فیلم این گفتگو را از اینجا ببینید؛

صفاء الدین تبرائیان در تعریف از جایگاه مرجعیت، مرجعیت شیعه را گرانیگاه امنیت ملی در کشور ما و عمود خیمه خواند و افزود: مرجعی که بدون اذن حضرت حجت (عج) اعلام مرجعیت کند مرجع نیست. مرجع ملجأ و پناهگاه مردم است البته همواره دست هایی توطئه کرده و می کنند تا بین مراجع و مردم فاصله بیندازند.

عضو سابق هیئت علمی مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر در پاسخ به این سوال که چرا برخی از مراجع و علما در طول تاریخ مرجعیت شیعه انقلابی عمل نکرده و زیر بار تصدی و ریاست شرعیه نرفته اند، گفت:  یک عده از مراجع زیر بار تصدی گری می روند و عده ی دیگری نمی روند، بعضی گفته اند ما اهل قبول ریاست شرعی نیستیم چرا که ریاست شرعیه تنها با فقه و اصول و علمیت حاصل نمی شود بلکه نیاز به توانمندی های دیگری هم دارد. از طرفی، برخی علما هم ذکر می کردند که ما اهل وسواس و رعایت احتیاطات هستیم و توان ریاست شرعیه که نیازمند ویژگی های خاصی از جمله شجاعت است را نداریم. 

این پژوهشگر حوزه تاریخ مرجعیت علیرغم برخی انتقادهای صاحب نظران در پاسخ به این سوال که چرا حوزه نتوانسته به نحو مطلوب پاسخگوی نیاز های جامعه و نظام باشد، این مسئله را قبول نکرده و افزود: امروز در حوزه فقه حکومتی تدریس می شود و درس هایی در رابطه با نیاز های نظام اسلامی بحث و بررسی می گردد. ما امروز مرجعی در قم داریم که علاوه بر عنوان مرجعیت دارای دکترا از دانشگاه سوربن فرانسه است یا در نجف ما مرجعی داریم که کتابی با عنوان الریاضیات للفقیه نوشته است و خودش هم قبلا مهندس معماری بوده است.  به نظر بنده فاصله ای بین مردم و مراجع وجود ندارد اما یک معضله ای که وجود دارد حاشیه و اطرافیان مرجعیت است گفته اند که العلماء کالنهر الطاهر الطهر و الحاشیة تنجسها(= علما مانند نهر های طاهر و پاک اند که حاشیه ها آنان را آلوده می کنند). بعضی وقت ها اطرافیان کاسه های داغ تر از آش اند و باعث می شوند فاصله ایجاد شود.

کارشناس ارشد مرکز اسناد انقلاب اسلامی در پاسخ به شبهاتی که نسبت به مواضع سیاسی آیت الله خوئی مطرح می شود، گفت: آیت الله خوئی که عده ای به او مرجع غیر انقلابی می گویند یگانه مرجعی است که شاه را تکفیر کرده است، این کار را حضرت امام (ره) هم نکردند. وقتی امام بازداشت می شوند آیت الله خوئی امام موسی صدر را  (برای مذاکره و فشار به رژیم) ترغیب می کنند تا به واتیکان برود.

تبرائیان افزود: حضرت آیت الله خوئی از دیدار فرح با عنوان دیدار غیر مترقبه یاد می کند. ایشان از دیدار مطلع بودند، باب دیدار را هم نبستند، دلایلی هم داشت اما بعد از دیدار مسائلی مطرح شد. گفتند آقای خوئی پیغام داده است که دیداری با فرح صورت بگیرد، آنهایی که این مسائل را مطرح می کنند روز قیامت باید پاسخگو باشند. می گویند آیت الله خوئی به فرح انگشتری داده است، اگر چنین اتفاقی افتاده است چرا نامه تشکر شاه به تاریخ ۳۴ روز بعد از آن روز است؟ اگر چنین اتفاقی افتاده است چرا رژیم پهلوی بهره برداری به موقع نکرده است؟

تبرائیان در رابطه با تفاوت دیدگاه حضرت امام خمینی (ره) و آیت الله خوئی (ره) در مسئله ولایت فقیه گفت: آیت الله خوئی قائل به ولایت فقیه بوده اند اما اختلاف در گستره و محدوده اختیارات فقیه بوده است نه اصل ولایت فقیه.

صفاءالدین تبرائیان در ادامه افزود: اینکه می گویند دارالتبلیغ و برخی از فعالیت های فرهنگی بعضی علما از جمله آیت الله شریعتمداری با پول پهلوی صورت گرفته است صحیح است اما این مسئله را باید در شرایط خودش تحلیل کرد. در ماجرای بمب گذاری بیت امام و اینکه آیت الله شریعتمداری اطلاع داشته است یا خیر و اینکه از چه چیزی در مقابل دوربین ها استغفار کرده است اطلاع ندارم و کاری در این زمینه که مرا به جمع بندی برساند انجام نداده ام.

تبرائیان در تحلیل برخی روحانی نماها که به اسلام و تشیع آسیب می زنند گفت: عده ای هستند از عراق و لبنان گرفته تا همین قم این ها عمامه به سرند اما مزدور اند، یاسر الحبیب و این هاهم از همین دسته اند.

این استاد حوزه تاریخ معاصر در پاسخ به این سوال که آیا نفوذ در بیت مراجع تقلید وجود داشته است یا خیر، گفت: بحث نفوذ در بیوت مراجع از گذشته سابقه داشته است و عده ای می خواهند با استفاده از منطقة الفراغ های سیاسی فاصله و اختلاف بیندازند.

او در ادامه افزود: مرجعیت صد جزء دارد، یکی فقه و علم است، دومی عدالت است، اما۹۸ جزء آن مدیریت است. نوع برخوردی که حضرت امام (ره) در صحیفه دارند این است که مجتهد جامع الشرایط نه تنها برای جامعه اسلامی بلکه برای اداره جامعه غیر اسلامی هم باید راهکار ارائه دهد. ایشان اشاره می کنند که مجتهد باید به مسائل گوناگون سیاسی، اقتصادی و ... احاطه داشته باشد. اینکه رهبر انقلاب در هر زمینه از کتاب و سینما گرفته تا شعر و مسائل نظامی و غیره ورود دارند نشان از هوشیاری عملیاتی داشته و اینکه می بینید وزیر کابینه عراق عکس ایشان را روی میزش قرار می دهد نشان از عمق استراتژیک مرجعیت است. ایشان چشم امید محرومان و مستضعفان منطقه است، باید بروید خارج از ایران و نوع نگاه به مرجعیت ایشان را مشاهده کنید.

تبرائیان در تشریح دیدارش با آیت الله سید حسن نصرالله ، گفت: ۲۱ سال پیش اولین دیدار من با سید حسن نصرالله بود و جهت عرض تبریک و تسلیت شهادت فرزندشان خدمتشان رسیدم. من به ایشان عشق می ورزم و نمی توانم روزی را که ایشان نباشد تصور کنم.

تبرائیان از شاگردان علامه فضل الله(ره) بوده و درباره ایشان می گوید: در باب استاد علامه فضل الله باید بگویم که ایشان جزء افتخارات تاریخ است. انصافا ایشان در منطقه خودش خیلی منشا اثر بود. در باب حملاتی که به ایشان شد می فرمودند چرا بدون سوال و گفت و گو با خودم آن مسائل مطرح شد. ایشان در باب آن کلیپی که از جنابشان منتشر شده بود توضیح دادند و وقتی چنین شخصیتی توضیح می دهد باید بپذیریم و لجاجت نکنیم.

منبع:مهر