۰۴ آذر ۱۴۰۳ ۲۳ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۳۹ : ۱۴
غفلت رسانه‌های داخلی از اربعین در کنار کوچک‌نمایی رسانه‌های غربی
اربعین نخستین، بزرگترین و مهمترین پیاده‌روی معنوی جهان و حتی از نظر شاخص‌های مختلف از جمله نوع و محل مراسم، میزان پیاده‌روی، تعدادجمعیت، از گردهمایی مسلمانان در حج هم متمایز است اما در این میان رسانه‌های داخلی از آن غافلند و رسانه‌های غربی به کوچک‌نمایی آن می‌پردازند.
عقیق:اکبر نصراللهی استاد دانشگاه و رئیس دانشکده علوم
ارتباطات رسانه طی یادداشتی که امروز به عنوان سرمقاله روزنامه فرهیختگان
منتشر شد به توصیف کنگره عظیم اربعین حسینی پرداخت. اربعین نخستین، بزرگترین و مهمترین پیاده‌روی معنوی جمعی جهان و حتی از نطر شاخص‌های مختلف از جمله نوع و محل مراسم، میزان پیاده‌روی، تعدادجمعیت، از گردهمایی مسلمانان در حج هم متمایز است.
حج واجب است اما اربعین واجب نیست باوجود این، بیش از ۲۰ میلیون نفر از مردم از ملیت‌ها، قومیت‌ها و مذاهب از سنین مختلف حتی پیرمردها و زنان مسن و بیماران در طولانی‌ترین و گسترده‌ترین راهپیمایی و پیاده‌روی جمعی و معنوی جهان در کشور ناامن و پرتنش عراق حضور می‌یابند.
مشارکت اجتماعی و اقتصادی مردم برای اسکان در قالب موکب‌ها و پذیرایی از زائران در طول سفر بویژه در مسیر نجف تا کربلا و اقامت زوار در این شهرها با تنوع غذایی بالا و کاملاً مجانی از جلوه‌های جذاب، ماندگار، سخاوتمندانه و اعتقادی مردم است.
رفتار برادرانه و دوستانه ایرانی‌ها و عراقی‌ها باوجود ۸ سال جنگ تحمیلی و اصرار مردم عراق برای پذیرایی و اقامت در منازل شخصی‌شان شبیه رویا و تا این حد و به این شکل در طول تاریخ بی‌سابقه است.
به لحاظ امنیتی نیز موضوع بسیار قابل تأمل است؛ در کشور ناامن عراق این حجم از جمعیت بدون تقریباً هیچ حادثه‌ای برگزار می‌شود؛ برخلاف حج باوجود اینکه از ۶ هزار دوربین و ۱۰۰ هزار نیروی امنیتی، ۲۵ هزار کادر پزشکی در سال ۱۳۹۴ استفاده می‌شد، نه از قربانی و شهادت صدها نفر بر اثر بالابر و فاجعه منا خبری بود و نه حوادثی مثل تیراندازی به سوی زائران در مراسم حج سال ۱۳۶۶ را تاکنون شاهد بودیم.
این پدیده بی‌نظیر از منظر شاخص‌های کلاسیک ارتباطات و خبر، دارای همه ارزش‌های خبری بویژه ارزش خبری «عجیب و استثنا» حتی برای خود مسلمانان و شیعیان است. اما دانشگاه‌ها چقدر بر روی چیستی و چرایی این موضوع مهم تحقیق علمی کرده‌اند؟
رسانه‌های داخلی تا چه اندازه این پدیده بی‌نظیر را پوشش داده‌اند؟
رسانه‌های غربی که مدام بر بی‌طرفی، حق مردم به دانستن، جریان آزاد اطلاعات تأکید دارند و از پوشش خبری و تحلیل هیچ تجمع اعتراضی حتی چند نفره از کشورهای اسلامی صرف نظر نمی‌کنند، اربعین را چه میزان و چگونه پوشش داده‌اند؟
پاسخ به این سؤالات و یافتن راه‌های رفع برخی مشکلات موجود و کمک با برگزاری بهتر و بدون حادثه اربعین، به تحقیق علمی و روشمند نیاز است اما مشاهداتم در سفر چند روز قبل به کربلا و بررسی‌های اجمالی‌ام در رسانه‌ها حاکی است باوجود اینکه بزرگترین و دقیق‌ترین لنزهای دوربین مطبوعات و تلویزیون، قلم مطبوعات و زبان خبرنگاران و مجریان رادیو و تلویزیون کوچک‌تر از آن هستند که بتوانند این قیامت و قدم‌های عاشقانه را پوشش دهند و به باور من هیچ وقت هم نمی‌توانند اربعین را «واقع نمایی» کنند اما تاکنون رسانه‌های داخلی حتی همانند وقایع عادی هم آن را پوشش نداده‌اند. راهبرد رسانه‌های خارجی نیز «سکوت و کوچک نمایی» آن هم به شکل مغرضانه، جهت‌دار یک طرفه و نشان دادن برخی حاشیه‌های کوچک و طبیعی این سونامی انسانی بوده است.
آگاه شدن دقیق و کامل از ابعاد مختلف اربعین و آگاه کردن مردم در سطوح ملی و بین‌المللی در قالب‌های خبری و تحلیلی و ساخت مستند، فیلم سینمایی، سریال و موسیقی در رسانه‌ها و تحقیق در مراکز علمی و پژوهشی و گنجاندن موضوع در برنامه‌های آموزشی می‌تواند بخشی از اقدامات باشد.
بی تردید اگر موضوع بسیار کم اهمیت و پایین‌تر از اربعین در غرب روی می‌داد تاکنون ده‌ها فیلم و سریال در مورد آن می‌ساختند و آن را روانه اسکار می‌کردند اما واقعیت این است: اربعین؛ هم دانشگاه و هم رسانه است اما دانشگاه‌ها و رسانه‌های ایران از اربعین جا مانده‌اند و رسانه‌های خارجی هم در پوشش آن، اصول ادعایی خود را نقض و از امام حسین(ع) به عنوان محور دوستی، آزادگی، وحدت و سخاوت و ایثار عامدانه غفلت کرده‌اند.
منبع:فارس
گزارش خطا
