پیوند عجیب میان عرفه و زیارت امام حسین

عقیق:الطاف خداوند همیشه شامل حال بندگانش بوده و روزهای مشخصی را برای پناه بردن به حرم امن او و بخشش در نظر گرفته است.به گفته ائمه اطهار (ع) کسانی که نتوانستند از شب‌های قدر برای بخشیده شدن گناهانشان استفاده کنند، فرصت دارند که عرفه را قدر بدانند. روزی که در آن زمین و آسمان به اندازه‌ای به هم نزدیک می‌شوند که اگر بنده دستانش را بلند کند شاید خود پروردگار او را از گودال گناه نجات داده و بالا ببرد.

عرفه یعنی شناخت؛ شناختی که شاید انسان نسبت به خود و پستی هایش پیدا می‌کند و به این نتیجه می‌رسد که در جهان، بدون توجه و عنایت پروردگار هیچ جایگاهی ندارد. عرفه همان دریچه ایست که به انسان، خود و جایگاهش را معرفی می‌کند و کمک می‌کند تا اشرف مخلوقات به دامن خالق بازگردد.

روز عرفه روزی که شبیه عید است

حجت الاسلام و المسلمین سید احمد حسینی کارشناس مذهبی و پژوهشگر دینی در گفت و گویی درباره اهمیت روز عرفه گفت: روز عرفه روز بسیار بزرگی است. درست است که این روز از اعیاد ماه ذی الحجه محسوب نمی‌شود، اما آنقدر بزرگ و پرفضیلت است که می‌توانیم به عنوان عید از آن یاد کنیم.

وی ادامه داد:روایتی از امام زین العابدین (ع) آمده است که روز عرفه فقیری از مردم کمکِ مالی می‌خواست، حضرت به او خطاب کرد، وای بر تو در این روز از غیر خدا طلب می‌کنی؟! در حالی که باید فقط از خدا درخواست کنی. روز عرفه سنگ پایانی برای گنهکاران است؛ نه به این معنا که گنهکار دیگر نمی‌تواند توبه کند، اما زمینه  توبه و توفیق آن کم می‌شود.

فرصتی که در شب قدر سوخت و دوباره به دست آمد

این کارشناس مذهبی ادامه داد: در روایت داریم، اگر کسی در شب‌های قدر بخشیده نشد و نتوانست قصاوت قلب خودش را پاک کند، امید می‌رود که روز عرفه مورد بخشش قرار بگیرد. اگر کسی روز عرفه را از دست بدهد نه اینکه بخشیده نشود، بلکه توفیق توبه او کم می‌شود.

حجت الاسلام و المسلمین سید احمد حسینی با بیان اینکه یکی از موضوعات بسیار مهم در روز عرفه زیارت سید الشهدا (ع) است، گفت: نکته عجیب این است که خدای متعال در این روز نگاه اولش نه سمت حجاج بلکه به سمت زوار سیدالشهداست. این مسئله، مسئله بسیار مهمی است. از امام صادق (ع) روایت داریم، کسی که روز عرفه مزار سید الشهدا (ع) را زیارت کند، خدای متعال ثواب یک میلیون حج را که با قائم آل محمد (عج) به جا آورده، برای او منظور می‌کند و پاداش هزار عمره که با پیامبر اکرم (ص) انجام گرفته، برای او مد نظر قرار می‌دهد.

