بابی انت و امی؛ معنای واقعی عشق و دلدادگی به امام حسین(ع)

عقیق: زیارت عاشورا با مجموع درس‌های عقیدتی، سیاسی، فکری و انزجار از دشمنان اهل بیت عصمت و طهارت‌، در حکم محک و معیاری است که سَره را از ناسره جدا می‌کند. زیارت عاشورا مجموعه‌ای از درس‌هایی است که هر کدام از آن ارزش‌هایی را ارائه می‌دهد و سر فصل‌های غیر قابل تردیدی را فرا راه انسان می‌گشاید و می‌تواند آدمی را در پیمودن راه راست و رسیدن به حقیقت راسخ و استوار نماید. زیارت عاشورا خود منشوری است که از هر جهت نوری از آن جلوه‌گر است چرا که این صحیفه بهانه‌ای است برای بیان مختصر امّا کامل از اسلام شناسی، معرفت‌شناسی، امام شناسی، جامعه شناسی و انسان شناسی. در این ایام می‌طلبد اندیشمندان به مدد اعتقادات راستین و فضیلت مدار مؤمنان بیایند و با تبیین صحیح اعتقادات اسلامی مردم را با عشق و معرفت بیشتر نسبت به ساحت مقدس پیامبر اعظم (ص) و اهل بیت (ع) آشنا کنند.

این زیارتنامه توسط امام باقر (ع) به شیعیان تعلیم داده شده است و صرفاً یک زیارتنامه جهت عرض ادب ظاهری به محضر امام حسین (ع) و یاران ایشان نیست و معانی عمیقی در آن نهفته است.

بر همین اساس حجت الاسلام والمسلمین سید محمدباقر علم الهدی استاد حوزه علمیه تهران از رهگذر شرح و تفسیر زیارت عاشورا، زوایای پنهانی که در این زیارت نامه قدسی نهفته است را مطرح و مطالب آن تقدیم مخاطبان می‌شود. قسمت‌های پیشین این تفسیر را می‌توانید در اینجا بخوانید. آنچه در ادامه می‌خوانید قسمت نوزدهم تفسیر زیارت عاشورا است:

در فرازی از زیارت عاشورا می‌خوانیم بِاَبی اَنْتَ وَ اُمّی لَقَدْ عَظُمَ مُصابی بِکَ، پدر و مادرم به فدایت که تحمل مصیبت بر من بواسطه ظلمی که بر شما رفت سخت دشوار است؛ در ادامه تبیین جهات مختلف زیارت عاشورا در بزرگداشت وجود مبارک امام حسین (ع) چنین مطرح می‌شود که عاشقان و دلباختگان حقیقی حضرت در محضر حجت خدا بر زبانشان جاری می‌کنند و می‌گویند پدر و مادرمان به عنوان قربانی فدای اهداف بلند و تابناک وجود نازنین حضرت سیدالشهدا (ع) باشد. حال سوال مطرح است چرا عاشقان حضرت چنین عاشقانه این دعا را از خداوند تمنا می‌کنند؟

پدر و مادر دو نعمتی هستند که خداوند متعال تنها یک بار به انسان عنایت می‌کند و در صورتی که هر کدام از این دو نعمت از انسان گرفته شود هیچ کسی دیگری نمی‌تواند جایگزین آن شود به همین جهت بیشترین ارزش و بزرگترین مقام برای یک انسان حفظ مقام پدر و مادر است. این نعمت نعمتی است که تنها یک بار در اختیار انسان قرار می‌گیرد در حالی که دیگر نعمات عمدتاً قابلیت تکرار شدن دارند برای مثال انسان به هر دلیلی همسر خود را از دست بدهد امکان ازدواج مجدد برای او فراهم است، یا اگر فرزندش فوت کند امکان فرزند دار شدن و تکرار فرزند وجود دارد و یا اگر خانه، ملک یا سرمایه‌ای را از دست بدهد می‌تواند مجدد همان‌ها را به دست بیاورد اما نعمت پدر و مادر چنین نیست و هرگز قابلیت تکرار ندارند.

