^{سرویس شعر آیینی عقیق :} گفتگوی کوتاه عقیق با سعید بیابانکی در رابطه با شعر آیینی شعر هیات و تفاوت های آن و راز زیبایی یک شعر

برای برخی شاعران آیینی این سوال مطرح است که تفاوت شعر هیئت با شعر آیینی چیست؟ و آیا اصولا بین این دو تفاوتی وجود دارد؟  سعید بیابانکی بعنوان یکی از فعالان در حوزه شعر آیینی به این سوال پاسخ می دهد

من این تفاوت را قائل نیستم . شعریت شعررا گذر زمان معلوم می کند نه اینکه شما یک خط کش بگذارید و بین این دو خطی بکشید .ارزش آثار ادبی هیچ موقع در زمان خودش مشخص نشده یعنی صد سال می گذرد تا شما متوجه می شوی فلان شاعر در شعرش چه گفته و ارزش کارش چه اندازه است. اینکه ما عنوان شعر هیئت بگذاریم و عامه پسند و ازطرفی شعر آیینی و غیر هیئت این تفاوت آسیب می زند و شان آثار را پایین می آورد .

می شود مثالی بیاورید؟

 به طور مثال:

بر مشامم می رسد هرلحظه بوی کربلا     بر دلم ترسم بماند آرزوی کربلا

یا :

آمدی جانم به قربانت ولی حالا چرا    بی وفا حالا که من افتاده ام از پا چرا

شاید به ظاهر این اشعار نگاه کنید می گویید نظم است و هیچ لایه ای از نظر شعری ندارد اما آنی دارد که آن را ماندگار می کند

شعر مثل املا نیست که بگویید این دو کلمه غلط است پس نمره اش 18 می شود شعر مثل انشا ست کلیت آن باید به تو مفهوم خوب و زیبایی برساند. یعنی هم تکنیک و هم صنایع و هم آن شعری.

یعنی شعر مثل انسان است که هم چهره اش هم مویش هم اندامش هم لباس هایش ترکیب آن را می سازند و شکل می دهند.

رمز زیبایی یک شعر چیست؟

رمز زیبایی یک شعر خودش یک رمز است و تمام زیبایی شعر به همین راز و رمز گونه بودن آن است.

ظاهرا آقای شفیعی کدکنی هم همین نظر را دارد.

یعنی نسخه ی واضحی نیست که ما بپیچیم . بخشی از آن را تاریخ و گذر زمان روشن می کند.

نظر شما در رابطه با مبحث دوگانگی زبان که برخی اساتید مطرح می کنند چیست؟

در تعریف و معنا نگاه ها متفاوت است . انسجام زبان یک اصل در زیبایی شعر است اما این بدان معنا نیست که ما از کلمات گذشته استفاده نکنیم . به نظر من خیلی از کلمات با گذر زمان به هیچ وجه کهنه نمی شود و تنها مهم نحوه  استفاده آنها در شعر وحفظ هماهنگی انسجام در زبان است.اتفاقا زبان آرکائیک و چیزی که برخی نام کهنه بر آن می گذارند گاهی بسیار منسجم تر و پخته تر از زبان امروز است.

توصیه ای به شاعران آیینی:

من معتقدم همانطور که در مجالس سوگ و سرور اهل بیت (ع) در غذا ، محل برگزاری ، زمان برگزاری و نحوه ی آن دقت می شود تا مورد توجه حضرات معصومین قرار گیرد ، شاعر آیینی هم باید تا آنجا که در توان دارد باید حوصله و دقت به خرج دهد تا شعرش در شان مقام  اهل بیت باشد. بعضی شاعران سال هاست مرده اند ولی هنوز به خاطر شعرشان به حساب آن ثواب نوشته می شود و به بعضی اشعار مثل آیه ی قرآن استناد می شود.

در زمینه شعر آیینی و نقد آثار آیینی چه آثاری برجای گذاشته اید؟

آثاری که چاپ شده مجموعه ی شعر جامه دران است که عاشورایی است. مجموعه نامه های کوفی که بخشی عاشورایی و بخش دیگر شعر آیینی است. نقد و تحلیل آثار آیینی که انتشارات امیر کبیر چاپ کرده است نقد آثار مرحوم آقاسی ، احمد عزیزی، سهرابی نژاد، بیژن ارژن، اسرافیلی، آقای فرید و حمید شکارسری که حدود هشتاد صفحه است .

مجموعه ای که اخیرا  در جشنواره امام رضا رونمایی شد مجموعه غزال غزل است که حدود 300 غزل از شاعران از قرن پنجم تا امروز برای امام رضا (ع) در قطع رحلی مثل شاهنامه خوشنویسی شده و با آثاری از استاد فرشچیان هم تزیین شده است .   بنده با همکاری آقای شرافت این کار را جمع کردیم.

در انتشارات آستان قدس مجموعه ای با عنوان هشتاد و هشت شعر رضوی چاپ کردیم که فقط غزل نیست ، رباعیو نیمایی و قطعه هم دارد.

کا در دست چاپ هم نیایش نامه و مناجات های منظوم است شعر شاعران گذشته به سبک کلاسیک و همه در ستایش خداوند که آستان قدس چاپ کرده است.

یک غزل عاشورایی از ایشان:

برپا شده است در دل من خیمه ی غمی
جانم چه نوحه و چه عزا و چه ماتمی

عمری است دلخوشم به همین غم که در جهان
غیر از غمت نداشته ام یار و همدمی

بر سیل اشک خانه بناکرده ام ولی
این بیت سُست را نفروشم به عالمی

گفتی شکار آتش دوزخ نمی شود
چشمی که در عزای تو لب تر کند نمی

دستی به زلف دسته ی زنجیرزن بکش
آشفته ام میان صفوف منظّمی

می خوانی ام به حُکم روایات روشنی
می خواهمت مطابق آیات محکمی

ذی الحجّه اش درست به پایان نمی رسد

تقویم اگر نداشته باشد مُحرّمی