چرا اطلاعات برچسب‌های روی تابوت با اجساد مطابقت نداشت؟

عقیق:قاضی محمد شهریاری، سرپرست دادسرای جنایی تهران در مطلبی، درباره سالگرد وقوع فاجعه منا نوشت: اواخر ظهر دهم ذیحجه 1436 مصادف بود با دوم مهر 1394 که از طریق رسانه متوجه فاجعه منا شدم. آمار شهدای ایرانی از چند نفر شروع شد تا نهایت به عدد 482 شهید رسید.

اطلاعات نادرست حکام عربستان و اعلام اینکه اجساد را نخواهیم داد از یک‌سو و فشار افکار عمومی از سوی دیگر، همگی را میآزرد اما با سخنرانی رهبری در جمع ارتشیان در نوشهر و خطاب قرار دادن حکام عربستان نهایتاً دولتمردان آل سعود طی یک عقب‌نشینی اعلام کردند اجساد شهید ایرانی را به ایران منتقل خواهیم کرد.

بلافاصله ستاد مدیریت بحران تشکیل شد و به همراه همکاران در ستاد حضور یافتیم. جلسات متعددی تشکیل و نهایتاً اعلام شد که مسئولان عربستانی اعلام کرده‌اند با انجام آزمایش DNA اجساد شهدای ایرانی را شناسایی و تحویل می‌دهیم. مقرر کردیم ما هم پروفایل DNA برای اطمینان بیشتر در تهران برداریم بویژه که برخی از مسئولان مانند شهید رکن‌آبادی هم در بین شهدا بودند.

در فرودگاه مهرآباد جای مشخصی را تعیین کردیم تا از همانجا شهدا را پس از اخذ نمونه DNA به شهرستان‌ها منتقل کنیم. اولین گروه اجساد 104 نفر شهید شنبه با تاخیر 5 ساعته هواپیمای عربستانی وارد فرودگاه شدند. با توجه به اعلام حکام سعودی مبنی بر تعیین هویت دقیق شهدای ایرانی مقرر شده بود دوشنبه مراسم تشییع در سراسر کشور برگزار شود.

همزمان هم در گوشه‌ای دیگر مراسم استقبال با حضور سران قوا برقرارشد. ما سرگرم کار بودیم و وقتی با تابوت‌های قرمز رنگ مواجه شدیم دیدیم دو برچسب دارند یکی سبز رنگ و دیگری سفید. هر برچسبی مشخصات متفاوت داشت. یکی از تابوت ها را که برای نمونه باز کردیم متوجه شدیم نه تنها برچسب‌ها با مشخصات متفاوت هستند بلکه جسد داخل تابوت زن است، در حالی که در برچسبها دو تا اسم مرد متفاوت بود.نمایندگان استان‌ها آمده بودند اجساد استان خود را تحویل بگیرند اما امکان شناسایی با وضع موجود نبود.

نهایتاً تصمیم گرفتم اجساد برای تعیین هویت از طریق DNA و‌ علت فوت به پزشکی قانونی تهران منتقل شوند که سروصدای نمایندگان استان‌ها بلند شد. پس فردا صبح مراسم سراسری بود و آزمایش DNA هم حداقل با این حجم کار یک هفته زمان نیاز داشت. چاره‌ای نبود؛‌اجساد را به پزشکی قانون کهریزک منتقل کردیم. مسئولان هم که از موضوع ایجاد شده بی‌خبر بودند تماس می‌گرفتند و از دلیل توقیف اجساد شهدا سوال می‌کردند.

در هر حال در کمال ناباوری این کار سخت تمام شد. برای اطمینان نمونه DNA هم برداشته شد که بعد از آمدن جوابیه مشخص شد تعیین هویت درست و دقیق بوده است. البته این یک تعیین هویت در اجساد دسته جمعی است. در کیف کمربندی شهدا علاوه بر مدارک هویتی و وسایل شخصی، سنگ هم بود که برای رمی جمرات برداشته بودند و شهادت نصیب آنان شده بود.صحنه ها ناراحت کننده بود. گروه های بعدی شهدا هم در روزهای بعدی آمدند و تحویل شدند.