۰۳ آذر ۱۴۰۳ ۲۲ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۴۹ : ۰۵
عقیق:محمدرضا پورزرگری، داور رشته دعاخوانی مسابقات سراسری قرآن کریم در گفتوگویی به ذکر نکاتی درباره دعاخوانی صحیح پرداخت و گفت: مسابقات رشته دعاخوانی مسابقات جوانی در کشور ما است و طبیعتاً در آینده اشکالاتی که به آیین نامه وارد است مرتفع خواهد شد اما نکتهای که به نظر من باید به آن توجه کرد این است که ما دو نوع رویکرد در مورد دعاخوانی داریم، یک رویکرد بحث اصالت دعا است و اینکه دعا به زبان عربی است و باید به زبان عربی هم قرائت شود و حالا این میتواند به صورت استودیویی یا مجلسی باشد. اگر میخواهد مثل این دوره از مسابقات استودیویی باشد یک ویژگی دارد، و اگر میخواهد مجلسی هم باشد ویژگیهای خود را دارد.
القای معانی به مستمع و صحیحخوانی ویژگیهای اصلی دعاخوانی است
وی افزود: وظیفهای که ما در مسابقات دعاخوانی داریم این است که دعاخوانانی را معرفی کنیم که هم صحیح بخواند هم بتوانند حس و معانی دعا را به مردم منتقل کنند. در واقع انتقال این فضای دعا به مردم نشان میدهد چقدر این دعاخوان توانسته نقشش را خوب ایفا کند. همچنین در دعاخوانی بحث مهمی که مطرح است، بحث صحت اداء کلمات و الفاظ دعا است که این موضوع در هر دو صورت مشترک است و فرقی نمیکند که چه بخواهیم با لهجه فارسی بخوانیم و چه عربی باید کلمات را صحیح ادا کرد و حتی وقتی دعا را با لهجه فارسی میخوانیم باز هم باید مخارج حروفی که در زبان عربی و فارسی تفاوت زیادی دارند رعایت شود. اما ضرورتی ندارد که همه موارد تجویدی و احکام قرائت قرآن در دعاخوانی رعایت شود، برای همین تجویدی که در دعا نیاز است تجویدالصلاة است، یعنی به اندازهای که صحت ادای کلمات مثل صحت ادای واژگان نماز احراز شود این کفایت میکند.
دعاخوانی با روضهخوانی تفاوت دارد
پورزرگری با اشاره به اینکه باید دعاخوان با همان روشی که دعا را شروع کرد تا پایان ادامه دهد گفت: نباید دو شیوه فارسیخوانی و عربیخوانی خلط شود زیرا هرکدام خواستگاه خودش را دارد. ضمن اینکه دعاخوان باید ملزم به رعایت یک سبک و یک مدل باشد و حتی باید سرعت خواندن را در طول دعاخوانی رعایت کند. اما نکتهای که در رابطه با پردازش دعا مطرح است، باید بپذیریم بسیاری از دعاهایی که در کشور ما خوانده می شود توسط مداحان محترم اهل بیت صورت میگیرد و طبیعی است که این آقایان مقدمه و مؤخرهای دارند. حال هدف ما این است که به این کار جهت بدهیم و اصلاحش کنیم و بگوییم دعاخوانی با روضهخوانی فرق میکند.
باید اشعاری که لابهلای دعا خوانده میشود مرتبط با موضوع دعا باشد
وی ادامه داد: باید این موضوع با عزیزان دعاخوان مطرح شود که اگر میخواهید در لابهلای دعا شعر بخوانید شعرهای مرتبط با آن دعا را بخوانید، اگر میخواهید حرفی در اینجا بزنید سعی کنید حرفی باشد که مربوط به دعا باشد یا از اشعاری استفاده کنید که مربوط به دعا، استغاثه به پروردگار و متنی که در دعا وجود دارد، باشد یا از آیاتی از قرآن کریم استفاده کنید که توصیه به دعا و انس با پروردگار داشته باشد. توجه کنیم دعا قرآن ساعد است و قرآن کلامی است که از جانب خدا نازل شده لذا اینها میتوانند باهم یک انسی داشته باشند و اگر در لابهلای آن روایتی مرتبط با متن دعا و فضای انس با پروردگار، استغفار و مناجات وجود دارد از آن استفاده شود که توجه مستمع را به دعا و مناجات، ارتباط با خدا و بندگی خدا بتواند تعمیق ببخشد.
این استاد قرآن کریم از توجه به نکات مطرح شده در آییننامه مسابقات خبر داد و گفت: یک پارامترهایی در آییننامه مسابقات دیده شده که به آن اصول اجرا میگویند. اما باید مسابقات به گونهای باشد که افراد را به سمت درستخواندن دعا سوق دهد و همچنین انگیزه آنها را برای دعاخوانی بالا ببرد.
وی ادامه داد: دعا موضوعی است که در همه ادیان و مذاهب وجود دارد و هر کسی حتی با زبان خودش هم میتواند با خدا صحبت کند اما مسلمانان ضمن اینکه در این زمینه خوش سلیقه هستیم. چه زیباتر و چه بهتر که رابطه با خدا را از راه کلام معصوم (ع) صورت بگیرد. خوشبختانه به برکت نظام مقدس جمهوری اسلامی، در سنوات اخیر توجه خاصی به مسئله دعاخوانی هم به وجود آمده در حدی که مسابقات دعاخوانی در حال برگزاری است و امیدواریم که هر روز قویتر و بهتر شود.