پیامبر پس از شهادت حضرت حمزه چه فرمود؟

عقیق:حجت‌الاسلام میثم علی‌پناه محقق و کارشناس علوم دینی در گفتگویی با اشاره به فرا رسیدن سالروز شهادت حضرت حمزه (ع) گفت: وجود مقدس حضرت عبدالمطلّب جدّ بزرگوار پیغمبر اکرم (ص) 10 فرزند داشت که در میان آنها حضرت حمزه (ع) و حضرت ابوطالب (ع) پدر امیرالمومنین (ع) از یک مادر و مابقی از زنان دیگر ایشان بودند.

 وی افزود: حضرت حمزه (ع) و فرزندان حضرت ابوطالب (ع) جزو اصحاب سرّ پیغمبر (ص) محسوب می‌شدند، حتی داریم که پیامبر اکرم (ص) فرمود: خدا مرا با سه نفر از اهل بیتم برگزید، یکی عمویم حمزه و دیگری برادرزاده‌هایم؛ جعفر و حضرت امیر (ع) که هر دو فرزندان حضرت ابوطالب (ع) هستند که پیامبر (ص) از آنان به ویژه حضرت حمزه (ع) به عنوان برترین مردم یاد می‌کند.

حجت‌الاسلام علی‌پناه اضافه کرد: روزی از امام باقر (ع) درباره تفسیر آیه 23 سوره مبارکه احزاب «مِنَ الْمُؤْمِنِینَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللَّهَ عَلَیْهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضَى نَحْبَهُ وَمِنْهُمْ مَنْ یَنْتَظِرُ وَمَا بَدَّلُوا تَبْدِیلا» سوال شد، آن حضرت فرمود: منظور از «مَنْ قَضَى نَحْبَهُ» حضرت حمزه (ع) و منظور از «وَمِنْهُمْ مَنْ یَنْتَظِرُ» هم امیرالمومنین (ع) است.

وی گفت: "حمزه" در لغت به معنای "شیر" است، او در میان جوانان قریش به ظلم‌ستیزی و دلاوری مشهور بود، حتی او قبل از مسلمان شدنش خدماتی به پیغمبر اکرم (ص) داشت، آن فردی که همراه پیغمبر (ص) به خواستگاری حضرت خدیجه (س) رفت، حضرت حمزه (ع) بود، کسی که در موقعیت‌های مختلف مدافع جایگاه پیامبر (ص) بود، حضرت حمزه (ع) بود.

این محقق و کارشناس علوم دینی بیان کرد: وقتی ابوسفیان به پیغمبر (ص) جسارت کرد، حضرت حمزه (ع) چنان با کمان به پیشانی او زد که پیشانی او شکافته شد، وقتی متوجه آزار و اذیت‌های برادرش ابولهب و همسرش ام‌جمیل ـ که خواهر ابوسفیان بود ـ نسبت به پیامبر شد، در مقابل آنها ایستاد و به دفاع از پیامبر اکرم (ص) پرداخت. ابولهب و ام‌جمیل دو شخصیت منفور در تاریخ اسلام هستند که خداوند متعال در سوره مبارکه "مسد" به مذمت آنها پرداخته است.

حجت‌الاسلام علی‌پناه افزود: اولین تأثیر مسلمان شدن حضرت حمزه (ع)، بهبود روابط سران قریش به پیامبر (ص) بود. سران قریش از حضرت حمزه (ع) حساب می‌بردند و وقتی متوجه شدند او مسلمان شده، رابطه‌شان با شخص پیامبر (ص) اصلاح شد. وقتی آن حضرت به شهادت رسید، دیگر پیغمبر اکرم (ص) نتوانست در مکه بماند چراکه یکی از حامیان بزرگ خویش را از دست داده بود. پیامبر (ص) فرمود: هر کسی به مدینه و به زیارت من بیاید، اما به زیارت شهدای جنگ احد نرود و عمویم حمزه (ع) را زیارت نکند، به من جفا کرده است. در واقع حضرت حمزه، حضرت ابوطالب و حضرت خدیجه (س) حامیان بزرگ و مستحکم پیغمبر (ص) بودند.

وی خاطرنشان کرد: او در جنگ بدر همراه امیرالمومنین (ع) سه نفر از سران کفر یعنی «عُتبه بن ربیعه، شیبه بن ربیعه و ولید بن عتبه» را به درک واصل کرد، به برکت این جهاد آیات 23 و 24 سوره مبارکه حج نازل شد «إِنَّ اللَّهَ یُدْخِلُ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ یُحَلَّوْنَ فِیهَا مِنْ أَسَاوِرَ مِنْ ذَهَبٍ وَلُؤْلُؤًا وَلِبَاسُهُمْ فِیهَا حَرِیرٌ * وَ هُدُوا إِلَى الطَّیِّبِ مِنَ الْقَوْلِ وَهُدُوا إِلَى صِرَاطِ الْحَمِیدِ».

این محقق و کارشناس علوم دینی گفت: در وصف شجاعت و دلاوری او همین بس که در جنگ احد با دو شمشیر می‌جنگید و چنین رجز می‌خواند که أنا اسد الله و اسد رسوله؛ من شیر خدا و شیر پیغمبر خدا هستم». او اولین شهیدی بود که پس از جنگ احد پیامبر (ص) بر بدن او نماز خواند، پیامبر فرمود نیاز نیست بدن او را غسل و کفن کنید، شهید معرکه جنگ غسل و کفن ندارد، بلکه فرمود: اکنون می‌بینم که ملائک مشغول غسل عموجان حمزه (ع) هستند، حضرت بر او بسیار گریستند و لقب «سیدالشهداء» را برای او برگزیدند.

به گفته وی، روزی از امام صادق (ع) سوال شد که با وجود امام حسین (ع) مگر کسی دیگر هم می‌تواند سیدالشهداء باشد؟ امام صادق (ع) فرمود حضرت حمزه (ع) سیدالشهدای اسلام و تمام مردم غیر از معصومین بود، اما امام حسین (ع) سیدالشهدای تمام عالم و ائمه معصومین (ع) است.