عاشق، عارف و علاقمند به حضرت سید الشهدا (ع) و مقام امامت امام حسین (ع) به قدری به ایشان ابراز عشق و محبت می‌کند که حتی دو نعمت خدادادی که هرگز قابل تکرار نیست را قربانی راه حضرت می‌کند تا همواره در مسیر آزادی، تعهد، دلدادگی، مسؤولیت پذیری و دفاع از حریم دین ثابت قدم باشد و برای همیشه ماندگار شود. خجسته آن انسان‌هایی که در این زمینه از در صداقت بیرون بیایند و صادقانه این حرف را بزنند. اما گاهی اوقات مشکل از آنجایی شروع می‌شود که برخی می‌گویند بِاَبی اَنْتَ وَ اُمّی…؛ اما در عمل به شکل دیگری رفتار می‌کنند به گونه‌ای که عمل و رفتار با یکدیگر متفاوت است. گاهی اوقات انسان همه چیزش را فدا و قربانی امیال نفسانی خود می‌کند حتی در معاملاتش مرتکب دروغ می‌شود و نام خدا، پیامبر و اهل بیت را به زبان جاری می‌کند تا سود بیشتری کسب کند بعد هم می‌گوید بِاَبی اَنْتَ وَ اُمّی..؛ این گفتن دروغ محض است. وقتی انسان برای به دست آوردن یک سود جزئی حاضر است به خداوند و پیامبرش دروغ بگوید هرگز نمی‌تواند صادقانه نعمات الهی تکرار نشدنی چون پدر و مادر را فدای امام حسین (ع) کند.

عاشقان امام حسین (ع) دلدادگانی چون عابس بن ابی شبیب شاکری است، آن جوان پاک باخته و تازه داماد کوفی که وقتی شنید حجت خدا مسیرش را به سوی کربلا تغییرداده با وجود اینکه ماه‌های اول ازدواجش بود اما به سرعت خود را به حجت الهی و امام زمان خویش رساند.

وقتی کودکانی که بیرون از خیمه در حال بازی بودند مشاهده کردند در میان فوج فوج سربازی که برای اردوگاه عمر سعد از کوفه می آیند یک نفر سوار به سوی خیمه امام حسین (ع) می‌آید شادمان دوان دوان به سوی حضرت شتافتند و این خبر را به ایشان دادند در همانجا بود که حضرت اباعبدالله الحسین (ع) فرمودند گویی برادرم عابس است؛ بنابراین این انسان اگر بگوید بِاَبی اَنْتَ وَ اُمّی…؛ راست گفته است. اما آن کسانی که قسم خورده و بی تعهدی به دین به عنوان یک نقطه موفقیت آمیز دنیوی آنان مطرح می‌شود قطعاً نمی‌توانند صادقانه بگویند بِاَبی اَنْتَ وَ اُمّی….

در مکتب امام حسین (ع) عاشقان صادق تربیت و رشد پیدا می‌کنند و هر کسی این فرصت را پیدا نمی‌کند. آن زمانی که عارفی صادقانه عالی‌ترین نعمت خداوندی را به پای محبوبش فدا می‌کند آن هنگام است که می‌تواند بگوید مصیبت و غم اعظم از دست دادن و شهادت امام حسین (ع) است. نکته مهم اینجا است که خیلی از ما در آداب عشق ورزی و محبت به امام حسین (ع) در بیان و زبان خیلی زیبا حرف می زنیم در حالی که باید در عملکرد چنین باشیم و در عمل بگوییم بِاَبی اَنْتَ وَ اُمّی لَقَدْ عَظُمَ مُصابی بِکَ.

نکته مهم دیگر اینجا است که وقتی رابطه عاشق و معشوق بین ارادتمندان امام حسین (ع) و شخص سیدالشهدا (ع) برقرار شد آن هنگام برای تک تک قدمهایی که عاشق برای رسیدن به معشوق بر می‌دارد اجر و مزد است حال اجر و مزدی که در زیارت عاشورا برای عاشقانه تدارک دیده شده چیست؟ که این اجر و مزد خود حدیث دیگری است که در جلسه بعد بیان می‌شود.