یکی ازمراسم متداول گرفتن مراسم چهلم برای اموات است که این مراسم فقط یک مرتبه یعنی چهل روز بعد از وفات برگزارمی شود. وبرای هیچ کسی در سالهای بعد مراسم چهلم منعقد نمی‌شود. امّا دراین میان تنها برای حضرت ابا عبدالله الحسین (ع) همه ساله مراسم اربعین گرفته می‌شود و حتی یکی از نشانه‌های مؤمن زیارت امام حسین (ع) در روزاربعین است.
عقیق: اربعین، واژه‌ای که با شنیدن آن، عاشقان و محبّان اهل
بیت صلوات الله علیهم اجمعین به یاد اباعبدالله الحسین (ع) و کربلای معلی
می‌افتند.
اربعین کلمه ای است عربی که درفارسی به معنای چهل می‌باشد .
این عدد امتیاز خاصی دارد چون مبنای بعضی اعمال، اعمّ ازواجبات و مستحبات عدد چهل می باشد که برای نمونه به چند روایت درابواب گوناگون اشاره می‌شود.
امام ششم صادق آل محمد (ع) فرمود: هر که چهل حدیث ازاحادیث ما را حفظ کند خدایش روز قیامت عالم و فقیه مبعوث کند.
موسى بن ابراهیم مروزى ازموسى بن جعفر(ع) نقل کرده است که پیامبر(ص) فرمود: ازمیان امّت من هرکس چهل حدیث از احادیثى که مردم در دین خود بدان نیازمندند حفظ کند، خداوند او را در روز قیامت فقیه و عالم محشور خواهد ساخت.
امام صادق(ع) رسول خدا (ص) فرمود: هرچهل خانه،همسایه باشند از برابر او و دنبال سرش و ازسمت راستش و از سمت چپش (یعنى ازهرطرف تا چهل خانه همسایه محسوب می شوند وحقّ همسایگی باید رعایت شود).
امام صادق علیه السّلام فرمود: هر که چهل مؤمن را (در دعا) جلو اندازد (و بآنها دعا کند) سپس (براى خود) دعا کند دعایش اجابت شود.
امام رضا (ع) فرمود که فرستاده خدا (ص) فرموده: بر شما باد خوردن گوشت، زیرا گوشت باعث روئیدن گوشت بر بدن مىشود. و هر کس چهل روز گوشت نخورد، بد اخلاق مىشود.
عمّار بن موسى مىگوید: ازامام صادق (ع) سؤال شد مردى که شراب مىخورد حال او چگونه است؟ فرمود: خداوند تا چهل روزنمازش را قبول نمىکند، وتوبهاش تا چهل روزپذیرفته نمىشود و اگردراین چهل روز بمیرد وارد آتش دوزخ مىشود.
وهکذا اعمال دیگری است که مبنای آن چهل می‌باشد.
نشانه های مومن
با اینکه اربعین دارای چنین امتیازاتی است امّا با شنیدن این عدد هیچکدام ازاین اعمال به ذهن انسان، مخصوصاً عاشقان اهل بیت عصمت وطهارت صلوات الله علیهم اجمعین خطور نمی‌کند، بلکه دل‌ها متوجّه شخصی خاص و مکان خاص می‌گردد. وآن کسی نیست جزء سرور وسالار شهیدان حضرت ابا عبدالله الحسین (ع) و کربلای معلی.
آری، یکی ازمراسم متداول گرفتن مراسم چهلم برای اموات است که این مراسم فقط یک مرتبه یعنی چهل روز بعد از وفات برگزارمی شود. وبرای هیچ کسی در سالهای بعد مراسم چهلم منعقد نمی شود. امّا دراین میان تنها برای حضرت ابا عبدالله الحسین (ع) همه ساله مراسم اربعین گرفته می‌شود. حتی یکی از نشانه‌های مؤمن زیارت امام حسین (ع) در روزاربعین است. چون این گونه نقل شده.
امام حسن عسکرى (ع) فرموده است: پنج چیزازنشانههاى مؤمن است. گزاردن پنجاه و یک رکعت نماز واجب و نافله ( درهر شبانه روز ) و زیارت اربعین و انگشتر در دست راست کردن و پیشانى بر خاک ساییدن و بلند گفتن بسم الله الرحمن الرحیم.
زیارت اربعین
درروزاربعین برای زیارت امام حسین(ع) زیارتی مخصوص از امام صادق (ع) صادر شده که معروف به زیارت اربعین می باشد، واین نشان می دهد زیارت ایشان دراین روزدارای اهمیّتی خاص و ویژه است. ازاین زیارت نامه، مسائل متعددی استفاده می شود من جمله می توان به بعضی از اهداف امام حسین (ع) پی برد، که هدف امام(ع) از این قیام عظیم چه چیز بوده است. درفرازی از زیارت اربعین می‌خوانیم:
وجعلته حجّة علی خلقک من الاوصیاء فاعذر فی الدعاء ومنح النصح وبذل محجته فیک لیستنقذ عبادک من الجهالة و حیرة الضلالة.
( وقرار دادی او را حجّت بر خلق خود ازاوصیاء ، و دردعوت عذربه پایان برده، و خیر خواهی نموده و جان بخشی کرد درباره تو، تا نجات دهد بندگانت را از نادانی وسرگردانی و گمراهی )
ازاین بخش استفاده می شود که امام حسین(ع) حجّت خدا و یکی از اوصیاء رسولخدا(ص) می‌باشد. و از آنجا که وظیفه هر پیامبر و امامی هدایت افراد بشر می باشد، امام حسین(ع) با تمام توان برای هدایت انسانها تلاش نمود.
