عقیق:استاد محسن قرائتی در تفسیر نور به ارائه «نکات ناب» و «پیام های زیبای آیات قرآن کریم» پرداخته که حوزه نیوز در این نوشتار، آیه 124، 125، 126 و 127 سوره مبارکه آل عمران را در قالب مجموعه «قطره ای از دریا» ارائه می نماید.
- آيه 124
إِذْ تَقُولُ لِلْمُؤْمِنينَ أَ لَنْ يَکْفِيَکُمْ أَنْ يُمِدَّکُمْ رَبُّکُمْ بِثَلاثَةِ آلافٍ مِنَ الْمَلائِکَةِ مُنْزَلينَ
ترجمه
و (بیاد آور) هنگامى كه به مؤمنان مى گفتى: آیا شما را كفایت نمى كند كه پروردگارتان شما را به سه هزار فرشته فرود آمده یارى كند؟
- پيام ها
1- یكى از وظایف رهبرى، امیدوار كردن مردم و توجّه دادن آنها به امدادهاى غیبى است. «اذ تقول للمؤمنین»
2- امیدوارى به لطف خداوند براى یك رزمنده ضرورى است. «ألَن یَكفیكم»
3- ملائكه به فرمان خداوند در خدمت مؤمنان قرار مى گیرند. «یُمِدّكم ربّكم بثلاثة آلاف من الملائكة»
4- در جهان بینى الهى، زندگى انسان ها با جهان فرشتگان مرتبط است. «یمدّكم...»
5 - امدادهاى الهى، براساس ربوبیّت اوست. «یُمِدّكم ربّكم»
6- یكى از اسباب امدادهاى الهى در جبهه ها، نزول فرشتگان است. «یُمِدّكم ربّكم بثلاثة آلاف من الملائكة»
- آيه 125
بَلي إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا وَ يَأْتُوکُمْ مِنْ فَوْرِهِمْ هذا يُمْدِدْکُمْ رَبُّکُمْ بِخَمْسَةِ آلافٍ مِنَ الْمَلائِکَةِ مُسَوِّمينَ
- ترجمه
البتّه اگر صبر و مقاومت كنید و پرهیزگارى نمایید (گرچه) دشمنان با خشم و خروش بر شما بتازند، پروردگارتان شما را با پنج هزار فرشته مخصوص مدد مى رساند.
- نکته ها
در آیه قبل، سخن از نزول سه هزار فرشته امدادرسان بود و در این آیه، سخن از پنج هزار فرشته مخصوص، و این در صورتِ صبر و تقواى رزمندگان است.
ذكر تعداد فرشتگان، نشان مى دهد كه قدرت آنان محدود است. همان گونه كه از كلمه «مُنزَلین» فهمیده مى شود كه فرشتگان تحت امر خدا هستند و از پیش خود كارى انجام نمى دهند. و از كلمه «مُسَوّمِین» استفاده مى شود كه فرشتگان امدادى، نیروهاى ویژه اى هستند.
در صحیفهى سجّادیه، امام زینالعابدینعلیه السلام در سلام خود به فرشتگان، براى هر دسته از فرشتگان، مأموریّت خاصّى را بیان مىكند. (1)
- پيام ها
1- استقامت و تقوا، عامل نزول فرشتگان و امدادهاى غیبى است. «ان تصبروا و تتّقوا... یمددكم ربّكم»
2- امدادهاى الهى، اختصاص به زمان پیامبر ندارد. «ان تصبروا و تتّقوا... یمددكم ربّكم»
3- مقاومت همراه با تقوا ارزش دارد وگرنه لجاجت و یكدندگى است. «ان تصبروا و تتّقوا»
4- از دشمن غافل نشویم كه هجوم او خشمگینانه و خروشان است. «یاتوكم من فورهم»
5 - هرگاه هجوم دشمن بر اهل تقوا شدید باشد، خداوند نیز برامدادهاى خود مى افزاید. «یاتوكم من فورهم... بخمسة آلاف»
- آيه 126
وَ ما جَعَلَهُ اللَّهُ إِلاَّ بُشْري لَکُمْ وَ لِتَطْمَئِنَّ قُلُوبُکُمْ بِهِ وَ مَا النَّصْرُ إِلاَّ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ الْعَزيزِ الْحَکيمِ
- ترجمه
و خداوند این (نزول فرشتگان) را جز مژده و بشارتى براى شما قرار نداد، تا دلهاى شما بدان آرام گیرد و (بدانید كه) هیچ پیروزیى نیست مگر از جانب خداوند عزیز و حكیم.
- پيام ها
1- آرامش و امید، نیاز رزمندگان در جبهه هاست. «بُشرى لكم و لتطمئنّ»
2- تمام مقدّمات مادّى، علمى، روانى و انسانى، بدون اراده خداوند كارى از پیش نمى برند. «و ما النّصر الاّ من عنداللّه»
3- قدرت خداوند همراه با حكمت اوست؛ لذا ممكن است در مواردى به دلایل خاصّى مسلمانان نیز شكست بخورند. «اللّه العزیز الحكیم»
- آيه 127
لِيَقْطَعَ طَرَفاً مِنَ الَّذينَ کَفَرُوا أَوْ يَکْبِتَهُمْ فَيَنْقَلِبُوا خائِبينَ
- ترجمه
(امدادهاى الهى براى آن بود) تا بعضى از كفّار را ریشه كن كند یا ناكام و ذلیلشان گرداند كه ناامید برگردند.
- نکته ها
كلمه «طَرف» به معناى انتهاى یك چیز است، نه گوشهى آن. بنابراین آیه مى فرماید: امدادهاى غیبى ما براى آن است كه ریشه بعضى از كفّار قطع شود. البتّه بعضى مفسّران، «طَرف» را به معناى اَشراف گرفته اند. یعنى هدف جنگ بدر، نابودى اَشراف كفّار بود. نظیر آیه «فقاتلوا ائمّة الكفر»[2]
ناامیدى بر دو گونه است؛ اگر كسى از اوّل ناامید باشد مىگویند: «یأس» دارد، ولى اگر بعد از امیدوارى، ناامید شود مىگویند: «خائب» است.[3]
جنگ در اسلام، گاه دفاعى است و براى خنثى كردن تهاجم دشمن و گاه ابتدایى و آغازگرانه است.
- پيام ها
1- سران كفر، یا باید به كلّى ریشه كن شوند و یا خوار و ذلیل و مأیوس گردند. با برخوردهاى ضعیف و موسمى و موضعى كه به ریشه كفر لطمه نمى زند، دل خوش نباشید. «لیقطع طرفاً من الّذین كفروا»
2- وحدت و قدرت و سیاست و مدیریّت مسلمانان، باید به نوعى باشد كه دشمن به ناامیدى كشیده شود. «فینقلبوا خائبین»
پی نوشت ها:
1. صحیفه سجّادیه، دعاى سوّم
2) توبه، 12
3) تفسیر اطیب البیان و التحقیق فى كلمات القرآن
منبع:حوزه