عقیق:پایگاه اطلاع رسانی دفتر حضرت آیت الله مکارم شیرازی، شرح دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان را از منظر معظم له منتشر می سازد که رسانه رسمی حوزه آن را انعکاس خواهد داد.

«اللهُمَ‏ اجْعَلْ لى فيهِ الى‏ مَرْضاتِكَ دَليلًا، وَلا تَجْعَلْ لِلشَّيْطانِ فيهِ عَلَىَ‏ سَبيلًا، وَاجْعَلِ الْجَنَّةَ لى مَنْزِلًا وَمَقيلًا، يا قاضِىَ حَوآئِجِ الطَّالِبينَ‏؛ خدايا در اين ماه راهنمايى براى رسيدنم به خشنوديت قرار ده، و راهى براى‏ تسلّط شيطان بر من قرار مده و بهشت را منزل و محل بازگشتم قرار ده اى برآورنده حاجت‏هاى طلب‏كنندگان».[1]

تشخیص رضایت خداوند،  نقش اطاعت در جلب رضایت الهی، جایگاه روزه ماه رمضان در رهایی از وسوسه های شیطان و ارائۀ راهکاری کلیدی برای رهایی از شر شیطان و عوامل ورود به بهشت، از جمله نکات مهمی است که در دعای روز بیست و یکم ماه مبارک رمضان به آن پرداخته شده است.

رمضان، ماه رسیدن به خشنودی خدا

ماه رمضان‏ را «شهر اللّه»می نامند[2] لذا  اطاعت از کلیه قوانین الهی ، مهمترین راه جلب خشنودی خداست‏ ؛ والّا همۀ ماه‏ها، ماه او است.[3]

در این زمینه امام مجتبی عليه السلام خطاب به يارانش فرمود: خداوند ماه رمضان‏ را وسيله آزمايش خلق خود قرار داده كه از طريق اطاعتش براى رسيدن به بهشت و رضايت‏ او از يكديگر پيشى گيرند...». [4]،[5]

 به تعبیر عارف كامل، عالم ربّانى و مرد ميدان علم و عمل، مرحوم «سيّدبن طاووس» «... همان‏گونه كه براى جلب نظر فرمانروايان دنيا ، به هر طريق ممكن، خشنودى‏ آنان را تحصيل مى‏كنى، مبادا كه توجّه‏ات به خداوند، از اقبال و توجّه‏ات به قدرتمندان دنيا كمتر باشد! که اگر چنين باشى به يقين خداوند بزرگ را كوچك شمرده‏اى و عظمت و جلالش را به حساب نياورده‏اى!».[6]

راه جلب رضايت خداوند

مسلماً خشنودى‏ خداوند ، بى‏دليل نیست؛[7] بلکه حتما به خاطر ايمان راستين و  اعمالى است كه پيوند انسان را با خدا محفوظ مى‏دارد؛[8] یعنی آنهایی که بر اعتقاد حق باقى ماندند و به ثقلين (كتاب و عترت) كه پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله دستور داده بود، تمسّك جستند و به شاخ ه‏اى از شاخه‏ هاى پر بار شجره طيّبه خاندان پيامبر گرامی اسلام، از ائمه معصومين عليهم السّلام در آويختند [9]و خطّ نصرت اسلام و مسلمين و هجرت را در پيش گرفتند.[10]

رمضان؛ در بندکننده شیطان

در برخى روايات، از مطلق روزه داری[11] و در برخی دیگر، روزه گرفتن در ماه رمضان، به عنوان  اسباب رهایی از وسوسه های شیطان یاد شده است؛ به عنوان نمونه پيامبر اکرم صلى الله عليه و آله در روایتی فرمود: «مَن سَرَّهُ أن يَذهَبَ كَثيرٌ مِن وَحَرِ صَدرِهِ فَليَصُم شَهرَ الصَّبرِ وَثَلاثَةَ أيّامٍ مِن كُلّ شَهرٍ؛ هر كه از زودوده شدن بسيارى از وسوسه‏ هاى دلش شادمان مى‏شود، ماه رمضان‏ و سه روز از هر ماه را روزه بگيرد».[12]

تأمل در این روایت نورانی، موید کلام نورانی حضرت علی (ع) است که فرمود:«و صوم شهر رمضان فإنّه جنّة من العقاب؛ روزه ماه رمضان سپرى در برابر عقاب‏ است»[13].