چرا نهم ذی الحجه را عرفه می‌نامند؟

وی درباره علت نامگذاری روز عرفه بیان کرد: شروع مناسک حج از نهم ذی الحجه یعنی یک روز قبل از عید قربان است. این روز حتی پیش از اینکه امام حسین (ع) دعای عرفه را بخوانند، روز با فضیلتی محسوب می‌شد. ما روایاتی را درباره حضرت ابراهیم (ع)، حضرت آدم (ع) وحتی حضرت رسول اکرم (ص) در عرفه داریم. سوالی که در ذهن شکل می‌گیرد، این است که معنای عرفه چیست و چرا به این روز عرفه می‌گویند؟ بعضی‌ها قائل هستند که در این روز جبرئیل خدمت حضرت ابراهیم (ع) آمد که مناسک حج را آموزش دهد. به عرفه که رسید خطاب کرد، عَرَفتَ؛ یعنی یاد گرفتی؟ حضرت ابراهیم (ع) هم گفتند، بله، به همین دلیل نهم ذی الحجه را عرفه نامیدند. برخی دیگر می‌گویند، این روز را برای صحرای عرفات، عرفه نامیدند. بعضی می‌گویند، مسلمانان در اینجا به گناهانشان اعتراف می‌کنند و به این دلیل عرفه نامگذاری شده است. روز عرفه فقط به امام حسین (ع) اختصاص ندارد بلکه ما ادعیه و دعا‌هایی را داریم که به پیامبر اکرم (ص) منتسب است.

هر روز و هر جا، فقط با زیارت یک معصوم

وی در ادامه اظهار کرد: عرفه دو مسئله را برای شیعه اثبات می‌کند؛ خانه خدا محلی برای عبادت است و  محور و قطب اظهار توحید و نفی شرک این مکان است.

این کارشناس مذهبی ادامه داد:مزار سید الشهدا (ع) قطب و محور پیوند با پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت (ع) و اظهار بغض نسبت به دشمنان است. در کل سال به زیارت سید الشهدا (ع) توصیه شده است؛ تشویق عمومی در احادیث نسبت به امام حسین (ع) دیده می‌شود و در لحظات مهم سال مانند شب جمعه، اول ماه رجب، وسط ماه رجب حتی میلاد امام زمان (عج) در نیمه شعبان زیارت امام حسین (ع) وارد شده است. خیلی از ایام مختلف سال متعلق به معصوم دیگری است یا یک مکان مقدس متعلق به شخصیت دیگری است، اما در آنجا زیارت امام حسین (ع) سفارش شده است؛ مثلا خداوند می‌فرماید در عرفه پیش از اینکه به زوارم در عرفات نگاه کنم، به زوار سید الشهدا (ع) نگاه می‌کنم. این موضوع یک بعد اجتماعی و سیاسی دارد که در کنار بعد عبادی زیارت امام حسین (ع) پر رنگ شده است.

پیوند عجیبی که در روز عرفه اتفاق می‌افتد

وی گفت: ایام حج و زیارت خانه خدا، محوریت یکتا پرستی دارد که به همین دلیل همه در خانه خدا جمع می‌شوند؛ محور دیگرِ زیات خانه خدا اجتماعی عبادی است. در کنار همه روز‌های سال، از جمله لحظات و اماکن مهم، زیارت سید الشهدا (ع) توصیه شده است؛ بنابراین ما یک قطب توحیدی، عبادی داریم؛ یک قطب پیوند با پیامبر اکرم (ص) و آل الله داریم که مظهرش وجود مبارک سید الشهدا (ع) است. در روز عرفه که روز عبادی است به توبه، خواندن نماز مخصوص، انجام غسل و ... سفارش شده است. کنار این اعمال عبودی آن دعای خاص امام حسین (ع) سفارش شده است. وقتی به دعای امام حسین (ع) نگاه می‌کنیم، این دعا سرشار از معانی معرفتی است؛  «اَنْتَ الذّاکِرُ قَبْلَ الذّاکِرینَ وَاَنْتَ الْبادى بِالاِْحْسانِ قَبْلَ تَوَجُّهِ الْعابِدینَ. تویی یاد کننده پیش از یادکنندگان، و تویى شروع کننده به احسان، پیش از توجّه بندگان.» خدا خواسته ما دعای عرفه بخوانیم؛ چراکه به واسطه امام حسین (ع) ابعاد عبودی را فرا بگیریم. در این روز خدای متعال اول به سرزمین کربلا نگاه می‌کند؛ علت این توجه به کربلا خصوصیت سید الشهدا (ع) است چرا که امام حسین (ع) مظهر پیوند با آل الله است.

منبع:باشگاه خبرنگاران