انبیاء آمده اند از بشر، آدم بسازند/ سه گام برای آدم سازی

عقیق:بیست و نهمین قسمت از فصل جدید از برنامه تلویزیونی «مصیر» کاری از گروه اجتماعی شبکه چهار سیما، یک‌شنبه ۱۳ مهرماه با موضوع «تعلیم و تربیت در اندیشه استاد صفایی» با اجرای محمدمهدی ابراهیمی نصر روی آنتن رفت.

فصل جدید برنامه تلویزیونی مصیر با هدف بازخوانی و نقد اندیشه متفکران اسلامی، به بررسی ابعاد فکری اندیشمندان بزرگی چون؛ آیت الله جوادی، علامه طباطبایی، آیت الله طالقانی، امام خمینی (ره) و… می‌پردازد و تا کنون به بررسی اندیشه‌های آیت الله مهدوی کنی، آیت الله مصباح یزدی، آیت الله هاشمی رفسنجانی، شهید سید مرتضی آوینی، آیت الله سید منیرالدین حسینی، شهید سید محمدباقر صدر و آیت الله طالقانی پرداخته است.

مهمان این قسمت از برنامه، حجت الاسلام سید عباس لاجوردی، مسئول مؤسسه تحقیقاتی و انتشاراتی لیلة القدر، درباره اهمیت تعلیم و تربیت در اندیشه استاد صفایی بیان کرد: ایشان تربیت را مهمترین مسئله دین می‌دانستند و معتقد بودند برای آموزش دین نباید از احکام و آداب و عقاید شروع کنیم. ایشان به طرح کلی دین یعنی مجموعه‌ای هماهنگ و منظم معتقد بودند. بدون ایمان، عمل صالح و تشویق به عمل صالح تأثیری نمی‌دهد. دین جواب مساله ماست نه مساله ما. دین مجموعه‌ای ست که نظام‌های مختلف را مطرح می‌کند مثل نظام اقتصادی، تربیتی، معرفتی، اخلاقی، حکومتی و…. تربیت نقطه آغاز حرکت انبیاست برای تغییر نگاه بشر به خودش و جهان و روابط و عالم‌های پیش رو. بدون تربیت نمی‌توانید ساحت‌های دیگر را مطرح کنید.

لاجوردی درباره سه ساحت بشر گفت: انبیاء آمده اند از بشر، آدم بسازند. این آدم سازی سه گام دارد. اول بشر؛ موجودی ست که استعدادهای بالقوه دارد. خداوند خلق کرده و کرامت بخشیده است و هدایت کرده است. دوم انسان؛ موجودی که این استعداد و کرامت را بالفعل می‌کند و جهت عالی داده است. اگر حرکت کند رشد می‌کند. تربیت باعث این حرکت و رشد می‌شود. سومین مرحله آدم است.

مسئول مؤسسه تحقیقاتی و انتشاراتی لیلة القدر ادامه داد: ویژگی‌های مربی، تعلیم و تربیت، بینات و… را توضیح داده اند. دین از خود ما شروع می‌شود و به خدا می‌رسد. خدا هدف است. ابتدا باید با تربیت، انسان خودش را بشناسد. انسان اگر خود را محدود ببیند، ارزش‌ها و اهدافش هم محدود خواهد شد. درک نیاز به خداوند در ما اشتیاق ایجاد می‌کند. یک بار یک خانم مارکسیستی از ایشان پرسید چرا می‌گویی خدا هست؟ ایشان جواب دادند چون تشنه هستم. تشنگی دلیل وجود آب است.

این پژوهشگر در خصوص تمایز استاد صفایی با دیگران گفت: شروع تربیت در نگاه ایشان از توده‌های مردم است. با تربیت رویش انسان، علو درجات اهداف انسان، همت بالای انسان اتفاق می‌افتد. استاد صفایی در وصیت نامه خود می‌گویند من نظام تربیتی را مقدم می‌دانستم. از مسئولیت و سازندگی شروع کردم و طرح و ترکیب شروع و پایان نظام تربیتی را نشان دادم. اگر از انسان سخن می‌گوئیم با اومانیسم یکسان نیست. اومانیسم بازگشت به انسان است اما اسلام آغازی از قدر و عظمت انسان دارد و به خدای خویش باز می‌گرداند. آزادی انسان از زاویه دیگری مطرح می‌شود. انسان ترکیب خاص دارد، فقط نژاد یا تاریخ نیست. از جبر استعدادها به آزادی می‌رسد. نظام تربیتی براساس آزادی، تزکیه و آموزش است و با تدبر، تفکر و تعقل می‌توان به آن رسید.

لاجوردی ادامه داد: برای پیاده سازی این نوع تربیت باید به کار انبیا توجه کنیم. با مردم گفت و گو کنیم. آدم‌ها باید روی پای خود بایستند. انسان باید بفهمد، بخواهد و برود. تربیت این جریان را ایجاد می‌کند. نمی‌توانیم بگوییم یک نفر بفهمد و بقیه عمل کنند، تک تک افراد باید بفهمند و بخواهند.

حجت الاسلام لاجوردی در پایان گفت:استاد صفایی می‌گویند خداوند می‌خواهد با انبیا انسان را متحول کند و انسان را لایق لقای خود کند. ما با تربیت و صراط المستقیم می‌توانیم لایق لقا الله بشویم.

در میان برنامه بخش‌هایی مانند سرگذشت ایشان، معرفی کتاب، سخنان ایشان و… پخش شد.

منبع:مهر