترین آسیب مداحیها و خوانندگیهای استودیویی است. خروجی هیأتهای دهه ۷۰ و ۸۰، ناله و اشک و حال خوش و شهدای مدافعان حرم بودند و ... ولی خروجی بعضی از مداحیهای استودیویی چه خواهد شد!؟