عاشورا محور عدالت‌خواهی تاریخی است

عقیق:آیت الله سیدمحمد مهدی میرباقری در یادداشت کوتاهی که با عنوان چند نکته درباره رابطه عدالت در کانال شخصی اش منتشر شده، نوشت: عدل در عالَم، چیزی جز بسط و گسترش جریان الوهیت حضرت حق نیست. الوهیت خدای متعال در عالَم، ضامن تحقق عدالت است و براساس همین جریان الوهیت است که اگر همه ذرات عالم را با دقت مورد بررسی قرار بدهیم، می‌یابیم که در نظام آفرینش، هیچ فطور و سستی و خروج از مدار عدالت و فساد نیست؛ «فَارْجِعِ الْبَصَرَ هَلْ تَرَی مِن فُطُورٍ»، «لَوْ کَانَ فِیهِمَا آلِهَةٌ إِلَّا اللَّهُ لَفَسَدَتَا». اگر در نظام آفرینش، الهی غیر از حضرت حق می‌بود، به فطور و فساد عالم ختم می‌شد...

رسیدن به نقطه عدالت چیزی نیست جز تحقق الوهیت خدای متعال در اراده انسان. اگر انسان با همه وجود و به نحو کامل و تام در مقابل الوهیت خدای متعال سجده کرد و مناسبات پرستش خدای متعال در همه لایه‌های وجودش، در اخلاق، اندیشه و رفتارش جاری شد، این انسان به نقطه عدل رسیده است و به میزانی که مبتلا به شرک می‌شود، ولو شرک خفی، از مدار عدالت خارج شده است. همه بی‌عدالتی‌ها ریشه در خروج از وادی توحید و شرک دارد. اگر همه اختیار انسان، بر مدار پرستش خدای متعال و خضوع و خشوع در مقابل او جاری شود، ما حتماً به یک عدل کلی در نظام تاریخی و اجتماعی می‌رسیم. همچنین به یک عدل در حوزه حیات معنوی و باطنی انسان ها راه پیدا می‌کنیم.

نظریه عدالت تاریخیِ اسلام نظریه تحقق ولایت نبی اکرم(ص) در عالَم است که این تحقق، در عصر ظهور به نحو تام صورت می‌گیرد. اتفاقی که در عصر ظهور می‌افتد، همین است: «اَظهِر به دینَ نبیک»؛ به واسطه امام زمان(عج) دین نبی اکرم(ص) از غیب به منصه ظهور می‌رسد؛ یعنی آن دینی که در یک حقیقت غیبی است، در عرصه حیات اجتماعی ما ظاهر خواهد شد.
به تعبیر دیگر، در وجود مقدس امام زمان(ع) و در فجر وجود ایشان، حقیقت شمس هستی که وجود مقدس نبی اکرم(ص) هستند، تجلی پیدا می‌کند. در قرآن در مواقف مختلفی به این مطلب اشاره شده است؛ مثلاً «وَ الشَّمْسِ وَ ضُحَاهَا*وَ الْقَمَرِ إِذَا تَلَاهَا*وَ النَّهَارِ إِذَا جَلَّاهَا». آن شمس حقیقی که وجود مقدس نبی اکرم(ص) هستند و دینشان که پرتو وجود مقدسشان هست، در روز ظهور حضرت و در این حقیقت تجلی پیدا می‌کند. «وَ النَّهَارِ إِذَا جَلَّاهَا» یعنی آن "روزی" که شمس نبوت را تجلی می‌دهد، فرا می‌رسد. «وَ اللَّیلِ إِذَا یغْشَاهَا» یعنی آن شب تاریکی که غشاء و حجاب این ولایت شده _ که همان ظلم و جور و جریان ولایت باطل است _ برچیده می‌شود.

پس نظریه تاریخی اسلامی عبارت است از تحقق جریان ولایت نبی اکرم(ص) بر عرصه حیات اجتماعی مؤمنین. وقتی ولایت نبی اکرم(ص) در عرصه حیات اجتماعی مؤمنین تحقق پیدا می کند، این عدالت محقق می‌شود.»

برنامهٔ تحقق عدالت تاریخی اسلام چیست؟ برنامه بعثت انبیاء و درگیری تاریخی انبیاء با فراعنه و طواغیت، برنامه تحقق عدالت تاریخی است. کانونی‌ترین درگیری تاریخ هم در عاشورا تجلی پیدا کرده است. عاشورا نقطه اوج درگیری نبی اکرم(ص) و دستگاه فراعنه، ابلیس و اولیاء طاغوت در مسیر تحقق عدالتی است که اسلام دنبال می‌کند.