عقیق:دهم ذی‌الحجه معروف به عید قربان و عید اضحی در میان مسلمانان است. این روز، یادآور اخلاص حضرت ابراهیم (ع) در برابر خداوند است. روزی که اسماعیل نبی به قربانگاه برده می‌شود اما ندایی رسید که اى ابراهیم (ع) از عهده آزمون الهى برآمدى! دست نگهدار و جبرئیل همراه با قوچى فرود آمد و حضرت ابراهیم (ع) آن را قربانى کرد و این گونه سنت قربانى در منا شکل گرفت.
برای این روز در اعمالی ذکر شده است. یکی از اعمال این روز البته برای کسانی که توفیق زیارت خانه خدا را در چنین روزی پیدا نکنند، قربانی کردن در محل زندگی است و این عمل از جمله مستحبات مورد تأکید و سفارش شده در چنین روزی است. از پیامبر اکرم (ص) روایت شده است که فرمودند: «در روز عید قربان هیچ عملی به اندازه قربانی کردن نزد خداوند محبوب‌تر و دوست داشتنی‌تر نیست» و در روایت دیگر آمده حضرت (ص) فرمودند: «برای صاحب قربانی به تعداد هر موی قربانی حسنه و نیکی نوشته می‌شود»
اعمال روز عید قربان
براى عید قربان اعمالى نقل شده است:
۱ـ غسل کردن است که به گفته علامه مجلسى، غسل در آن روز سنت مؤکد است تا آنجا که بعضى از علما آن را واجب دانسته‌اند.
۲ـ نماز عید قربان است و نحوه انجام آن، به همان کیفیتى است که در نماز عید فطر گفته شده و نماز عید قربان در زمان غیبت امام مطابق مشهور فقهاى عظام، سنت مؤکد است.
۳ـ مستحب است دعاهایى را که پیش از نماز عید و قبل از آن وارد شده است بخواند. به گفته علامه مجلسى، بهترین دعاها، دعاى چهل و هشتم «صحیفه کامله سجادیه» است که اولش این است: «أللّهُمَّ هذا یَومٌ مُبارَک» و اگر دعاى چهل و ششم را نیز بخواند بهتر است.
۴ـ خواندن دعاى ندبه در این روز و سایر اعیاد مستحب است.
۵ـ قربانى کردن در این روز براى همه مستحب مؤکد است و بسیار سفارش شده است، تا آنجا که برخى از علما آن را بر کسانى که توانایى دارند واجب دانسته‌اند و مستحب است بعد از نماز عید، کمى از گوشت آن را بخورد.
همچنین مستحب است هنگام قربانى این دعا را که از امام صادق (ع) نقل شده است بخواند: «وَجَّهْتُ وَجْهِىَ لِلَّذى فَطَرَ السَّمواتِ وَ الاْرْضَ، حَنیفاً مُسْلِماً وَ ما أنَا مِنَ الْمُشْرِکینَ، إنَّ صَلاتى وَ نُسُکى وَ مَحْیاىَ وَ مَماتى لِلّهِ رَبِّ الْعالَمینَ، لا شَریکَ لَهُ، وَ بِذلِکَ أُمِرْتُ وَ أَنَا مِنَ الْمُسْلِمینَ. اَللّهُمَّ مِنْکَ وَلَکَ، بِسْمِ اللّهِ وَاللّهُ اَکْبَرُ. اَللّهُمَّ تَقَبَّلْ مِنّى».
در روایتى است که امام صادق (ع) فرمود: امام على بن الحسین و امام باقر علیهم‌السلام گوشت قربانى را سه قسمت مى‌کردند؛ یک قسمت آن را به همسایگان مى‌دادند و یک قسمت آن را به نیازمندان و قسمت سوم را براى اهل خانه نگه مى‌داشتند.
۶ـ تکبیرات مشهور زیر را بگوید؛ براى کسانى که در این ایام توفیق حضور در مراسم حج و صحراى «منى» را دارند، بعد از ۱۵ نماز این تکبیرها را مى‌خوانند؛ از نماز ظهر روز عید، شروع کرده تا نماز صبح روز سیزدهم؛ ولى کسانى که در آنجا نیستند، بعد از ۱۰ نماز آن‌ها را مى‌خوانند، از نماز ظهر روز عید آغاز کرده تا نماز صبح روز دوازدهم، و آن تکبیرها مطابق روایت کتاب شریف «کافى» چنین است: «اَللهُ اَکْبَرُ، اَللهُ اَکْبَرُ، لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ وَ اللهُ اَکْبَرُ، اَللهُ اَکْبَرُ، و للهِ الْحَمْدُ، اَللهُ اَکْبَرُ عَلى ما هَدانا اَللهُ اَکْبَرُ عَلى ما رَزَقَنا مِنْ بَهیمَةِ الاْنعامِ وَ الْحَمْدُ لِلّهِ عَلى ما أبْلانا».
منبع:فارس