عقیق:سوره انسان یا هل اتی یا دَهر هفتاد و ششمین سوره قرآن است و در جزء بیست و نهم آن قرار دارد.

سوره انسان درباره خلقت انسان و هدایت او سخن می‌گوید و به اوصاف ابرار (نیکوکاران)، نعمت‌هایی که خداوند به آنان می‌دهد و دلیل این نعمت‌ها می‌پردازد و در آخر از اهمیت قرآن و مشیت پروردگار می‌گوید.

بنا بر نظر مفسران شیعه و برخی از اهل سنت، آیه هشتم این سوره که به آیه اطعام معروف است، در توصیف حضرت علی (ع) و فاطمه زهرا (س) و حسنین (ع) و خادم آنان فضه نازل شده است. این بزرگواران سه روز پی در پی روزه‌گرفتند و با اینکه خود گرسنه بودند، افطاری‌شان را به مسکین و یتیم و اسیر بخشیدند.

بر اساس روایات، پاداش قرائت سوره انسان بهشت و حوریان بهشتی و همنشینی با پیامبر (ص) در آخرت بیان شده است. همچنین آمده است؛ امام رضا (ع) در نماز صبح دوشنبه و پنجشنبه در رکعت اول سوره حمد و سوره انسان و در رکعت دوم بعد از حمد، سوره غاشیه را قرائت می‌کرد و می‌فرمود: هر کس چنین کند خداوند در این دو روز او را از شرور در امان می‌دارد.

خواندن این سوره برای تقویت اعصاب و دورشدن از اضطراب مفید است. اگر کسی بر قرائت سوره انسان مداومت ورزد، حتی اگر روحش ضعیف باشد، دارای قدرت روحی می‌شود.

متن سوره انسان همراه با ترجمه

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ

به نام خدای بخشاینده مهربان

هَلْ أَتَیٰ عَلَی الْإِنسَانِ حِینٌ مِّنَ الدَّهْرِ لَمْ یکُن شَیئًا مَّذْکُورًا ﴿۱﴾

آیا زمانی طولانی بر انسان گذشت که چیز قابل ذکری نبود؟! (۱)

إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنسَانَ مِن نُّطْفَةٍ أَمْشَاجٍ نَّبْتَلِیهِ فَجَعَلْنَاهُ سَمِیعًا بَصِیرًا﴿۲﴾

ما انسان را از نطفه مختلطی آفریدیم و او را می‌آزماییم؛ بدین جهت او را شنوا و بینا قرار دادیم! (۲)

إِنَّا هَدَینَاهُ السَّبِیلَ إِمَّا شَاکِرًاوَإِمَّا کَفُورًا﴿۳﴾

ما راه را به او نشان دادیم خواه شاکر باشدو پذیرا گردد یا ناسپاس! (۳)

إِنَّا أَعْتَدْنَا لِلْکَافِرِینَ سَلَاسِلَ وَ أَغْلَالًا وَ سَعِیرًا﴿۴﴾

ما برای کافران زنجیر‌ها و غُل‌ها و شعله‌های سوزان آتش آماده کرده‌ایم! (۴)

إِنَّ الْأَبْرَارَ یشْرَبُونَ مِن کَأْسٍ کَانَ مِزَاجُهَا کَافُورًا ﴿۵﴾

به یقین ابرار و نیکان از جامی می‌نوشند که با عطر خوشی آمیخته است (۵)

عَینًا یشْرَبُ بِهَا عِبَادُ اللَّـهِ یفَجِّرُونَهَا تَفْجِیرًا﴿۶﴾

چشمه‌ای که بندگان خدا از آن می‌نوشند و به دلخواه خویش جاریش می‌کنند (۶)

یوفُونَ بِالنَّذْرِ وَ یخَافُونَ یوْمًا کَانَ شَرُّهُ مُسْتَطِیرًا﴿۷﴾

همان بندگانی که به نذر خود وفا می‌کردند و از روزی که گزند آن فراگیرنده است می‌ترسیدند (۷)

وَ یطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَیٰ حُبِّهِ مِسْکِینًا وَ یتِیمًا وَ أَسِیرًا﴿۸﴾

و به پاس دوستی خدا بینوا و یتیم و اسیر را خوراک می‌دادند (۸)

إِنَّمَا نُطْعِمُکُمْ لِوَجْهِ اللَّـهِ لانُرِیدُ مِنکُمْ جَزَاءً وَ لَا شُکُورًا﴿۹﴾

ما برای خشنودی خداست که به شما می‌خورانیم و پاداش و سپاسی از شما نمی‌خواهیم (۹)

إِنَّا نَخَافُ مِن رَّبِّنَا یوْمًا عَبُوسًا قَمْطَرِیرًا ﴿۱۰﴾

ما از پروردگارمان از روز عبوسی سخت هراسناکیم (۱۰)

فَوَقَاهُمُ اللَّـهُ شَرَّ ذَٰلِکَ الْیوْمِ وَ لَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَ سُرُورًا﴿۱۱﴾

پس خدا هم آنان را از آسیب آن روز نگاه داشت و شادابی و شادمانی به آنان ارزانی داشت (۱۱)

وَ جَزَاهُم بِمَا صَبَرُوا جَنَّةً وَ حَرِیرًا﴿۱۲﴾

و به پاس آنکه صبر کردند، بهشت و پرنیان پاداششان داد (۱۲)

مُّتَّکِئِینَ فِیهَا عَلَی الْأَرَائِکِ ۖ لایرَوْنَ فِیهَا شَمْسًا وَ لَا زَمْهَرِیرًا﴿۱۳﴾

در آن بهشت بر تخت‌های خویش تکیه زنند در آنجا نه آفتابی بینند و نه سرمایی (۱۳)

