عقیق:همواره در این دنیا افرادی وجود دارند که به نوعی قبله حاجات مردم به حساب آمده و عمده زندگی خود را صرف گرهگشایی از کار دیگران میکنند. طوری که انسان وقتی اینگونه افراد را در جامعه میبیند، کلیدواژههایی نظیر مشکلگشا، گرهگشا و حاجتروا به ذهنش تداعی میشود.
اینکه انسان به خاطر چنین صفت پسندیدهای به جایگاهی برسد که پناهگاه رفع حاجات مردم زیادی باشد، نعمت بزرگی است؛ چرا که در آموزههای دینی آمده است که دستگیری از دیگران و کمک به آنها، حتی در مقایسه با برخی عبادتها مانند حج یا عمره مستحب، از ثواب بالاتری برخوردار است.
گرهگشایی چقدر ارزش دارد+ پاسخ امام صادق (ع)
مرحوم کلینی در حدیثی از امام جعفر صادق (ع) نقل میکند که شگفتآور است. ابان بن تغلب میگوید: از امام صادق (ع) شنیدم که فرمود: هرکس خانه خدا را طواف کند، خداوند عزوجل ۶ هزار حسنه برای او مینویسد و ۶ هزار گناه از او میآمرزد و ۶ هزار درجه به وی عطا میفرماید و ۶ هزار حاجت از او برآورده میسازد. سپس فرمود: «قَضَاءُ حَاجَةِ الْمُؤْمِنِ أَفْضَلُ مِنْ طَوَافٍ وَ طَوَافٍ حَتَّى عَدَّ عَشْراً»؛ گرهگشایی از کار یک مؤمن، ۱۰ برابر این طواف فضیلت دارد! (۱)
امام حسین (ع) در حدیثی، گرهگشایی از مشکل مردم را از نعمتهای الهی میداند و میفرماید: «اعْلَمُوا أَنَّ حَوَائِجَ النَّاسِ إِلَیْکُمْ مِنْ نِعَمِ اللَّهِ عَلَیْکُمْ فَلَا تَمَلُّوا النِّعَمَ فَتَتَحَوَّلَ إِلَى غَیْرِکُم»؛ بدانید نیازمندیهاى مردم که (به شما مراجعه مىکنند) از نعمتهاى الهى است؛ پس از نعمتها خسته نشوید وگرنه این وظیفه خدمترسانى به دیگران واگذار خواهد شد.(۲)
این ۲ روایت تنها بخش کوچکی از منابع دینی در خصوص رفع نیازها و حاجات مردم است که تأمل در آنها میتواند منجر به تشویق و ترغیب افراد به این کار خداپسندانه شود. خوشا به سعادت افرادی که همواره در حال خدمت رسانی به بندگان خدا هستند و در این راه نیز خسته و ملول نمیشوند.
با این حال گاهی اوقات ممکن است برای ما پیش آمده باشد که از تکرار تقاضاها و درخواستهای اطرافیانمان خسته و ناراحت شویم یا حتی غُر هم بزنیم که این دیگر چه وضعی است!؟ مشکلگشا کیلو چند!؟ اما از این نکته غافل هستیم که رفع حاجات مردم، نعمتی از سوی خداوند متعال است، در حالی که با اینگونه واکنشهای منفعلانه عملاً در برابر نعمت الهی ناشکری میکنیم.
اگر کسی در این راه احساس ملالت و خستگی کند و از کوره در برود، بیشک (بنا به آن روایت مذکور) خداوند زمینه این خدمت رسانی را از او میگیرد و به بنده دیگری میدهد. در مقابل اگر در جامعهای که حس و عاطفه نوع دوستی زنده باشد و مردم نسبت به هم، تعاون و همدردی داشته باشند، رحمت الهی بر سرشان میبارد و در آخرت هم از عنایت خاص پروردگار برخوردار خواهند شد. (۳)
لذا این نکته ضروری است، افرادی که در چنین جایگاهی قرار دارند به ویژه مسؤولان و صاحبان قدرت بدانند که این منصب امانتی است که خدای متعال به آنان داده و سزاوار است که در این راه از هیچ گونه تلاشی دریغ نکنند و به نحو شایسته و بایسته به وظیفه خودشان عمل کنند.
پینوشتها
۱- من لا یحضره الفقیه , ج ۲، ص ۲۰۸.
۲- مستدرک الوسائل، ج ۱۲، ص ۲۰۹.
۳- حکمتهای حسینی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام حسین (ع)) ، چاپ دوم (۱۳۹۰).