بارگاه ائمه بقیع در چه سالی تخریب شد؟

عقیق:هشتم شوال سالروز تخریب قبور ائمه بقیع است که به این مناسبت، مطلبی را تقدیم شما خوبان خواهیم کرد.

- سؤال

بارگاه ائمه بقيع ـ عليهم السلام ـ در چه سالي تخريب شد و به دستور چه كسي؟

- پاسخ

پيروان امام احمد حنبل (حنابله) به بهانة مخالفت با شرك و مبارزه با مظاهر آن با هر نوع تعمير و احترام و ساختن قبور اولياي الهي مخالفت مي ورزيده اند تا آنجا كه ايشان زيارت را شرك قلمداد مي كردند.

ابن تيميه (احمد بن عبدالحليم بن عبدالسلام بن عبدالله بن ابي القسم بن تيميه) يكي از بزرگترين مبلغان منحرف اين مكتب گمراه بوده است كه در دوران حياتش مورد اعتراض علماي اهل سنت واقع شد و به سبب اين عقائد و نيز قول به جسمانيت خداوند، توسط علماء هم عصرش مورد محاكمه قرار گرفت و سرانجام به زندان محكوم گرديد و در سال 728 هـ . ق در زندان مراكش به هلاكت رسيد.

سالها بعد افكار ابن تيميه توسط جواني مغرور و متكبر و عصبي مزاج، يعني محمد بن عبدالوهاب موسس فرقة گمراه وهابيت حياتي دوباره يافت و به تبليغ و ترويج مكتب خود ساختة وهابيت پرداخت.

«آغاز دعوت وهابيان در ديار نجد، سال 1157 هـ . ق است، زمانيكه محمد بن عبدالوهاب (1206 ـ 1115) حركت خود در مبارزه با آنچه آن را «شرك» مي ناميد، آغاز كرد. وي براي توسعة دعوت خود، به دِرْعيه رفت و با دادن دست اتحاد با محمد بن سعود (1179 ميلادي) (جد آل سعود) حاكم اين شهر، راه را براي پيروزي هاي بعدي دعوت وهابي هموار كرد. حركت مزبور ابتدا منطقة نجد را تحت پوشش قرار داد و سپس در پي نبردهاي خونين فراوان، سلطة خويش را تا ساحل خليج فارس از يك سو و بر تمامي منطقة  حجاز شامل مكه و مدينه گسترانيد.[1]

دعوت وهابي دو مرحله دارد: يكدوره 75 ساله تا سال 1235 و كشته شدن عبدالله بن سعود در اسلامبول. در اين دوران چهار تن از حكمرانان سعودي به نام هاي محمد بن سعود، عبدالعزيز بن محمد، سعود بن عبدالعزيز و عبدالله سعود به حكومت رسيدند.

در خلال اين سالها بنا به نوشتة مرحوم آيت الله بني حسيني وهابيها به شهرهاي مقدس كربلا و نجف و مكه و مدينه حمله نمودند.

حمله به كربلا: در سال 1216 ق، به دستور سعود بن عبدالعزيز.

حمله به نجف: صفر 1222 صفر، سال 1222 ق.

حمله دوم به نجف اشرف: جمادي الثاني 1222.

تصرف مكه: هشتم محرم، 1218 قمري.

حمله به مدينة منوره: در سال 1221 ق و  اولين تخريب قبرستان بقيع و تخريب گنبد و بارگاه ائمه بقيع ـ عليهم السلام ـ بدستور سعود بن عبدالعزيز.[2]

آري وهابيون كه خود را عاملين واقعي دستورات قرآن مي دانند و مدعي عمل به سنت پيامبر گرامي اسلامند اينچنين به آية «قل لا اسئلكم عليه اجراً الا المودة في القربي»[3] و وصيت پيامبر ـ صلي الله عليه و آله ـ در گرامي داشتن فرزندان ايشان عمل كردند.

