عقیق:همزمان با صد و پنجاهمین سالگرد تولد مهاتما گاندی رهبر استقلال هند، سمینار دو روزه‌ای با موضوع «اندیشه‌های گاندی و درس‌های آن برای انسان امروز»، از سوی انجمن ایرانی کلکته در محل این انجمن برگزار شد. در مراسم افتتاحیه این سمینار محمدعلی ربانی، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، آرون کومار رئیس انجمن ایرانی کلکته، پابیت سارکر رئیس دانشگاه رابیندارا و برخی دیگر از نویسندگان و شخصیت‌های فرهنگی کلکته و بنگال غربی حضور داشتند.
نظر هندی‌ها درباره امام خمینی (ره)
پروفسور رام چوداری رئیس بنیاد گاندی با تأکید بر اینکه گاندی بخشی از هویت جامعه هند است، بیان داشت: جامعه امروز نیازمند بکارگیری درس‌هایی است که گاندی طی حیات و مبارزه خود در مسیر استقلال، آزادی و همزیستی و صلح به ما آموخته است.
جاوید یوسف عضو هیأت رئیسه انجمن ایرانی کلکته با تشریح فعالیت‌ها و اهداف انجمن ایرانی کلکته در مسیر توسعه و تحکیم مناسبات ایران و هند و معرفی ایران به مخاطب هندی، ابراز داشت: امام (ره) و گاندی ۲ شخصیت بزرگ روزگار ما هستند که منشاء آثار و تحولات بزرگی در جامعه جهانی شدند.
وی با ابراز امیدواری از گسترش همکاری‌های این انجمن با رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران افزود: امیدوارم با حضور اساتید ایرانی دوره‌های آموزش زبان فارسی و مطالعات ایرانشناسی در این انجمن تقویت شود.
فواد حلیم نویسنده و اندیشمند هندی با اشاره به چالش‌های اجتماعی و فرهنگی که انسان امروز با آن مواجه است، اظهار داشت: درسی که رهبران بزرگی چون گاندی، امام خمینی، ماندلا و برخی دیگر به ما داده‌اند، این است که اگر سیاست بر پایه ارزش‌های اخلاقی استوار شود و سیاستمداران بتوانند از نظام اعتمادی مستحکمی را بر مبنای صداقت، راستگویی،گفت‌وگو و مردم‌مداری پی‌ریزی کنند، قطعاً آن جامعه و رهبران آن مسیر توامان موفقیت و سعادت را دنبال می‌کنند.
وی ادامه داد: امروزه متأسفانه جوامع با نوعی بی‌اعتمادی به رهبران سیاسی خود مواجه بوده و این بی‌اعتمادی با ایجاد شکاف میان رهبران سیاسی و مردم آسیب‌های جدی به مناسبات مردم و رهبران وارد کرده است.
ربانی: امام (ره) و گاندی ۲ شخصیت فراتاریخی هستند
ربانی رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی در دهلی نیز در این سمینار با بیان اینکه امام خمینی (ره) و گاندی را ۲ شخصیت فراتاریخی هستند، تصریح کرد: این ۲ شخصیت فراتر از مرزهای قومی، جغرافیایی و حتی مذهبی و با نگاه انسانی و ارزش های اخلاقی توانستند بخشی از تاریخ را تحت تأثیر خود قرار دهند.
وی افزود: هر ۲ شخصیت رشد و توسعه واقعی را در استقلال و تکیه بر سرمایه‌های خودی و رهایی از وابستگی و استعمار می دانسته و بر سازوکارهای فرهنگی و پرهیز از خشونت در مسیر مبارزه برای استقلال و آزادی تأکید داشتند.
ربانی ابراز داشت: مردم در نگاه امام خمینی (ره) و گاندی منشاء و کانون اصلی قدرت به شمار می‌آمده و بهره‌مندی حکومت از پشتوانه مردم را شرط بقاء آن می‌دانستند. هر ۲ رهبر خود را بخشی از جامعه و به ویژه مردم محروم می‌دانستند و پیوسته بر ارتباط خود با مردم، ساده‌زیستی، ساده‌گویی و پرهیز از تشریفات و پیچیده‌گویی پرهیز داشتند.
