چهارمین شماره از کتابمجله همشهری آیه منتشر شد:
عقیق:علی فرج زاده، پدر محمد صدرا یکی از کسانی است که با کشف استعداد فرزندش او را از ۱۰ سالگی وارد کلاس حفظ قرآن کرد و او پس از سه سال تلاش توانست همزمان با میلاد حضرت معصومه (سال ۹۸) لباس افتخارآمیز حفظ کل قرآن را بر تن کند؛ پدر محمدصدرا در گفتوگو با ایسنا از نقش والدین در این مسیر نورانی سخن میگوید.
علی فرج زاده، فعال قرآنی و پدر محمد صدرا فرجزاده حافظ نوجوان قرآن در گفتو گو با خبرنگار ایسنا منطقه قم، عنوان کرد: در جهانی که معیار ارزشگذاری اغلب مسائل مادی است، باید حفظ قرآن، قرائت قرآن و بهطور کلی انس با قرآن را یک نعمت الهی و یک حسن تلقی کنیم، هرکسی که در هر عرصهای صاحب نعمتی میشود باید منشا آن نعمت را لطف خداوند بداند و حافظان قرآن نیز باید حفظ قرآن را نعمتی از جانب خداوند بدانند.
وی درخصوص چگونگی تربیت قرآنی فرزندان بیان کرد: در منابع دینی ما درباره نحوه تربیت فرزند حتی در دوران جنینی، روایات و توصیههایی وجود دارد، مانند توصیه به شنیدن صوت قرآن برای جنین، شاید برخی افراد این توصیهها را بهعلت داشتن منبع روایی، غیرعلمی و بیاثر بدانند، اما من درستی این توصیهها و تاثیرات مثبت آن را به تجربه دریافتهام و تاثیر ملاحظات تربیتی خود در دوران کودکی فرزندم را اکنون در حسن اخلاق و رفتار اجتماعی او شاهدم، برای مثال وقتی فرزندم کوچکتر بود با اینکه درک چندانی از مسائل نداشت، برای وی داستان هایی از قرآن تعریف میکردم و معتقد بودم اثر خود را دارد.
این فعال قرآنی درخصوص نحوه آغاز فعالیت قرآنی فرزند خود عنوان کرد: از کودکی سعیمان بهعنوان والدین این بود که فرزندمان در حد توان خود با معارف قرآنی آشنا شود، وقتی او را به کلاسهای آموزش قرآن فرستادیم، متوجه استعداد و علاقه وی در زمینه حفظ قرآن شدیم و بدینصورت محمد صدرا حفظ قرآن را در ۱۰ سالگی آغاز کرد و طی یک بازه زمانی ۳ ساله حفظ کل قرآن را به پایان رساند.
آیا داشتن سطح درسی خوب و حفظ قرآن بهطور همزمان ممکن است؟
فرجزاده پیرامون برخی تصورهای غلط درجامعه درخصوص حافظان قرآن گفت: تصور برخی از افراد این است که حافظان قرآن فقط به حفظ قرآن میپردازند و از سایر جنبههای زندگی و دیگر فعالیتهای معمول مانند ورزش کردن، تحصیلات و…بیبهره میمانند، اما اینگونه نیست و میتوان همهی این فعالیتها را با مدیریت صحیح به انجام رساند و یک حافظ قرآن نیز مانند سایر افراد میتواند در رشته تحصیلی یا ورزشی مورد علاقهی خود فعالیت کند، برای مثال هنگام مقایسه نمرات فرزندم محمدصدرا با سایر هم سالان وی متوجه شدیم که علیرغم مرخصی تحصیلی یکساله و گذراندن برخی کلاسها بهصورت غیرحضوری، یکی از بالاترین نمرات کلاس خود را کسب کرده و سطح درسی قابل قبولی دارد.
این مربی و قاری قرآن ادامه داد: بهتر است والدینی که ظرفیت حفظ قرآن و دیگر استعدادهای قرآنی را در فرزند خود مشاهده میکنند، در همان سنین قبل کنکور که حجم درسها کمتر است به پرورش و شکوفایی استعداد فرزند خود بپردازند و تضاد بین درس خواندن و حفظ قرآن را با مدیریت درست میتوان حل کرد.
وی درباره بایستههای مسیر حفظ قرآن بیان کرد: کسی که تصمیم به فعالیت در فضای قرآنی اعم از حفظ قرآن و قرائت قرآن را دارد، باید هدف خود از این کار را مشخص کند، حفظ قرآن قطعاً برکات مادی و معنوی بسیاری دارد ولی حافظ یا قاری قرآن نباید به این توانمندی قرآنی خود بهعنوان یک شغل و منبع درآمد نگاه کند و یا با رفتار ناشایست خود شان قرآن را زیر سوال ببرد.
تاثیر حفظ قرآن بر شخصیت حافظ قرآن
این دانشآموخته علوم قرآنی پیرامون میزان بهرهمندی حافظ قرآن از معارف و محتوای قرآنی بیان کرد: چون در فضای آموزشی حفظ قرآن محدودیت زمانی وجود دارد و حافظان باید در یک بازه زمانی معین دوره حفظ خود را به پایان برسانند، آن طور که باید امکان پرداختن معارف و مفاهیم قرآن در جریان حفظ وجود ندارد و این ازجمله کاستیها و نقاط ضعف است که باید رفع شود، اما همین تنفس در فضای قرآنی در روند حفظ قرآن تاثیرات مثبت خود را دارد، برای مثال وقتی برخی حافظان را با دیگر افراد مقایسه میکنیم، متوجه رشد اخلاقی و اجتماعی بیشتر حافظان میشویم، بهعنوان مثال اگر فرزندم قبل از حفظ قرآن بهعنوان پدر به من احترام میگذاشت، امروز آن احترام را باشناخت دقیقتر و پختگی بیشتر انجام میدهد.