در حقیقت روزه ماه رمضان‏  يك وسيله مهم دفاعى در ميدان مبارزه است، چرا که سرچشمه اصلى گناهان، وسوسه ‏هاى شيطان‏ و ابزار شيطان، هواى نفس است. هنگامى كه به وسيله روزه، شهوات در كنترل عقل در آيند انسان با اين وسيله دفاعى، از حملات شيطان محفوظ مى‏ماند.[14]

۶ راهکار کلیدی برای رهایی از شر شیطان

تقوا یا همان احساس مسئوليت درونى در برابر فرمان‏هاى الهى، خميرمايه تمام برنامه‏ رهاى انبيا و اولياست و بدون آن، كسى از وسوسه‏ هاى شيطان‏ و هواى نفس رهايى‏ نمى‏يابد.[15]هم چنین تفكر و تدبر و توبه، باعث نجات از سلطۀ شیطان‏ مى‏شود.[16]

بسيار مى‏شود روح يأس بر كسانى كه مرتكب آن گناهان شده ‏اند غلبه مى‏كند، و اين يأس آنها را به آلودگى بيشتر، و غوطه ‏ور شدن در گناهان سوق مى‏دهد، زيرا آنها فكر مى‏كنند آب از سرشان گذشته، چه يك وجب چه صد وجب! لذا ايجاد اميد و مبارزه با روح يأس، رهایی از شر نفس اماره و[17] ايجاد رابطه‏اى معنوى با اولياء اللَّه   سبب مى‏ شود كه تدريجاً از صف آلودگان درآيد، و از سقوط در دامان شيطان‏ رهايى‏ يابد.[18]

اسباب ورود به منزلگاه بهشت

مبدأ سفر طولانى برای ورود به منزلگاه بهشت، از لحظه مرگ و سكرات موت شروع مى‏شود و در عالم برزخ ادامه دارد و همچنان در مواقف قيامت و منزلگاه هاى سؤال و حساب و پل صراط كه منازل مخوف و متعدّدى هستند تداوم مى‏يابد تا سرانجام به بهشت‏ منتهى شود. در این میان، زاد و توشه، اعمال انسان و تقوا است كه انسان را از اين منازل پر خطر، به سلامت عبور مى‏دهد و به سر منزل‏ مقصود یعنی بهشت برين و جنّات عدن رهنمون مى سازد.[19]

پی نوشت:

[1] كليات مفاتيح نوين، ص: 816.

[2] برگزيده تفسير نمونه ؛ ج‏1 ؛ ص122.

[3] پيام قرآن ؛ ج‏2 ؛ ص117

[4] من لايحضره الفقيه، ج 1، ص 511، ح 1479.

[5] پيام امام امير المومنين عليه السلام، ج‏15، ص: 435.

[6] كليات مفاتيح نوين ؛ ص22.

[7] تفسير نمونه ؛ ج‏13 ؛ ص390.

[8] همان؛ص 391.

[9] پيام امام امير المومنين عليه السلام ؛ ج‏6 ؛ ص414.

[10] آيات ولايت در قرآن ؛ ص356.

[11] انوار هدايت، مجموعه مباحث اخلاقى ؛ ص354.

[12] بحارالأنوار؛ ج 97؛ ص 109؛ ح 48.

[13] پيام امام امير المومنين عليه السلام ؛ ج‏4 ؛ ص624.

[14]همان.

[15] پيام امام امير المومنين عليه السلام ؛ ج‏10 ؛ ص258.

[16] تفسير نمونه ؛ ج‏13 ؛ ص263.

[17] پيام قرآن ؛ ج‏6 ؛ ص396.

[18] همان؛ص 397.

[19] پيام امام امير المومنين عليه السلام ؛ ج‏2 ؛ ص196.