وقتی بچه‌های "مسجد" قربانی رفاقت‌ها می‌شود

عقیق:روز گذشته کوروش زارعی مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری در مصاحبه‌ای گفته است: «او از مبتکران و پایه‌گذاران جریان تئاتر بچه‌های مسجد است نزدیک به هشت دوره دبیر جشنواره بچه‌های مسجد بوده و ده سال هم مدیر دفتر تئاتر مرکزی بچه‌های مسجد بوده است و از کسانی است که این جریان را در تئاتر ایران پایه‌گذاری کرده و شاگردان زیادی تربیت کرده است.» این مصاحبه ابهاماتی را در ذهن بسیاری از افراد ایجاد می‌کند، ابتدا اینکه بچه‌های مسجد عنوان مجله و فعالیتی رسمی در دهه شصت حوزه هنری است که بعد تنها عنوان تئاتر به آن اضافه شد، مسئله بعدی این است که آیا جریان تئاتر بچه‌های مسجد امروز همان جریان است؟ جریانی دهه هفتادی که پس از رفتن محمدعلی زم توسط بنیانیان رئیس بعدی حوزه هنری به دلایل مختلفی که برخی آن را مسائل مالی و انحصارطلبی افرادی چون پارسایی در عرصه تئاتر دینی عنوان می‌کنند، تعطیل شد.

تقریباً چهار سال پیش بود که دفتر نمایش‌های بچه‌های مسجد با عنوان جدید به نام دفتر تئاتر مردمی تئاتر بچه‌های مسجد در روزهای آغازین مدیریت کوروش زارعی افتتاح شد. دفتری که در همان ابتدای نیز طی یک سال دفاتر استانی آن نیز افتتاح شد و به اذعان مسئولان حوزه هنری در مرکز هنرهای نمایشی و حوزه هنری استان‌ها این دفتر تفاوت بسیار عمده و مهمی با دفتر نمایش‌های بچه‌های مسجد که در دهه هفتاد توسط عده‌ای از هنرمندان اهل قم و با حمایت محمدعلی زم مدیر وقت حوزه هنری تأسیس شد دارد.

دفتر نمایش‌های بچه‌های مسجد با مرکزیت دفتری در قم تنها محلی برای حمایت و فعالیت چند گروه محدود نمایشی در این استان بود که با حمایت‌های مالی خوب زم اقدام به اجرای نمایش‌های دینی می‌کردند و کم‌کم این دایره بزرگتر شد و کوروش زارعی خود این‌گونه روایت می‌کند: «من سال 74 وقتی بچه‌­های مسجد راه افتاد در کنارشان بودم. همه ما قمی بودیم و گروه قمی بود و ایشان هم فرصت مغتنم شمردند و گفتند ما یک ساختمانی در قم می‌­خریم تحت عنوان دفتر مرکزی تئاتر بچه‌­های مسجد، فعالیت­تان را آغاز بکنید و صحبت­‌ها انجام شد و دفتر در قم خریداری شد و فعالیت ما آنجا شروع شد، آقای حسین پارسایی و حسین فدایی حسین و محمدرضا آزاد و قاسم مرادی، هسته اصلی بودند. آقای علیفر و آقای حسین صباغ­‌زاده و بچه‌­هایی بودند که با آنان این جریان را استارت زدیم و چهارمین جشنواره‌­اش را به شکل جدی و کشوری شروع کردیم و آمدیم حول و حوش یازدهمین دوره که در یزد این جشنواره را برگزار کردیم. اوایل دهه هشتاد بود که بعد مأموریت آقای زم تمام شد. آقای بنیانیان آمدند، ایشان هم مدیر وقت هنرهای نمایشی را تغییر دادند. آقای دکتر پوررضاییان مدیر مرکز هنرهای نمایشی شد و دیگر آقای پوررضایان و آقای بنیانیان صلاح بر این دیدند که جریان تئاتر بچه­‌های مسجد متوقف شود.»

حال به این مسئله می‌رسیم که پس دفتر تئاتر مردمی بچه‌های مسجد دقیقاً چه فعالیتی می‌کند؟ این دفتر در برآیند رسانه‌ای اعلامی توسط حوزه هنری دفتری است که قرار است حامی گروه‌های تئاتری آماتور که در مساجد شکل می‌گیرند باشد و این دفتر خدماتی هم چون ارائه نمایشنامه متناسب با اجرای مساجد می‌دهد و هم آموزش‌های مرتبط به این هنرجویان مسجدی، حتی تئاتر بچه‌های مسجد آن‌قدر متناسب‌سازی شده است که گروه باید تک جنسیتی باشند تا شرایط اجرا در مسجد را داشته باشند.

دفتر تئاتر مردمی بچه‌های مسجد رویکردی نوجوانانه و جوانانه دارد که حتی زارعی در حین برگزاری جشنواره امسال نیز از شرایط سنی زیر سی سال برای شرکت در این جشنواره نیز عنوان کرده است.

حال با این تفاسیر آیا می‌توان گعده دوستانه گروه‌های تئاتر دینی در یک زمان خاص و تحت حمایت فردی خاص چون زم را امروز به این فعالیت گسترده مردمی نسبت داد و حسین پارسایی را مبتکر آن دانست. این قضاوتی آسان است که با یک بررسی ساده می‌توان به آن دست یافت و گویی برای مدیران حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی قربانی کردند نوجوانان و جوانان مسجدی آسان‌تر از گذشتن از رفاقت با حسین پارسایی است. 

منبع:تسنیم