وی تعلق خاطر و درس‌آموزی از نهضت عاشورای حسینی را دیگر وجه مشترک این دو رهبر بزرگ خواند و گفت: نگاه گاندی مشرق زمین و فهم درست او از اسلام و مسلمانان موجب شده بود تا وی مناسبات و ارتباطات خوبی با مسلمانان برقرار کرده و در میان مردم دیگر کشورها از جمله ایران از محبوبیت خوبی برخوردار باشد.
افتتاح جشنواره خوشنویسی ایران وهند
جشنواره خوشنویسی ایران و هند با همکاری مشترک رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و مرکز گسترش زبان اردو در محل رایزنی برگزار شد. در مراسم افتتاحیه این جشنواره، حجت الاسلام مهدوی پور نماینده ولی فقیه در شبه قاره، شیخ عقیل احمد رئیس مرکز گسترش زبان اردو، تعدادی از خوشنویسان ایرانی و هندی و بیش از شصت کارآموز خوشنویسی از مناطق مختلف دهلی حضور داشتند.
ربانی رایزن فرهنگی ایران هنر خوشنویسی را تلفیقی از ذوق هنری و خردورزی نهفته در شعر و ادب عرفان در زبان فارسی و اردو دانست و اظهار داشت: خوشنویسان در شکل‌گیری میراث مشترک فرهنگی و تمدنی ایران و هند سهم عمده‌ای بر عهده داشته و علاوه بر میراث مکتوبی که در قالب کتاب و میلیون‌ها سند تاریخی برجای مانده بسیاری از بناهای تاریخی و نمادهای تمدنی در هند با خوشنویسی تزئین شده است.
وی افزود: خوشنویسی رسانه جذاب و مؤثری است که به عنوان هنر معنوی و ارزشی مورد وفاق همه انسان‌ها فارق از مرزبندی‌های زبانی، قومی ومذهبی محسوب گشته و در طول زمان گذشته سهم عمده‌ای در انتقال مفاهیم، پیام معنوی، اخلاق ادب و عرفان به ویژه زبان فارسی در میان سایر جوامع از جمله مردمان هند بر عهده داشته است.
ربانی با اشاره به جایگاه هنر خوشنویسی در ایران معاصر و ظرفیت‌های همکاری ایران و هند گفت: هنر خوشنویسی در گسترش زبان فارسی و اردو در هند می‌تواند نقش مؤثری ایفا کند و همکاری در توسعه این هنر از جمله توافقات به عمل آمده میان رایزنی فرهنگی و مرکز گسترش زبان فارسی است.
وی ادامه داد: بخشی از برنامه‌ریزی‌های به عمل آمده در ماه فرهنگی ایران مربوط به برپایی کارگاه‌های آموزشی خوشنویسی در مراکز علمی و دانشگاهی هند است که امیدواریم با شکل‌گیری انجمن خوشنویسان هند، فرصت‌های مناسب‌تری برای رشد و ارتقا خوشنویسی در هند فراهم آید.
عقیل احمد: میان زبان فارسی و اردو امکان جدایی و تفکیک وجود ندارد
عقیل احمد رئیس مرکز گسترش زبان نیز در این مراسم بیان داشت: ایران همواره مهد هنر بوده و بسیاری از هنرمندان دوره اسلامی در هند نیز متأثر از فرهنگ و هنر ایرانی بوده‌اند.
وی افزود: میان زبان فارسی و اردو امکان جدایی و تفکیک وجود ندارد و حفظ زبان فارسی برای جامعه هند به ویژه برای بقای فرهنگ و هنر اسلامی آن امری لازم و ضروری است.
