پرسش: فلسفه پرداخت زکات فطره - فطریه - چیست؟

پاسخ: «زكات فطره» به اتفاق شيعه و سنى، واجب است و در متون دينى براى آن، فلسفه و فوايد متعددى برشمرده است كه مهم ترين آنها عبارت است از:

1- دادن زکات فطره باعث قبولی و تمامیت روزه می شود. در روایتی از امام صادق (ع) این گونه آمده است: قال أبو عبد الله عليه السلام: « إن من تمام الصوم إعطاء الزكاة - يعني الفطرة - كما أن الصلاة على النبي صلى الله عليه وآله من تمام الصلاة لأنه من صام ولم يؤد الزكاة فلا صوم له إذا تركها متعمدا، ولا صلاة له إذا ترك الصلاة على النبي صلى الله عليه وآله، إن الله عز وجل قد بدأ بها قبل...

امام صادق علیه السلام فرمود : همانا دادن زکات فطره از جمله عوامل تمام کننده و کمال بخش روزه است همان گونه که صلوات بر پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم از جمله عوامل تمام کننده نماز است. چرا که هر کس روزه بگیرد ولی زکات فطره را عمدا ترک کند و ادا نکند پس مانند آن است که روزه ای نگرفته است همانگونه که هر گاه کسی نماز بگذارد ولی صلوات بر پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم نفرستند مانند آن است که نماز نگذاشته است...» (1)

2-دادن زکات فطره موجب حفظ انسان از مرگ در آن سال مى‏شود.  در روایتی از امام صادق علیه السلام این چنین آمده است : عن أبي عبد الله (ع) قال: قال: اذهب فأعط عن عيالک الفطرة وأعط عن الرقيق واجمعهم ولا تدع منهم أحدا، فإنك أن تركت منهم إنسانا تخوفت عليه الفوت، قلت: وما الفوت؟ قال: الموت.

امام صادق به من فرمود از جانب اهل وعیالت زکات فطره را ادا کن و همه را در نظر بگیر و از آنها کسی را فراموش نکن چرا که اگر فردی از آنها را ترک کنی من بر فوت او خوف دارم. راوی می گوید عرض کردم منظور از فوت چیست؟ حضرت فرمود : مرگ.(2)

3-دادن زکات فطره باعث سلامتى جسم و پاكسازى روح از رزايل اخلاقى است.در روايتى در تفسير آيه شريفه «قد افلح من زكيها» آمده است: منظور از تزكيه زكات فطره است.(3)

پی نوشت­ها:

1. شیخ صدوق من لایحضره الفقیه 1413 ه.ق ، انتشاراتجامعهمدرسينقم ،ج 2 ،ص 183.

2. شیخ کلینی، اصول کافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه،1346ه.ش، ج 4، ص 174.

3. محدث نوری، مستدرك وسائل الشيعه، قم، موسسه آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث، 1366ه.ش، ج 7، ابواب زكاة الفطره، ص 137.

منبع:شبستان