عقیق:شاید بتوان گفت که نزدیک به ۵ دهه است که مردم ایران زمین در فرهنگ عمومی‌شان شاهد ریشه‌دواندن فرهنگی هستند که به نوعی کل جهان هستی را به کنش و واکنش وا داشته است. به گونه‌ای که این فرهنگ خاص در قالب‌های مختلف عملیاتی در دیگر کشورها نیز اجرا شده است. فرهنگی که می‌رود تمدنی بزرگ را فراهم سازد.
فرهنگی با شعار «مردم برای مردم»/ چفیه‌ای که جهانی است
این فرهنگ با شعار «مردم برای مردم است» همراه با روحیه همدلی، ایثار، استقامت، عدالت‌خواهی، جسارت و شهامت با تکیه بر احترام به آداب و رسوم ملی و انطباق ارزش‌های اسلامی و سنت‌های ملی؛ عصاره‌ای از فرهنگ چندین هزار ساله ایران را به منصه ظهور رسانده است. البته باید توجه داشت که این فرهنگ، فقط نمود آن در ایستگاه‌های ایست_بازرسی شبانه نیست، بلکه در عرصه‌های دانش‌آموزی، دانشجویی، اساتید، جامعه پزشکی، جامعه مهندسین، ادارات، مساجد و محلات، اصناف، سایبری، کارخانجات، کارگری و برون‌مرزی هم نمایان‌گر است.
در این رابطه سردار سیدمحمد شاهچراغی نیز معتقد است: تفکر و فرهنگ بسیجی در دفاع از کشور به عنوان یک مدل و الگو برای کشورهای اسلامی تبدیل شده است. در واقع پوشش، پیشانی بند، چفیه بسیجیان نیز در برخی کشورهای منطقه الگوبرداری شده است. زیرا آن‌ها توانستند بخشی از توانمندی‌های بسیج را در حوزه جغرافیایی خودشان عملیاتی کنند.
فرهنگ بسیج که با شروع مبارزات انقلاب اسلامی تا امروز در برهه‌های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی اوج صلابت و اقتدار خودش را به دوستان و دشمنان این مرز و بوم نمایان ساخته است. برای شناخت بهتر این فرهنگ خاص به بیان برخی ویژگی‌های آن می‌پردازیم تا معلوم شود چقدر در غنی ساختن فرهنگ عمومی جامعه ما مؤثر بوده است.
ویژگی‌های فرهنگ بسیج
مردمی بودن: ارتباط با محرومین، اعتماد به مردم، مسئولیت‌پذیری، ساده زیستی، مردم‌داری، مهرورزی، گرایش به کار گروهی (جمع‌‌گرایی)، پرهیز از خود محوری، کم‌توقعی، خدمت‌گذاری.
عمل صالح: امربه معروف و نهی از منکر، عفاف و پاکدامنی، انصاف، عدالت، عمل و تکلیف، عفو و بخشش، اکرام و احترام، توکل به خدا، حفظ بیت‌المال، صله رحم، حجاب، باورهای دینی، وفای به عهد، متانت و وقار، آرامش و تأنی، دوری از تهمت و افترا، دوری از بخل و حسد، دوری از معاصی.
ایثار و استقامت: شهادت‌طلبی، از جان گذشتگی، از خود گذشتگی در انجام وظیفه، صبر در مقابل معصیت، استقامت در اعمال خیر و نیکو، صبر در مصیبت و سختی‌ها، فداکاری در راه نظام و انقلاب.
خودسازی: توجه به خداوند، تهجد و شب زنده‌داری، اعتکاف، توسل به معصومین (ع)، مراقبت از رفتار، محاسبه نفس، تعهد به انجام اعمال خیر، توجه به معنویت و پرهیز از معاصی، پرهیز از دنیاطلبی و اصلاح رفتار فردی و اجتماعی.
محبت: احسان به دیگران، اکرام بزرگان، احترام بلاشرط، عطوفت و مهربانی، عشق به ولایت، دوری از منافقین و بدکاران، نرمی و ملاطفت با خانواده.
شهامت: صراحت در گفتار و رفتار، اعتماد به خود مداری، قدرت اظهار وجود، واقع‌گرایی، آزاداندیشی، پرهیز از انحصارطلبی، پرهیز از زورگویی و قدرت، انتقاد پذیری، احترام به نظرات دیگران، استقبال از خطرات
اعتقاد به حکومت اسلامی: اعتقاد به ولایت مطلقه فقیه، اعتقاد به جامعیت نظام حکومتی اسلام، اعتقاد به تقابل نظام اسلامی با نظام استکباری، ترجیح منافع نظام بر منافع شخصی، اعتقاد به جهانی بودن حکومت اسلامی، تقید به حفظ نظام، اعتقاد به معنویت‌مداری نظام اسلامی
طالب علم: گرایش به دانش‌اندوزی، گرایش به کسب مهارت و فناوری، گرایش به پرورش فکر و اندیشه، گرایش به علم و عمل، مشورت‌خواهی، داشتن قدرت تجزیه و تحلیل مسائل
نظم: تبعیت پذیری، نظم‌پذیری، آمادگی جسمانی، داشتن سرعت عمل در موقعیت‌های بحرانی
فرهنگ‌پذیری: احترام به آداب و رسوم ملی، علاقه به ادبیات و هنر ایران، توجه به آثار باستانی، فرهنگ‌پذیری، انطباق ارزش‌های اسلامی و سنت‌های ملی، پذیرش صنایع و تولیدات ملی، پاسداری از مرز و بوم ایران.
بنابراین بسیج انقلاب اسلامی ایران بیش از آنکه دارای سازمان رزمی مشخص باشد، دارای فرهنگی عام و گسترده است که ریشه در باورهای اسلامی، انقلابی و ملی مردم دارد و به اندازه زیادی در توده‌های مختلف جامعه با نمودها و مفاهیم مشترک یکسانی مورد بهره برداری قرار گرفته است. امری که بخش مهمی از فرهنگ عمومی روزگار ما در فرهنگ بسیجی متبلور است و می‌تواند یکی از پایه‌های فرهنگ عمومی باشد.
منبع:فارس