مهدوی‌پور: خوشنویسی هنری بهره‌مند از پشتوانه‌های اسلامی و معنوی است
حجت‌الاسلام مهدوی‌پور نماینده ولی فقیه در شبه قاره با اشاره به برخی خوشنویسان برجسته هندی که در کتابت قرآن کریم و میراث اسلامی هند آثار برجسته‌ای ارائه داده‌اند، هنر خوشنویسی را هنری بهره‌مند از پشتوانه‌های اسلامی و معنوی خواند و گفت: امام خمینی (ره ) و مقام معظم رهبری علاوه بر شعر، در هنر خوشنویسی و زیبانویسی تبحر داشته و از آن حمایت کرده‌اند.
کاوه تیموری از اساتید انجمن خوشنویسان هند و شکراللهی نماینده بنیاد سعدی و از خوشنویسان ایرانی دیگر سخنرانان این مراسم بودند که درباره هنر خوشنویسی، رابطه خوشنویسی و اخلاق و ادب و همچنین تأثیر خوشنویسی در ارتباطات تاریخی و فرهنگی ایران و هند سخن گفتند.
برگزاری سمینار بین‌المللی خدمات پادشاهان اوده/ انگیزه ناصرالدین شاه برای رفتن به هند چه بود؟
به همت دپارتمان زبان فارسی و اردوی دانشگاه لکنهو سمینار سه روزه خدمات نواب و پادشاهان اوده (لکنهو) به زبان فارسی، اردو و انگلیسی در دانشگاه لکنهو برگزار شد. در این مراسم بیش از هفتاد تن از استادان و پژوهشگران سراسر هند که مقاله ارائه داده بودند، حضور داشتند و از ایران نیز خانه فرهنگ ایران در دهلی‌نو و علیرضا قزوه از شعرای انقلاب و وابسته فرهنگی ایران در هند شرکت داشتند و پیرامون نقش علمای شیعه در موفقیت‌های نواب اوده برای حضار سخنرانی کردند.
قزوه در این سمینار بیان داشت: ۱۲ تن از نوابان اوده که ۱۳۰ سال بر سرزمین اوده و لکنهو و فیض آباد و الله آباد و ... حکمرانی کردند، اولین حکومت شیعه در هند نبودند، بلکه در دوره آغازین حکومت مغول در هند سلسله شیعیان چکان را داریم که با هشت پادشاه به مدت ۳۳ سال در کشمیر حکمرانی کردند و اکبر گورکانی این سلسله را با دسیسه برخی از علمای تندروی کشمیر منقرض کرد.
وی افزود: اگر سلسله نواب اوده هم در آغاز شکل‌گیری دوره مغول و در اوج قدرت اکبر تا شاه جهان شکل می‌گرفت، وضعی شبیه سلسله چکان پیدا می‌کرد و بسیاری از متعصبان آن را بر نمی‌تافتند.
قزوه ابراز داشت: درباره احوال شخصیه و زندگانی او برخی منابع به خصوص منابع غربی با نظرداشت سیادت ایشان و ایرانی بودن وی دچار تحریفاتی شده‌اند. با این وجود از خلال همین نوشته‌ها و به خصوص از ناحیه تذکره‌های ادبی عهد ایشان می‌توان به بخشی از شخصیت فرهنگی و ادبی وی پی برد.
وی ادامه داد: تحت تأثیر این فضای ارزشمند فرهنگی و نقش سازنده علمای بزرگ شیعه است که شاه عالم ثانی آخرین پادشاه تیموری هند در سال ۱۲۷۰ قمری اعلام تشیع می‌کند و در نامه‌ای به ناصرالدین شاه می نویسد که او شیعه شده است و از پادشاه ایران در برابر دفع فتنه انگلیسی‌ها کمک می‌خواهد. در همین فضای فرهنگی اوده است که منشی‌نولکشور ناشر بزرگ هندی آنقدر توفیقات دارد در نشر و ترجمه آثار اسلامی و فرهنگی ایرانی و هندی و آن قدر آوازه‌اش در جهان می‌پیچد که ناصرالدین شاه اعلام می‌کند اگر من روزی به هند بیایم، یکی از دلایل آمدن من دیدن منشی نولکشور هندو خواهد بود.
منبع:فارس