شعر را از سه جنبه می توان مورد بررسی قرار داد:
اندیشه ، بلاغت ، زبان
بلاغت: از چه استعاره هایی ، از چه عناصر خیال و چه صنایع بدیعی استفاده شده ومجموع اینها متناسب مخاطب خود هست یا نه.
زبان: اینکه اجزای زبان در شعر با هم سازگاری دارد یا نه
مثال : کسی سر برنیارد کرد پاسخ گفتن و دیدار یاران را ... این به زبان خراسانی کهن است که اخوان از آن استفاده کرده اما حرف های جدید زده واجزای زبانش با هم متناسب هستند.
اندیشه : حال در یک شعر مذهبی باید اقتضائات آن را رعایت کرد.
مراحل و طبقاتی هست که باید آن را رعایت کرد.
خیلی ها در مجالس اهل بیت مبنای خوب بودن اثر خود را رضایت مردم و واکنش مثبت مردم می دانند . البته مطلق نمی شود این را نفی کرد اما آن ها که معرفت بیشتری دارند رضایت صاحب اصلی مجالس را مهمتر می دانند.
معارف اعتقادی : این معارف نباید زیر سوال برود به طور مثال : خاک درگاهت تمام انبیا... یا خلقت عالم به دست پاک توست ... در عزای تو خدا هم گریه کرد ... به نظر می آید بخشی از مبانی اعتقادی در این تعابیر خدشه دار شده است.
ایدئولوژی : یعنی رهنمود های برآمده از جهان بینی
یکسان سازی ایدوئولوژی و زاویه ی نگاه خوب نیست یعنی تنوع نگاه که هرکس با نگاه خودش به یک شخصیت و یا یک واقعه ی تاریخی و یا یک مسئله ی معرفتی بپردازد.
راهبرد: یعنی برای پیاده کردن آن معارف اعتقادی چه طرحی چه نقشه ای داریم.
به طور مثال مخالفت با صهیونیست یا مخالفت با وهابیت نباید به دشمنی با یهود و دشمنی با اهل سنت منجر شود
موسیقی :از طرفی باید موسیقی مورد توجه شاعر باشد . وزن و قافیه و تناسب های معنوی
عاطفه ، صور خیال و اندیشه اید بررسی کنیم ببینم در شعر سهم هر کدام چقدراست .
غالبا مساله عاطفه بسیار جلب کننده و جذاب است .
گاهی اوقات می بینیم شعر به لحاظ فنی بسیار ضعیف است اما عاطه آنقدر قوی است که توجه همه را جلب می کند.
از طرفی به شاعر می گویی چرا اینقدر شعرت پر ایرا است می گوید این را برای هیات گفتم بچه های هیات که اهل ادبیات نیستند.
در اصل در شعر چیزی جز زیبایی و رسایی ملاک نیست .
اینکه هر کس باید به زبان خودش شعر بگوید حرف خوبی نیست این خود محدودیت ایجاد می کند .
وقتی شاعر به یک زبان واحد می رسد به شعرش لطمه می زند یعنی می شود کارخانه ی تولید انبوه .
در حالیکه به طور مثال سید حسن حسینی اشعارش اصلا اینگونه نبود یعنی هر اثری از ایشان چاپ می شد یک اتفاق جدید بود .
