رحمتی برای همه عالمیان در همه تاریخ

عقیق:خداوند در قرآن درباره پیامبر (ص) می‌فرمایند: «وَ ما اَرْسَلْناکَ اِلاّ رَحمةً لِلْعالَمین» ما تو را جز اینکه مایه رحمت جهانیان باشى، نفرستادیم. (سوره مبارکه انبیاء، آیه ۱۰۷)

پیامبر (ص) مایه رحمت برای همه عالمیان در همه تاریخ

اینکه پیامبر (ص) رحمت برای همه عالمیان است مربوط به مسلمانان و انسان‌های یک دوره تاریخی نیست بلکه این امر مربوط به همه افراد در همه تاریخ چه مسلمان و چه غیر مسلمان است و خاتم بودن پیامبر (ص) هم گواهی بر تأیید این آیه شریفه است، زیرا رحمانیت و هدایت پیامبر (ص) همه انسان‌ها را تا قیامت شامل می‌شود.

در تفسیر نمونه درباره این آیه مثال جالبی بیان شده است؛

این درست به آن مى ماند که بیمارستان مجهزى براى درمان همه دردها با پزشکان ماهر و انواع داروها تأسیس کنند، و درهاى آن را به روى همه مردم بدون تفاوت بگشایند، آیا این وسیله رحمت براى همه افراد آن اجتماع نیست؟ حال اگر بعضى از بیماران لجوج خودشان از قبول این فیض عام امتناع کنند تأثیرى در عمومى بودن آن نخواهد داشت و به تعبیر دیگر رحمت بودن وجود پیامبر (ص) براى همه جهانیان جنبه مقتضى و فاعلیت فاعل دارد و مسلما فعلیت نتیجه، بستگى به قابلیت قابل نیز دارد. (تفسیر نمونه، ج ۱۳، ص: ۵۲۷)

مرحوم علامه طباطبایی در المیزان در تفسیر این آیه می‌فرمایند: یعنى تو رحمتى هستى که به سوى همه جماعت‌هاى بشرى فرستاده شده‌اى. دلیل بر اینکه گفتیم همه جماعت‌ها، جمع با الف و لام است، علاوه بر اینکه مقتضاى رسالت هم همین است. و اما اینکه چطور رحمت براى همه اهل دنیا است؟ جهتش این است که دینى آورده که در اخذ به آن سعادت اهل دنیا در دنیا و آخرتشان تأمین است. آرى آن جناب (ص) رحمت براى اهل دنیا است از جهت آثار حسنه‌اى که از قیام او به دعوت حقه‌اش در مجتمعات بشرى به راه افتاد که اگر وضع زندگى بشر آن روز را قبل از اینکه آن جناب مبعوث شود در نظر بگیریم و با وضعى که پس از قیام او به خود گرفت مقایسه کنیم کاملاً روشن مى‌شود. (ترجمه المیزان، ج ۱۴ ، ص ۴۶۷)

رحمت و رحمانیت پیامبر (ص) برای همه موجودات است حتی برای حیوانات

البته اینکه پیامبر مایه رحمت جهانیان است فقط مختص انسان‌ها نیست و این رحمت و رحمانیت شامل همه موجودات عالم است.

در احادیث و روایات مختلفی پیامبر (ص) به مهربانی با حیوانات سفارش کرده‌اند. از جمله:

آیا درباره این بى‌زبانى که خداوند در اختیار تو گذاشته است، از خدا نمى ترسى؟! او از درد و رنجى که به وى مى‌رسانى نزد من شکایت کرد. (کنز العمّال : ۲۴۹۸۲)

حیوانات مى‌گویند : خدایا! صاحب خوبى نصیب من کن؛ کسى که مرا از آب و غذا سیر کند و بیش از توانم بر من بار ننهد. (کتاب من لا یحضره الفقیه : ۲/۲۸۹/۲۴۷۷)

به صورت حیوانات نزنید؛ زیرا آنها حمد و تسبیح خدا مى‌گویند. (الکافی : ۶/۵۳۸/۴ ، الخصال : ۶۱۸/۱۰)

حجت‌الاسلام مسعود عالی درباره شخصیت رحمانی پیامبر (ص) برای همه موجودات حتی حیوانات می‌گوید: در روایت است که پیامبر (ص) از جنگ برمی‌گشت. شتری دوان جلوی پیامبر آمد بر زمین نشست و شروع کرد به سر و صدا کردن. پیامبر (ص)به یاران گفت: این شتر می‌گوید: صاحبم از من خیلی کار کشیده و اکنون که ضعیف و پیر شده‌ام می‌خواهد من را ذبح کند.

پیامبر (ص) به جابر بن عبدالله انصاری گفت: به دنبال شتر برو و صاحبش را پیدا کن و او را نزد من بیاور. جابر رفت و با صاحب شتر برگشت. پیامبر (ص) به صاحب شتر گفت: این شتر را به من بفروش. مرد گفت: یا رسول الله من شتر را به شما هدیه می‌دهم. پیامبر (ص) گفت: نه نمی‌خواهم ضرر کنی پولش را بگیر و آن را به من واگذار کن. پیامبر (ص) شتر را از صاحبش خرید، دستی بر شتر کشید و آن را در صحرا آزاد کرد.

رحمت و رحمانیت پیامبر نه تنها شامل همه اهل عالم بلکه شامل ملائکه و فرشتگان هم می‌شود

وقتی این آیه نازل شد پیامبر از جبرئیل پرسید: «هل اصابک من هذه الرحمة شى ء» آیا چیزى از این رحمت عائد تو شد؟ جبرئیل در پاسخ عرض کرد: نعم، انى کنت اخشى عاقبة الامر، فامنت بک، لما اثنى اللَّه على بقوله «عِنْدَ ذِی الْعَرْشِ مَکِینٍ» من از پایان کار خویش بیمناک بودم، اما بخاطر آیه‌اى که در قرآن بر تو نازل شد از وضع خود مطمئن شدم آنجا که خداوند مرا با این جمله مدح کرده «ذِی قُوَّةٍ عِنْدَ ذِی الْعَرْشِ مَکِینٍ»

منبع:فارس