۰۲ آذر ۱۴۰۳ ۲۱ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۵۰ : ۱۹
عقیق:حجت الاسلام علی خادمی در سلسله یادداشت هایی به برخی از آیات مهدوی قرآن کریم پرداخته است که در چند شماره تقدیم شما مهدی یاوران می شود .
شیوه ارتباط هر آیه با آن حضرت متفاوت است و به یکی از این سه شیوه تفسیر، تطبیق و تأویل برمی گردد.
ـ تفسیر: یعنی ارتباط آیه با موضوع مهدویت که از ظاهر آیه استفاده می شود و مصداق منحصر به فرد آن خواهد بود.
ـ تطبیق: یعنی ارتباط مذکور باز هم از ظاهر آیه استفاده می شود؛ ولی معنای منحصر به فرد نمی باشد و آن آیه، مصادیق و نمونه های دیگری نیز دارد.
ـ تأویل: یعنی نحوه ارتباط آیه با مهدویت، از ظاهر آن برداشت نمی شود و تنها از زبان مفسران اصلی قرآن که اهل بیت (ع) باشند دانسته می شود؛ البته معانی دیگری برای واژه تأویل گفته شده، ولی مقصود ما در اینجا، همین معنای باطنی است.
* آیه دوم و سوم سوره بقره
«ذلِکَ الْکِتابُ لا رَیْبَ فیهِ هُدیً لِلْمُتَّقینَ / الَّذینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ...؛ آن کتاب با عظمتی است که شک در آن راه ندارد؛ و مایه هدایت پرهیزکاران است. / (پرهیزکاران) کسانی هستند که به غیب ایمان میآورند». سوره بقره/ ۲و۳.
دومین آیه مهدوی در ابتدای دومین سوره قرآن می باشد.
در آغاز سوره مبارکه بقره، هدایت گری قرآن را مخصوص اهل تقوا می داند؛ چراکه هدایت پذیری انسان مشروط به ظرفیت و قابلیت اوست. آنگاه متقین را کسانی معرفی نمود که دارای پنج ویژگی بنیادی و اساسی باشند.
نکته قابل توجه این است که اولین ویژگی را «ایمان به غیب» دانسته است.
غیب هر چیزی است که از حس پوشیده باشد. آری، اگر انسان از دایره محسوسات بیرون نرود و بخواهد فقط به محسوسات ایمان داشته باشد، ایمان به مبدأ و معاد نخواهد آورد؛ معجزات انبیا و اولیا را نخواهد پذیرفت و ...
هست بر اسباب اسبابی دگر // در مسبب منگر در آن افکن نظر
انبیا در قطع اسباب آمدند // معجزات خویش بر کیوان زدند
یکی از مهم ترین نمونه های ایمان به غیب، ایمان به امام غائب (عج) می باشد. شیخ صدوق قدس سره دو روایت از امام صادق (ع) در این باره نقل کرده است:
ـ هنگامی که داود بن کثیر تفسیر آیه فوق را پرسید، امام (ع) چنین پاسخ دادند: کسی ایمان به غیب دارد که به حقانیت و حتمی بودن قیام قائم عج اقرار کند: «مَنْ أَقَرَّ بِقِیَامِ الْقَائِمِ ع أَنَّهُ حَقٌّ». (کمال الدین، ج۱، ص۱۷).
ـ همچنین از یحیی بن أبی القاسم نقل کرده که از آن حضرت شنید: مراد از متقین، شیعیان علی (ع) هستند و غیب نیز حجت غائب می باشد: «الْمُتَّقُونَ شِیعَةُ عَلِیٍّ (ع) وَ الْغَیْبُ فَهُوَ الْحُجَّةُ الْغَائِبُ». (همان، ص ۱۸).
از مطالب پیش گفته معلوم شد که شیوه ارتباط این آیه با حضرت ولی عصر (عج)، به صورت «تطبیق» می باشد.
منبع:حوزه