وَ دَانِیةً عَلَیهِمْ ظِلَالُهَا وَ ذُلِّلَتْ قُطُوفُهَا تَذْلِیلًا ﴿۱۴﴾

و سایه‌های درختان به آنان نزدیک است و میوه هایش برای چیدن رام (۱۴)

وَ یطَافُ عَلَیهِم بِآنِیةٍ مِّن فِضَّةٍ وَ أَکْوَابٍ کَانَتْ قَوَارِیرَا﴿۱۵﴾

و ظروف سیمین و جام‌های بلورین پیرامون آنان گردانده می‌شود (۱۵)

قَوَارِیرَ مِن فِضَّةٍ قَدَّرُوهَا تَقْدِیرًا﴿۱۶﴾

جام‌هایی از سیم که درست به اندازه و با کمال ظرافت آن‌ها را از کار در آورده‌اند (۱۶)

وَ یسْقَوْنَ فِیهَا کَأْسًا کَانَ مِزَاجُهَا زَنجَبِیلًا ﴿۱۷﴾

و در آنجا از جامی که آمیزه زنجبیل دارد به آنان می‌نوشانند (۱۷)

عَینًا فِیهَا تُسَمَّیٰ سَلْسَبِیلًا ﴿۱۸﴾

از چشمه‌ای در آنجا که «سلسبیل» نامیده می‌شود (۱۸)

وَ یطُوفُ عَلَیهِمْ وِلْدَانٌ مُّخَلَّدُونَ إِذَا رَأَیتَهُمْ حَسِبْتَهُمْ لُؤْلُؤًا مَّنثُورًا ﴿۱۹﴾

وَ إِذَا رَأَیتَ ثَمَّ رَأَیتَ نَعِیمًا وَ مُلْکًا کَبِیرًا﴿۲۰﴾

 و چون بدانجا نگری سرزمینی از نعمت و کشوری پهناور می‌بینی (۲۰)

عَالِیهُمْ ثِیابُ سُندُسٍ خُضْرٌ وَ إِسْتَبْرَ قٌ ۖ وَ حُلُّوا أَسَاوِرَ مِن فِضَّةٍ وَ سَقَاهُمْ رَبُّهُمْ شَرَابًا طَهُورًا﴿۲۱﴾

بهشتیان را جامه‌های ابریشمی سبز و دیبای ستبر در بر است و پیرایه آنان دستبند‌های سیمین است و پروردگارشان باده‌ای پاک به آنان می‌نوشاند (۲۱)

إِنَّ هَـٰذَا کَانَ لَکُمْ جَزَاءً وَ کَانَ سَعْیکُم مَّشْکُورً ا ﴿۲۲﴾

 این پاداش برای شماست و کوشش شما مقبول افتاده است (۲۲)

إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا عَلَیکَ الْقُرْآنَ تَنزِیلًا ﴿۲۳﴾

در حقیقت ما قرآن را بر تو به تدریج فرو فرستادیم (۲۳)

فَاصْبِرْ لِحُکْمِ رَبِّکَ وَ لَا تُطِعْ مِنْهُمْ آثِمًا أَوْ کَفُورًا ﴿۲۴﴾

 پس در برابر فرمان پروردگارت شکیبایی کن و از آنان گناهکار یا ناسپاسگزار را فرمان مبر (۲۴)

وَ اذْکُرِ اسْمَ رَبِّکَ بُکْرَةً وَ أَصِیلًا ﴿۲۵﴾

و نام پروردگارت را بامدادان و شامگاهان یاد کن (۲۵)

وَ مِنَ اللَّـیلِ فَاسْجُدْ لَهُ وَ سَبِّحْهُ لَیلًا طَوِیلًا ﴿۲۶﴾

 و بخشی از شب را در برابر او سجده کن و شب‌های دراز او را به پاکی بستای (۲۶)

إِنَّ هَـٰؤُلَاءِ یحِبُّونَ الْعَاجِلَةَ وَ یذَرُ ونَ وَرَاءَهُمْ یوْمًا ثَقِیلًا ﴿۲۷﴾

اینان دنیای زودگذر را دوست دارند و روزی گرانبار را به غفلت پشت سر می‌افکنند (۲۷)

نَّحْنُ خَلَقْنَاهُمْ وَ شَدَدْنَا أَسْرَهُمْ ۖ وَ إِذَا شِئْنَا بَدَّلْنَا أَمْثَالَهُمْ تَبْدِیلًا ﴿۲۸﴾

 ماییم که آنان را آفریده و پیوند مفاصل آن‌ها را استوار کرده ایم و چون بخواهیم آنان را به نظایرشان تبدیل می‌کنیم (۲۸)

إِنَّ هَـٰذِهِ تَذْکِرَةٌ ۖ فَمَن شَاءَ اتَّخَذَ إِلَیٰ رَ بِّهِ سَبِیلًا ﴿۲۹﴾

این آیات پندنامه‌ای است تا هر که خواهد راهی به سوی پروردگار خود پیش گیرد (۲۹)

وَ مَا تَشَاءُونَ إِلَّا أَن یشَاءَ اللَّـهُ ۚ إِنَّ اللَّـهَ کَانَ عَلِیمًا حَکِیمًا ﴿۳۰﴾

و تا خدا نخواهد شما نخواهید خواست؛ قطعا خدا دانای حکیم است (۳۰)

یدْخِلُ مَن یشَاءُ فِی رَحْمَتِهِ ۚ وَ الظَّالِمِینَ أَعَدَّ لَهُمْ عَذَابًا أَلِیمًا ﴿۳۱﴾

هر که را خواهد به رحمت خویش در می‌آورد و برای ظالمان عذابی پردرد آماده کرده است (۳۱)

منبع:باشگاه خبرنگاران