پس از آنكه وهابيون اين جنايت ها را در مكه و مدينه انجام دادند، با مخالفت گستردة مسلمين مواجه شدند. مسلمانان به خشم آمده خواستار آزادي حرمين شريفين از لوث وجود آل سعود و وهابيون بودند كه به دنبال آن، سپاه عثماني به فرماندهي محمد علي پاشا در سال 1233 قواي آل سعود را در هم شكستند[4] و به اين ترتيب اولين دعوت وهابي با شكست مواجه شد و پس از آن آل سعود در مدت 80 سال در عزلت روزگار گذارندند و از صحنة تاثيرگذاري به كنار ماندند. اما مرحلة دوم دعوت ايشان در سال 1319 توسط عبدالعزيز بن عبدالرحمن آل سعود آغاز شد و تاكنون هم ادامه  دارد.

وي در اين سال از كويت به سوي رياض حركت كرد و بر آن تسلط يافت و پس از تسلط بر احساء و مناطق مجاور و در پي تسلط بر حجاز برآمد و پس از فتح طائف به فكر حمله به مكه معظمه افتاد. نبردي كه ميان شريف حسين حاكم - مكه و وهابيون به وقوع پيوست. متاسفانه در نهايت به شكست شريف حسين انجاميد و با عقب نشيني او به جده صحبت از بيعت با فرزندش شريف علي به عنوان حاكم جديد حجاز به ميان آمد، اين واقعه در ربيع الاول 1343 هـ . ق رخ داد، با خبر هجوم سپاه سعودي به مكه، شريف علي از مكه خارج شد و زمينه براي تسلط وهابيون بر مكه فراهم شد.  پس از آن وهابيون مدينه منوره را به مدت طولاني محاصره كردند و بالاخره در سال 1344 هـ .ق و يا 1925 ميلادي مدينه را به اشغال خود درآوردند. آنها پس از گرفتن فتواي اجباري از علماي مدينه مبني بر هدم مظاهر شرك در هشتم شوال 1344 به قبرستان بقيع حمله كردند و قبور ائمه بقيع ـ عليهم السلام ـ و بسياري از شخصيت هاي بزرگ اسلام را با خاك يكسان كردند.[5]

بعضي از آثار تخريب شده در مكه و مدينه به دست وهابيون:

1. قبرستان بقيع و قبر چهار امام شيعه و حضرت حمزه.

2. مقبره پدر گرامي پيامبر اسلام ـ صلي الله عليه و آله ـ حضرت عبدالله در مدينه و بيت الاحزان حضرت زهرا ـ سلام الله عليها ـ .

3. قبرستان المعلي در مكه و قبر حضرت خديجه و حضرت آمنه و نيز حضرت ابوطالب ـ عليهم السلام ـ.

4. محلة بني هاشم و قبور شهداي احد و بسياري از آثار اسلامي.

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:

1. يك تحقيق عميق پيرامون مسالة شرك، نويسنده:آيت الله مصطفي نوراني، نشر پيروز، 1375، قم.

2. آيين وهابيت، نويسنده:آيت الله جعفر سبحاني، جامعه مدرسين حوزة علمية قم، 1380.

3. چهرة  حقيقي ابن تيميه، پايه گذار افكار وهابيت، نويسنده:محسن اسلامي، قم، 1378.

4. پيشينة‌ سياسي فكري وهابيت، نويسنده:محمد ابراهيم انصار يلاري، قم، بنياد معارف اسلامي، 1369.

5. وهابيت و آل سعود (توطئة استعمار)، نويسنده:محمود اسد اللهي، تهران، رسالت قلم، 1375.

6. فرقة وهابي و پاسخ به شبهات آنها، نويسنده:سيد محمد حسن قزويني و ديگران، تهران، وزارت ارشاد اسلامي، 1366.

7. نقد و تحليلي پيرامون وهابيگري، نويسنده:همايون همتي، سازمان تبليغات اسلامي، تهران، 1367.

پي نوشت ها:

[1] . جعفريان، رسول، آثار اسلامي مكه و مدينه، نشر مشعر، 82، ص 60،

[2] . بني حسيني، اديان و مذاهب جهان، قم، ناشر مولف، 1372، ج1، ص428

[3] . شوري/ 23

[4] . بني حسيني، حاج سيد صادق، اديان و مذاهب جهان، قم، ناشر مولف، 1372، ج1، ص 428

[5] . همان، ص 429

منبع: اندیشه قم