این سوره، فرو فرستادن قرآن را در شب قدر بیان می کند، و آن شب را با ارزش تر از هزار ماه معرفی می کند.
در مورد نزول قرآن، تذکر این نکته لازم است که قرآن به دو صورت فرو فرستاده شده است:
1 - انزال که عبارت از نازل کردن قرآن به صورت یکباره است که در شب قدر واقع شده است و آیه نخست این سوره بدان اشاره دارد.
در این مرحله قرآن به صورت کلی و یکباره مانند یک روح بر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) نازل شده است و آن حضرت دارای آن روح شده است، که آن روح قرآن است.
2 - تنزیل که همان نزول تدریجی قرآن بر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) است.
در این مرحله، الفاظ و کلمات قرآن و تمام جزئیات آن، به تدریج و در مناسبت های مختلف بر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) نازل شده که مدت 23 سال طول کشیده است.
در ارزش شب قدر همین بس که از هزار ماه والاتر است. شب قدر شب نزول قرآن است. در روایت است که: عمل (و عبادت) در شب قدر، بهتر از عمل در هزار ماهی است که شب قدر در آن نباشد. شب قدر، یک شب در طول سال است و در آن هر حادثه ای که باید در طول سال واقع گردد، تقدیر می شود. آن شب یکی از شبهای نوزدهم یا بیست و یکم یا بیست و سوم ماه مبارک رمضان است.
شب قدر، شبی است که میان زمین و آسمان ارتباط برقرار می شود. درهای آسمان به روی زمین باز می شود؛ گویی که آسمان و زمین یکی می شوند. ملائکه و روح در آن شب بر انسان فرود می آیند. بر قلب انسان. البته باید زمینه قلب انسان مناسب آن باشد که ملائکه بر آن فرود آیند.
آن شب تا صبح سلام است و تهنیت و رحمت. در آن شب، رحمت خداوند شامل حال تمامی بندگانی است که به او روی می آورند. در آن شب حیله شیطانها مؤثر واقع نمی شود؛ در عذاب بسته و در رحمت خدای مهربان باز است.

پی نوشت:

کتاب گلستان سوره‌ها – ص 192
محمدحسین جعفری