ورود اسلام به سرزمین بودایی

عقیق:کشور تایلند با مساحت ۵۱۴۰۰۰ کیلومترمربع در مرکز شبه جزیره هندوچین و شمال شبه جزیره مالی واقع شده و محدود است از شمال و شمال شرقی به کشور لائوس، از شرق به کامبوج، از جنوب به مالزی و خلیج سیام و از غرب و شمال غربی به برمه. این کشور در ۵۰ تا ۵۰/۲۰ عرض شمالی و ۹۸۰ تا ۱۰۲۰ طول شرقی واقع شده است. تایلند کشوری نیمه کوهستانی است و کوه‌های آن عمدتاً در نواحی شمالی، غربی وقسمت شبه جزیره‌ای واقع شده اند. مهمترین رودهای آن مکونگ، مون، نان، چائوپرایا وشعبه های آنها است. جنگل‌های تایلند بسیار وسیع و آب و هوای آن در اکثر نقاط گرم ومرطوب و پرباران است.

در تایلند بیش از ۳۰ ملیت مختلف به سر می‌برند ملیت‌های سیامی و لائوسی در آن اکثریت دارند و ۸۵ درصد کل جمعیت را تشکیل می‌دهند. زبان رسمی مردم این کشور تائی، یکی از زبانهای گروه سینو - تبتی است. مذهب رسمی تایلند بودایی است که حدود ۹۰ درصد جمعیت را شامل می‌شود.

دین مقدس اسلام از طریق هندوستان و بنادر خلیج فارس و دریای عمان به کشورهای جنوب شرقی آسیا و جزایر اقیانوس هند راه پیدا کرد و گروهی از بازرگانان و دریانوردان ایرانی سهم بسیاری در مسلمان شدن مردم این مناطق داشته اند.

در مورد ورود اسلام به تایلند نظرات مختلفی ارائه شده است.

گفته می‌شود که اسلام در سده‌های دوم و سوم هجری به وسیله بازرگانان مسلمان از شبه جزیره مالایا به جنوب تایلند نفوذ یافته و در آن بخش هنوز اکثریت با مسلمانان است، ولی به هر حال می‌توان مدعی شد که از چهارصد سال پیش به این سو، دین اسلام در این کشور از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است و این اهمیت از هنگامی شروع می‌شود که دو برادربه نامهای شیخ احمد و شیخ سعید از ایران وارد «ایودیا» پایتخت پیشین تایلند شدند و چون ایودیا علاوه بر پایتخت بودن، یکی از شهرهای مهم بازرگانی به شمار می‌رفت، این برادران با استفاده از این فرصت دادوستد پیشه کردند و بتدریج شیخ احمد که برادر بزرگ‌تر بود وارد دربار سلطنتی تایلند گردید.

اسلام در دوره پادشاهی نارای کبیر (۱۶۵۶ تا ۱۶۸۸) بسرعت در این سرزمین پیشروی کرد و پادشاه تایلند هر چند سبت به فرستادگان پادشاهان و رهبران اسلامی سوماترا و هندوستان محدودیت قائل می‌شد، سرانجام با پیشنهاد سفیر هندوستان دایر بر تأسیس مسجدی در پایتخت موافقت و حتی آن را به لحاظ مالی تقویت کرد. این موافقت و کمک به اسلام و مسلمانان، علی رغم انتقال پایتخت از «ایودیا» به «دنوذی» و سپس «بانکوک» ادامه یافت. در این زمان امور مسلمانان را یکی از مسئولان دادگاه عالی به نام «الفباخولارا مگونتری» اداره می‌کرد.

بنیانگذار مرکز اهل بیت در بانکوک در مورد تاریخ اسلام در تایلند معتقد است که اسلام در حدود ۴۵۰ سال پیش توسط بازرگانان و مبلغان مسلمان در تایلند رواج یافت و از آنجا که بعضی از این مبلغان اهل زهد و تصوف و گوشه نشینی بودند، مردم تحت تأثیر زهد و اصول اعتقادی آنها قرار گرفتند. حادثه‌ای در تاریخ نقل شده که یکی از علمای ایرانی که در یک سفر تجارتی از این کشور دیدن کرده بود، وقتی عقب ماندگی مردم را دید تصمیم گرفت در آن کشور بماند و پس از مدتی توانست شاه کشور را مسلمان کند و این مساله از خلال اسامی شاهان آن دوره که شبیه اسامی اسلامی است معلوم می‌شود.

مجله العالم در مقاله‌ای تحت عنوان «موقعیت مسلمانان تایلند» می‌نویسد:

بر اساس آنچه در تاریخ موجود است اولین مرتبه که مسلمانان به تایلند رسیدند اواخر قرن هشتم و اوایل قرن نهم هجری بود و آنان از طریق جهانگردی و تجارت به شبه جزیره مالایا رسیدند و در مورد تجارت ادویه و تشویق مردم آن سرزمین به استفاده بیشتر از بنادر طبیعی و مواهب زندگی آن روزگار بحث و گفتگو نمودند.

در مقاله اسلام در تایلند آمده است:

اسلام، در اواخر قرن دوازدهم و اوایل قرن سیزدهم میلادی توسط مالزیاییها و همچنین تجار هندی و عرب به تایلند وارد شده و در جنوب این کشور به علت مجاورت بامالزی که یک کشور اسلامی است بسرعت گسترش یافته است.

در جای دیگر آمده است:

قبلاً ناحیه جنوب بخشی از تایلند به شمار نمی‌رفت. در واقع شبه جزیره مالایا، مسکون از قوم مالایا، به صورت کشورهای کوچکی درآمده بود که مردم آن در طول سده پانزدهم میلادی مانند اکثر مالایاییها اسلام آوردند. تایلند از سده چهارم میلادی سلسله جنگ‌هایی را برای فتح شبه جزیره مالایا آغاز کرد که در سال ۱۷۶۷ با تصرف تمام کشورهای مسلمان، تا حد پایین لیگور، (ناخن سی تامارات) به اوج رسید؛ بدین ترتیب کشورهای اسلامی جایاس (چایا)، گراهی (سورات - تانی) و لیگور به امپراتوری تائی منضم شدند، آنگاه تاییها از لیگور فتوحات خود را به سمت جنوب گستردند و کشورهای مسلمان بیشتری نظیر، بدلونگ (پاتالونگ)، سینگورا (سونگخالا) و ستول (ساتون) را متصرف شدند. در طول سده نوزدهم رقابت بر سر تصرف بقیه شبه جزیره مالایا میان تایلند و بریتانیا آغاز شد. در سال ۱۸۳۲ تایی ها کشور مسلمان پتانی (فتانی) را تسخیرکردند و دولت بریتانیا این پیروزی را در سال ۱۹۰۹ به رسمیت شناخت. تایلند در ابتدای تصرف کشورهای مسلمان، اجازه می‌داد تا به وسیله سلطان‌های خود اداره شوند. اما در سال ۱۹۰۲ حاکمان مسلمان خلع شدند؛ خودمختاری سرزمین‌های مسلمانان ازمیان رفت و اداره مستقیم آنها به دست تایی ها افتاد.

به هر حال با توجه به مطالب فوق می‌توان نتیجه گرفت که اسلام در آن کشور به واسطه مهاجرت دریانوردان و بازرگانان مسلمان بویژه ایرانیان مسلمان و آمیزش و ازدواج آنها با پیروان دین بودایی نفوذ کرد.

منبع:مهر