پاسخ به چند سوال مهم درباره عاشورا

پاسخ: امام حسین (ع) علم غیب داشت و بلکه همه معصومین علیهم السلام علم غیب دارند ولی علم غیب تکلیف‌آور نمی‌باشد، یعنی در رفتار و اعمال معمولی هر کس باید به روش عادی عمل کند مثلاً پیامبر اکرم(ص) با علم غیب خود همیشه می‌داند که چه کسی سارق است، اما هیچگاه طبق این علم خود عمل نمی‌کند و هر اختلافی که باشد به مردم می‌گوید چه کسی شاهد دارد یا چه کسی قسم می‌خورد. با اینکه با علم غیب خود به خوبی می‌داند که حق با کیست ولی از علم غیب استفاده نمی‌کند، بلکه به ظاهر عمل می‌کند، امام حسین(ع) نیز از علم غیب استفاده نمی‌کند و با اینکه عاقبت و سرانجام این سفر را با علم غیب می‌دانست، اما به طوری عمل کرد که گویا عاقبت کار را نمی‌داند و به این سفر رفت. هر کس طبق ظاهر اینگونه عمل می‌کند که وقتی در شهری باشد که جانش در خطر باشد و حرمت حرم خدا نگه داشته نشود و ببیند مردم شهری دیگر او را دعوت کرده‌اند به آنجا حرکت می‌کند.

پرسش: آیا آب خواستن امام حسین(ع) برای فرزندش از روی ذلت بود و اینکه گفته می‌شود حضرت عباس(ع) وقتی روی اسب سوار می‌شد زانوی آن حضرت به گوش اسب می‌رسید نظرتان چیست؟

پاسخ: این روشن است که آب خواستن از روی ذلت یا تقاضای سیراب کردن فرزند از روی ذلت خلاف شأن سید الشهداء(ع) است و یقیناً آن حضرت انجام نمی‌دهد اما اگر این عمل حضرت از روی عزت نفس و برای اتمام حجت باشد و برای نشان دادن نهایت قساوت قلبی دشمن و بی رحمی کامل آنان باشد در این صورت عملی بسیار زیبا و عاقلانه و از روی شجاعت خواهد بود. و اما توصیفاتی که از حضرت ابوالفضل(ع) شده است اصل آنکه آن حضرت بلند قامت و رشید بوده مسلم است و این نکته که پاهای آن حضرت وقتی در رکاب بوده زانوی حضرت به گوش اسب می‌رسیده در برخی کتاب‌ها آمده است اما خیلی قابل اعتماد نیست زیرا در اینگونه موارد گاهی مبالغه شده است.

پرسش: برخی علما می‌گویند قیام امام حسین(ع) برای برقراری حکومت اسلامی بوده است...اگر اینطور بوده ایشان در همان مدینه که بهتر می‌توانستند قیام کنند؟

پاسخ: اولاً هدف اصلی امام حسین(ع) برقراری حکومت نبود بلکه برکنارکردن و رسوا نمودن بنی امیه هدف اصلی آن حضرت بود، هدف اصلی این نبود که بگوید من خلیفه پیامبر هستم بلکه می‌خواست بگوید بنی امیه خلیفه پیامبر نیستند و مردم حکومت اسلامی را در روش یزید ندانند و تصور نکنند اعمال بنی امیه همان روش و دستورات دین اسلام است. و ثانیاً منطقه عراق به جهت ایامی که حضرت علی(ع) در آنجا حضور داشت گرایش و علاقه به اهل بیت(ع) داشتند، اما چنین زمینه‌ای در شهر مدینه وجود نداشت و در مدینه بسیاری از مردم گرایش و عقیده به عثمان داشتند و به غلط تصور می‌کردند که عثمان به ناحق کشته شده است. تبلیغات معاویه علیه اهل بیت علیهم السلام نیز در مدینه و شام بسیار زیاد بود اما در عراق کمتر اثر گذاشته بود.

پرسش: مگر امام حسین (ع) از عاقبت کار جنگ خبر نداشتند، پس چرا حداقل برای بچه‌ها آب ذخیره نکردند؟

پاسخ: اتفاقاً آنان آب را ذخیره کردند زیرا سه روز بود که آب بسته شده بود و طبیعی است که یک کاروانی که حدود 200 نفر زن و مرد هستند با وسائلی که آن زمان همراه داشته‌اند برای بیش از سه روز امکانات نگهداری آب بیشتر نداشته‌اند.

پرسش: این که افراد پای دیگ نذری امام حسین(ع) کار می‌کنند و حاجت می‌گیرند چقدر منطقی و معتبر است؟ بعضی غذاهای نذری در شرایط غیر بهداشتی طبخ و توزیع می‌شود... آیا واقعا این غذاها متبرک هستند حتی اگر در شرایط غیر بهداشتی درست شوند؟

پاسخ: اولاً نذر باید برای خداوند باشد و اگر برای غیر خدا باشد باطل است. آری می‌توان چیزی را برای خدا نذر کرد که ثواب آن هدیه به امام حسین(ع) یا هدیه به حضرت عباس باشد. و ثانیاً تجربه دینی نیز نشان داده است که معمولاً افرادی که چنین نذرهایی انجام می‌دهند معمولاً نتیجه نیز می‌گیرند. و اما غذای غیر بهداشتی که به عنوان نذری آورده می‌شود اگر کسی یقین دارد که خوردن آن غذا ضرر دارد در این صورت مصرف کردن آن جایز نیست و در غیر این صورت مصرف کردن آن اشکال ندارد. بهر حال در اینگونه موارد جزء اعتقاد و باور قلبی ماست.

پرسش: منبع و منشا زیارت عاشورا چیست؟

پاسخ: منبع زیارت عاشورا کتاب «کامل الزیارات» از ابن قولویه متوفی سال 368 هجری قمری، صفحه 327 که با سند صحیح از امام محمد باقر(ع) نقل کرده است و این کتاب بسیار معتبر است و نویسنده آن از بزرگترین علمای شیعه در قرن چهارم است.»

منبع:ایسنا