آیا حفظ قرآن باید همگانی باشد؟
این کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث در توصیه به والدینی که علاقهمند به فعالیت فرزندشان در زمینه حفظ قرآن هستند، عنوان کرد: گام اول برای والدین این است که استعداد فرزندشان در حوزه قرآنی را تشخیص دهند و درصورت ملاحظه آن استعداد و علاقه لازم، زمینه را برای شکوفایی استعداد و توانایی فرزندشان از طریق دریافت آموزشهای لازم فراهم کنند.
این فعال قرآنی و رسانهای ادامه داد: البته همهی والدین باید فرزندانشان را با آموزههای عمومی قرآنی آشنا کنند، بهگونهای که فرزند بتواند در حد توانایی خود از قرآن بهره ببرد و با آن انس بگیرد، ممکن است گاهی این توانایی در حد روخوانی ساده از قرآن یا حفظ چند سوره کوتاه باشد و استعداد فرد در زمینه دیگری مانند ورزش یا علوم تجربی باشد، در اینصورت بهتر است فرد درهمان زمینهای که استعداد دارد تحت آموزشهای تخصصی قرارگیرد، اما آموزش و تربیت قرآنی نیاز همه فرزندان ما و از حقوق فرزندان بر والدین است و پدر و مادر نسبت به انجام این وظیفه در پیشگاه خداوند مسئول خواهند بود.
فرجزاده درخصوص وظیفه والدین در تربیت قرآنی گفت: امروزه برخی با تاکید بر اینکه بر مستحبات دین نباید سختگیری کرد آن را بر واجبات دین تعمیم میدهند و نسبت به انجام واجبات توسط فرزندان خود بیتوجه هستند، برای مثال نماز از واجبات دین و نشانه ادب و بندگی انسان در برابر خداوند است، و در ۱۳۲ سوره طه خداوند درباره آن میفرماید: "وَأْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلَاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَیْهَا لَا نَسْأَلُکَ رِزْقًا نَحْنُ نَرْزُقُکَ وَالْعَاقِبَةُ لِلتَّقْوَی، و کسان خود را به نماز فرمان ده و خود بر آن شکیبا باش ما از تو جویای روزی نیستیم ما به تو روزی می دهیم و فرجام [نیک] برای پرهیزگاری است." بنابراین لزوم توجه والدین به انجام واجبات توسط فرزندان حتی به میزان اندک وجود دارد.
وی ادامه داد: در برخی خانوادههایی که فرزندی در مسیر حفظ قرآن است، دیده میشود که فرزند از طرف برخی اعضای فامیل با تشویقهای فراوان و از طرف برخی دیگر باسرزنشهای مکرر روبرو میشود، پدر و مادر باید این تضاد ها را مدیریت کنند وبه فرزند خود در هضم سختیهای این مسیر کمک کنند، فرزندی که در مسیر حفظ قرآن قرار دارد به تفریح های متعارف و دورهای نیاز دارد و پدر و مادر باید به این مسئله توجه ویژه داشته باشند تا فرزندشان با فشار سخت و دوری از بازی با هم سالان خود مواجه نشود و مسیر حفظ قرآن را با موفقیت طی کند.
مقام شفاعت، هدیه خداوند به حافظان و عاملان قرآن
این مربی قرآن اظهار کرد: برخی از والدین صرفاً مقام قهرمانی را برای فرزند خود تصور میکنند و برای آنکه فرزند خود را به این جایگاهها و رتبهها برسانند، انواع سختگیریها را بر فرزند خود تحمیل میکنند درصورتی که مشاهده چنین رفتارهایی در مسیر حفظ قرآن شایسته نیست، چرا که سختگیری بیش از حد در مسیر حفظ قرآن فشار روانی زیادی برای فردی متربی وارد میکند و سلامت روان وی را تهدید میکند و این خود با هدف حفظ قرآن منافات دارد، والدین باید به نیاز فرزند خود به تفریح مناسب توجه کنند تا مسیر حفظ قرآن برای شخص آموزنده و سازنده و به دور از فشارهای روانی بیموردباشد.
وی ادامه داد: باید شأن حفظ قرآن و جایگاه حافظ قرآن توسط شخص حافظ و هم توسط سایر افراد درک شود. مقام شفاعت، مقام ویژهای است که خداوند آن را به معدودی از افراد همچون پیامبر (ص)، ائمه معصوم (س) اعطا کرده است و همانطور که قرآن کریم در حق مؤمنان شفاعت می کند حافظ و عامل قرآن نیز در قیامت دارای مقام شفاعت است، در کنز العمال از پیامبر اکرم (ص) نقل شده که فرمودند: "من قرأ القرآن حتی یستظهره و یحفظه ادخله الله الجنه و شفّعه فی عشرة من اهل بیته قد وجبت لهم النار، هر که آنقدر قرآن بخواند تا حفظ شود خداوند او را به بهشت داخل خواهد کرد و شفاعتش را درباره ده نفر از خانواده اش که آتش جهنم بر آنان واجب شده می پذیرد.
منبع:ایسنا