عقیق:هم‌زمان با سالروز شهادت امام حسن مجتبی(ع) محمدحسین رجبی‌دوانی، پژوهشگر تاریخ اسلام در یادداشتی درباره علت و چگونگی شهادت آن امام مظلوم نوشت:
درباره علت شهادت آن وجود مقدس باید عرضه داشت که معاویه لعنه‌الله بعد از انعقاد پیمان صلح با آن وجود مقدس و کناره‌گیری امام مجتبی علیه‌السلام از جایگاه خلافت، بر عالم اسلام مستولی شد و یکی پس از دیگری مفاد پیمان صلح را زیر پا گذارد و آن‌ها را محو کرد.
یکی از موادی که معاویه تعهد داده این بود که جانشین برای خود تعیین نکند و خلافت بعد از آن به حسن علیه‌السلام برسد و اگر حسن سلام‌الله‌علیه در قید حیات نبود خلافت به حسین علیه‌السلام برسد.
معاویه نمی‌توانست این مورد را با حضور و زنده ماندن و در حیات امام مجتبی علیه‌السلام مطرح و عملی کند از سوی دیگر هم متوجه شد که امام علیه‌السلام با پذیرش صلح اگرچه حکومت را ازدست‌داده است ولی مانع بزرگی برای تحقق اهداف نهایی او مبنی بر هدم اسلام شده است. بنابراین تصمیم گرفت امام حسن مجتبی علیه‌السلام را از سر راه بردارد. لذا چندین نوبت اقدام کرد به مسموم کردن امام مجتبی علیه‌السلام.
اما قدرت بدنی امام علیه‌السلام این سم‌ها را پس می‌زد و در امام اثر نمی‌کرد تا اینکه طبق نقل‌ها از امپراتوری روم سمی مهلک و سفارشی تهیه کرد و از طریق جعده دختر اشعث بن قیس که همسر امام علیه‌السلام بود به امام سلام علیه سم خورانید.
معاویه لعنه‌الله به جعده پیغام داده بود که اگر تو با این سم حسن علیه‌السلام را از سر راه من برداری و او را مسموم کنی این پاداش‌ها در انتظار توست: ازدواج با یزید و یک‌صد هزار درهم وجه نقد.
جعده با این وسوسه حاضر به این خیانت بزرگ گردید و امام مجتبی علیه‌السلام را مسموم کرد و این سم در امعاء و احشاء آن وجود مقدس اثر گذاشت و امام را به‌شدت از پای درآورد.
آن حضرت چندین روز در بستر بیماری بود، البته متوجه خیانت جعده نیز شد و به او فرمود تو این کار را کردی ولی بدان خیری از زندگی نخواهی دید و هر آنچه به دست بیاوری برای درمان خود از دست خواهی داد و به این‌ترتیب امام مجتبی علیه‌السلام باخیانت جعده و توسط معاویه لعنه‌الله مسموم شد و به شهادت رسید.
بعد از شهادت حضرت معاویه پول را برای جعده فرستاد ولی پیغام داد که ما جان یزید را بیشتر از این‌ها دوست داریم و خواست که به او برساند تو که به فرزند رسول خدا رحم نکردی و او را از میان برداشتی، قطعاً اگر تحریک شوی فرزند معاویه یعنی یزید لعنه‌الله را از بین خواهی برد.
درباره روز و ماه و سال شهادت امام حسن علیه‌السلام ما نقل‌های متفاوتی داریم و به‌طورقطع و یقین نمی‌توان نظر داد. نقلی که شیخ مفید و شماری از بزرگان شیعه آن را مطرح کرده‌اند بر این مبنا است که آن حضرت بیست‌وهشت صفر سال پنجاه هجری به شهادت رسیده است. اما نقل دیگری که گروهی دیگر از علمای شیعه آوردند شهادت آن حضرت را در هفتم صفر ذکر کرده‌اند. سال شهادت هم متأسفانه برای ما دقیقاً معلوم نیست برخی گفتند سال چهل‌ونه ، پنجاه و پنجاه‌ویک هم گفته‌شده و غیر از این‌ها هم ذکرشده است ولی به نظر می‌رسد که سال پنجاه صحیح‌تر باشد.
منبع:فارس