و از تمام روش‌های ممکن جهت هدایت آنها استفاده کرد.
نامه نگاری
امام حسین (ع) برای اینکه غائبین را هم بسوی حقّ دعوت نماید وقتی که در مکه بودند نامه ای برای مدینه، بصره وکوفه فرستادند که دراین نامه ها اهداف خود را تبین ومردم را به سوی حقّ دعوت می‌نماید.
دعوت خصوصی و چهره به چهره
امام(ع) در طول مسیر حرکت به کربلا با هرکسی که برخورد می‌کرد آنها را از اهداف خود آگاه واز آنها دعوت به عمل می‌آورد، حتی ازبعضی افراد به طور خصوصی دعوت می‌کرد که تعدادی همچون زهیر بن قین که عثمانی مذهب بود و وهب بن عبدالله که مسیحی بود دعوت حضرت را پذیرفتند. و بعضی من جمله عبیدالله ابن حرّ جعفی دعوت امام را قبول نکردند و تا آخرعمربا حالت پشیمانی بسر برد وافسوس می‌خورد.
دعوت عمومی
حضرت اباعبدالله الحسین (ع) با سخنرانی در محافل ومجامع عمومی همه را بسوی حق راهنمائی می نمود، واز آنجا که عده ای جاهل دربین دشمنان امام(ع) وجود داشتند حضرت برای اینکه با همه اتمام حجّت نماید ازهمان ابتداء که با سپاه حرّ رو برو شد برای آنها خطبه خواند که این عمل حتی در روزعاشورا چند مرتبه تکرار شد تا جاهلان و غافلان را از خواب غفلت بیدار کند و عذرو بهانه ای برای کسی باقی نماند. در بخشی از خطبه امام (ع) در روز عاشورا برای اتمام حجّت اینگونه وارد شده است که حضرت فرمودهاند:
ایها الناس اسمعوا قولی و لا تعجلوا حتی اعظکم بما یحق لکم علی و حتی اعتذر الیکم .....
« مردم، به سخنم گوش فرا دهید و شتاب نکنید تا شما را به آنچه حق است پند دهم و موعظه نمایم و راه عذر را بر شما ببندم پس اگر انصاف و مروت را دربارهام رعایت نمودید به سعادت و نیکبختی شما منتهی می‌شود و اگر انصاف را رعایت نکردید پس در کار خود فکر کنید تا چیزی برشما پوشیده نماند آن گاه به کارمن بپردازید و منتظر نشوید........
بنابراین امام(ع) ازروش‌های گوناگون برای هدایت استفاده کرد و راه عذر را برهمه بست. لذا امام صادق(ع) در زیارت اربعین می‌فرماید: فاعذر فی الدعاء، دردعوت کردن عذری برای کسی باقی نگذاشت.
گذشت از هستی بخاطر خیر خواهی
درهرعصر و زمانی، عده ای مردم را به سوی حقّ دعوت می کنند، این داعیا حقّ دو دسته اند، یک دسته کسانی که دنبال منافع شخصی خود هستند، لذا حاضر نیستند کمترین ضرر را متحمّل شوند وبه ظاهربرای عوام فریبی ادعای دلسوزی می نمایند. ودرواقع خواسته دیگری دارند و حق طلبی آنها بهانه ای است برای رسیدن به دنیای خود.
دسته دوّم آنهائی هستند که واقعاً برای احقاق حق حرکت می نمایند، و هدف آنها فقط رضای خداوند است لذا ازتمام راههای خدا پسندانه برای نجات مردم و هدایت انسانها استفاده می کنند.
امام حسین(ع) تا آنجا که امکان داشت حقّ و باطل را معرفی کرد، و نقاب ازچهره باطل برداشت امّا گویا چنان حق و باطل با هم درآمیخته شده که جمعی حقیقتاً قدرت تشخیص ندارند و بعضی هم حق را شناخته ولی بخاطر کینه، لجاجت ، حب دنیا و..... نمی‌خواهند حق را بپذیرند.
سالارشهیدان برای نجات حقّ باید چاره ای دیگر اندیشه نماید، چون باطل به اوج خود رسیده وفقط نام اسلام باقی مانده ولی به دستورات اسلام عمل نمی‌شود، در چنین شرائطی هزینه مقابله با باطل یقیناً سنگین می‌شود.
دراین رابطه امام صادق (ع) در زیارت اربعین می‌فرماید: ومنح النصح وبذل محجته فیک لیستنقذ عبادک من الجهالة و حیرة الضلالة . یعنی امام حسین (ع) خیر خواه مردم بود، وبرای اینکه مردم را ازجهالت و ضلالت نجات دهد، جان خود را بذل نمود. و تمام هستی خود را فدا کرد.
این نشان می‌دهد کسانی که واقعاً قصد خدمت به خلق را دارند، باید برای دنیا ارزشی قائل نباشند و درگره گشائی از کارمردم و نجات آنها ، در تمام زمینه‌ها مخصوصاً در نبرد فرهنگی و هدایت جامعه به صراط مستقیم از هیچ عملی دریغ نورزند و برای خشنودی خداوند با زبان و مال و جان در راه خدمت به مردم تلاش نمایند.
منبع: باشگاه خبرنگاران
کد خبرنگار 211007
