«اندیشه سیاسی آیت‌الله خامنه‌ای» خواندنی شد

این اثر از دریچه اندیشه امام خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی، با زمینه‌ای کاملا واقع‌بینانه، مفاهیم فرد، جامعه، فرهنگ، حاکم و حکومت را تعریف کرده و سپس به چگونگی ارتباط آنها در ساخت جامعه اسلامی پرداخته است.

چنانکه در پیش‌گفتار کتاب حاضر آمده است؛ در این کتاب سعی شده منظومه اندیشه سیاسی آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای ترسیم شود. نگاه منظومه‌ای برآمده از ویژگی‌های سیاسی ایشان است. به تعبیر ساده می‌توان سه مرحله را در بیان و توضیح اندیشه سیاسی رهبر معظم انقلاب ترسیم کرد: مرحله مبانی، مرحله ساختار و مرحله حرکت.

ترتیب فصول مختلف کتاب را بر اساس این مراحل می‌توان توضیح داد: فصول اولیه به مبانی می‌پردازد و در بیان آن‌ها به تبیین‌های خاص در مورد مسائل اصلی اندیشه پرداخته شده است. فصول میانی کتاب راجع به ساختار یا وجه ایستایی سیاست مشتمل بر ولایت، نظام سیاسی و مردم سالاری است. فصول پایانی کتاب راجع به مرحله حرکت یا وجه پویای سیاست شامل آزادی یا نیروی حرکت سیاست و نهایتاً نظریه پیشرفت است.

کتاب مذکور در ۹ فصل تنظیم شده است؛ در فصل اول نویسده تلاش کرده با تکیه بر مؤلفه‌هایی همچون مبانی جهان‌شناسی، اصول جهان‌شناسی و دین شناسی، مبانی نظری اندیشه سیاسی را مورد واکاوی قرار دهد. فصل دوم کتاب حاضر مبانی انسان شناسی را با تأکید بر چیستی هویت انسانی، کمال و سعادت انسانی و ساختمان وجود و اراده انسانی مورد کنکاش قرار داده است. در فصل سوم کتاب هم مفاهیم سیاست، قدرت و حکومت بارتعریف می‌شود.

فصل چهارم مبانی جامعه‌شناسی قدرت در اندیشه مقام معظم رهبری را بررسی کند. در بخشی از این فصل می‌خوانیم: «از نظر امام خامنه‌ای، جامعه، اجتماع بشری به مفهوم سیاسی‌اش عبارت است از: عده‌ای از مردم که با قوانین و مقررات خاصی زندگی می‌کنند و از یک قدرت فرماندهی مرکزی اطاعت می‌کنند و به سمت هدف‌های خودشان با هدایت این قدرت فرماندهی حرکت می‌کنند و با دشمنان مجموعه خودشان مبارزه می‌کنند.» چیستی جامعه، نسبت دولت و جامعه، مسئله فرد و جامعه، ساختار جامعه و فرهنگ و جامعه از جمله مباحث طرح شده در این فصل است.

در فصل پنجم کتاب، نویسده سعی کرده است با توضیح ساخت مردمی حکومت، به تبیین هسته اصلی جریان سیاست بپردازد و موضوع محوری فصل ششم، مفهوم ولایت‌فقیه است. این فصل مؤلفه‌های ولایت فقیه که محوری‌ترین بحث در اندیشه سیاسی مقام معظم رهبری است را مورد بررسی قرار می‌دهد. کلیت اندیشه سیاسی رهبر معظم انقلاب اسلامی را می‌توان با عنوان نظام ولایت تفسیر و تعبیر کرد. نظام ولایت در این مقام به معنای یک نظام صرفا اجتماعی نیست، بلکه گویای یک نظام مفاهیم است.

بر اساس مندرجات این فصل، ولایت در اندیشه توحیدی آیت‌الله العظمی خامنه‌ای رابطه انسان و خدای متعال را در وجه ولایت الهی پررنگ‌تر می‌کند، در واقع دیگر وجوه توحید نیز با منظر ولایت فهم می‌شود.

فصل هفتم کتاب با عنوان «نسبت مسئولیت و آزادی در نظام ولایی» دارای مباحثی چون آزادی سیاسی، دیدگاه‌ها درمورد آزادی، تعریف آزادی، آزادی مستلزم قدرت، تحدید آزادی، تحدید قدرت و نسبت ایجابی مسئولیت و آزادی است.
فصل هشتم به «نظریه پیشرفت» اختصاص دارد. چیستی و الگوی پیشرفت، چیستی الگو و نحوه تدوین آن و نیز توجه به ویژگی ایرانی بودن در تدوین الگو از مهم‌ترین مباحث این فصل است.

فصل نهم و پایانی نیز با واکاوی و تحلیل جایگاه قومیت، ملیت و امت به عنوان سه سطح جغرافیایی، «جغرافیای قدرت» را مورد بررسی قرار می‌دهد تا بتواند به مفهوم جغرافیای قدرت از نظر مقام معظم رهبری نزدیک شود.

کتاب «اندیشه سیاسی آیت‌الله سید علی خامنه‌ای» توسط سجاد رستمی‌پور تألیف و توسط مؤسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی در ۳۴۴ صفحه و با شمارگان ۱۰۰۰ نسخه چاپ و روانه بازار نشر شده است.