" رحمت خداوند بر کسي که بينديشد و عبرت گيرد و چون عبرت گرفت، ديده دلش گشوده شود و بصيرت پيدا کند"
عقیق:در اين چند ساله پس از فتنه 88 به راهبرد بصيرت بسيار توجه شده و به آن در رسانه هاي مختلف پرداخته شده است، ولي کمتر به قسمت دوم اين پيام توجه شده است و آن استقامت و صبر بر مشکلات و سختي هاست."اگر کسي بصيرت نداشته باشد ولو ايمان هم داشته باشد، فريب مي خورد و وقتي فريب خورد، اين ايمان در خدمت آن هدف به کار نخواهد آمد، لذا اميرالمومنين عليه السلام فرمودند: لَا يحْمِلُ هَذَا الْعَلَمَ إِلَّا اَهْلُ الْبَصَرِ وَ الصَّبْرِ " چه زيبا! کلمه بصر و صبر از حروف مشترکي ترکيب شده اند، اما دو معناي جدا از هم دارند، آن وقت دو رکن فلاح در حمل پرچم هدايتند که امير المومنين علي عليه السلام آن روز فرمودند، اين پرچم را برنمي دارد و به دوش نمي کشد، مگر کسي که اين دو خصوصيت را داشته باشد: اولابصيرت داشته باشد و دوما استقامت داشته باشند، بصيرت ديني و استقامت ايماني (بيانات رهبري 25/12/75)
خوب است با تکيه بر اين بيانات، بررسي کوتاهي بر موضوع بصيرت و استقامت داشته باشيم:
به موضوع بصيرت مي توان در دو سطح پرداخت:
يک سطح اصلي و زيربنايي، يعني انسان در انتخاب جهان بيني و فهم اساسي مفاهيم، نگاهي توحيدي داشته و بر اين اساس، هدفمند به جهان نظر داشته باشد و به موجب همين نگرش بصيرت پيدا مي کند.
در سطحي ديگر، مي توان بصيرت را اينچنين دريافت کرد؛ انسان در حوادثي که پيرامون او مي گذرد و در حوادثي که پيش روي اوست و به او ارتباط پيدا مي کند، تدبر کند و سعي کند از حوادث به شکل عاميانه و سطحي عبور کند و به تعبير اميرالمومنين عليه السلام «رَحِمَ اَللَّهُ اِمْرَاً تَفَکرَ فَاعْتَبَرَ وَ اِعْتَبَرَ فَاَبْصَرَ» (نهج البلاغه دشتي خطبه 103)
" رحمت خداوند بر کسي که بينديشد و عبرت گيرد و چون عبرت گرفت، ديده دلش گشوده شود و بصيرت پيدا کند"
يعني با تدبر مسائل را بسنجد و با اين سنجش بصيرت پيدا کند، چراکه درست نگاه کردن به حوادث، درست سنجيدن، در آن تدبر کردن، در انسان بصيرت ايجاد مي کند؛ يعني چشم حقيقت مومن بازمي گردد.
از سوي ديگر، استقامت مفهوم بسيار مهم و حساسي دارد و اهميت آن در عمل به مراتب بيش از آن چيزي است که انسان در ذهن خود تصور مي کند؛ استقامت يعني پا فشردن بر صراط مستقيم «وَاَن لَوِ استَقاموا عَلَي الطَّريقَةِ لَاَسقَيناهُم ماءً غَدَقًا» (سوره جن، آيه 16) «اگر آنها [جنّ و انس ] در راه (ايمان) استقامت ورزند، با آب فراوان سيرابشان مي کنيم.»
در توضيح اين آيه مي توان گفت که اگر به همان صراط مستقيم پافشاري شود و راه خودشان را عوض نکنند، آن وقت نتايج دنيوي و اخروي مترتب خواهد شد. قرآن مي فرمايد «إِنَّ الَّذينَ قالوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ استَقاموا تَتَنَزَّلُ عَلَيهِمُ المَلائِکةُ اَلّا تَخافوا وَلاتَحزَنوا وَاَبشِروا بِالجَنَّةِ الَّتي کنتُم توعَدونَ» (سوره فصلت، آيه 30) به يقين کساني که گفتند: «پروردگار ما خداوند يگانه است!» سپس استقامت کردند، فرشتگان بر آنان نازل مي شوند که: "نترسيد و غمگين مباشيد و بشارت باد بر شما به آن بهشتي که به شما وعده داده شده است."
نزول ملائکه و شرف و مقام مواجه شدن و مخاطب قرار گرفتن ملائکه و فرشتگان الهي در صورت استقامت بر صراط مستقيم است و الابا يک لحظه و يک برهه خوب بودن فرشتگان خدا بر انسان نازل نمي شوند، نور هدايت و دست کمک الهي به سوي انسان دراز نمي شود و انسان به مرتبه عباد الصالحين نمي رسد، مگر با استقامت و همين مسير نيز براي جامعه مومنين قابل تصور است.
با کمي تامل بر مطالب ياد شده مي توان به اين نتيجه رسيد در گذر از فتنه ها پيروي از پرچمدار هدايت بدون بصيرت و استقامت در راه حق امکان پذير نيست؛ در نهم دي ماه 88 امت ولايتمدار ايران بصيرت خود را ثابت کردند و در سال هاي بعد از آن عزم خود را جزم کردند و به اثبات استقامت خود در عرصه فتنه هاي مختلف سياسي، اقتصادي و فرهنگي پرداخته اند.
باشد که اين بصيرت و استقامت امت باعث جلب رضاي خداوند و نزول رحمت ايشان در رفع هم و غم مردم محب اهل بيت عليهم السلام گردد.
نويسنده: دكتر سيدعلي قريشي
پی نوشت:
روزنامه جام جم، شماره 4441 به تاريخ 9/10/94، صفحه 9 (سياسي)
