برادر یوسف هم چون جریان را مى دانست و از تبانى قبلى اطّلاع داشت سکوت کرد، بعلاوه، در آیه هیچ گونه شاهدى نیست که این جریان در برابر یوسف روى داده است.
عقیق:يكي از شبهاتي كه در مورد آيه 70 سوره مباركه يوسف وجود دارد اين است كه چرا حضرت يوسف(ع) برادر خود را متهم به دزدي كرد؟
حضرت آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی به اين پرسش در كتاب "پاسخ به پرسش‌هاي مذهبي" چنين پاسخ داده‌اند:
هنگامى که حضرت یوسف(ع) خواست برادرش را در کشور مصر بازداشت کند، شخصاً پیمانه گرانبهاى سلطنتى را در میان بار گندم او نهاده، سپس شخصى در میان قافله صدا زد «ایَّتُها الْعیرُ اِنَّکُمْ لَسارِقون»؛ (اى اهل قافله شما دزد هستید!) با این وضع چطور یوسف ظرف گرانبها را در میان بار گندم برادر گذارده و چگونه باعث شد که برادرانش متهّم به سرقت گردند؛ با این که افترا و متّهم ساختن مردم به گناه حرام است؟
آیه اى که متضمّن این قسمت از داستان است به قرار زیر است:
«فَلَمّا جَهَّزَهُم بجَهازِهِمْ جَعَلَ السِّقایَةَ فى رَحْلِ اِخیهِ ثُمَّ اَذَّنَ مُؤَذِّن اَیَّتُها الْعیرُ اِنَّکُمْ لَسارِقُون»؛ (و هنگامى که (مأمور یوسف) بارهاى آنها را بست، ظرف آبخورى پادشاه را در بار برادرش گذاشت؛ سپس کسى صدا زد: اى اهل قافله! شما دزد هستید!).(1)
صریح آیه این است که ظرف را حضرت یوسف در میان بار برادر نهاده، ولى نسبت دزدى را شخص دیگرى به کاروان داده و نکته قابل توجّه همین جاست.
امّا چرا یوسف دست به چنین کارى زد؟ علّت آن چنان که از آیه 76 به دست مى آید این است که جز این، راه و چاره اى براى نگاه داشتن برادر نداشت، نه قوانین کشورى مصر در آن سالهاى قحطى اجازه مى داد که شخصى را بى جهت در مصر بازداشت کند و نه برادران او حاضر مى شدند که برادر یوسف در مصر بماند; و بطور مسلّم چنان که بسیارى از مفسّران گفته اند، او این مطلب را با برادر خود در میان گذارده بود و چنان که آیه 69 مى گوید او قبلا در یک مجلس محرمانه و خصوصى خود را معرفى کرده و احتمالا او را از این پیشامد مطّلع کرده بود. بنابراین، از نقطه نظر یوسف این مطلب بى اشکال بود، زیرا برادرش رضایت به این طرح داده است.
از طرفى یوسف برادر خود را متّهم نکرد و دروغ نگفت و تهمت نزد؛ بلکه مأمورین به خیال این که چنین سرقتى روى داده بارها را بازرسى کرده و برادر یوسف را متّهم ساختند و او را بازداشت کردند.
برادر یوسف هم چون جریان را مى دانست و از تبانى قبلى اطّلاع داشت سکوت کرد، بعلاوه، در آیه هیچ گونه شاهدى نیست که این جریان در برابر یوسف روى داده است.
پي نوشت:
1ـ سوره مباركه يوسف آيه 70
منبع:جام
حضرت آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی به اين پرسش در كتاب "پاسخ به پرسش‌هاي مذهبي" چنين پاسخ داده‌اند:
هنگامى که حضرت یوسف(ع) خواست برادرش را در کشور مصر بازداشت کند، شخصاً پیمانه گرانبهاى سلطنتى را در میان بار گندم او نهاده، سپس شخصى در میان قافله صدا زد «ایَّتُها الْعیرُ اِنَّکُمْ لَسارِقون»؛ (اى اهل قافله شما دزد هستید!) با این وضع چطور یوسف ظرف گرانبها را در میان بار گندم برادر گذارده و چگونه باعث شد که برادرانش متهّم به سرقت گردند؛ با این که افترا و متّهم ساختن مردم به گناه حرام است؟
آیه اى که متضمّن این قسمت از داستان است به قرار زیر است:
«فَلَمّا جَهَّزَهُم بجَهازِهِمْ جَعَلَ السِّقایَةَ فى رَحْلِ اِخیهِ ثُمَّ اَذَّنَ مُؤَذِّن اَیَّتُها الْعیرُ اِنَّکُمْ لَسارِقُون»؛ (و هنگامى که (مأمور یوسف) بارهاى آنها را بست، ظرف آبخورى پادشاه را در بار برادرش گذاشت؛ سپس کسى صدا زد: اى اهل قافله! شما دزد هستید!).(1)
صریح آیه این است که ظرف را حضرت یوسف در میان بار برادر نهاده، ولى نسبت دزدى را شخص دیگرى به کاروان داده و نکته قابل توجّه همین جاست.
امّا چرا یوسف دست به چنین کارى زد؟ علّت آن چنان که از آیه 76 به دست مى آید این است که جز این، راه و چاره اى براى نگاه داشتن برادر نداشت، نه قوانین کشورى مصر در آن سالهاى قحطى اجازه مى داد که شخصى را بى جهت در مصر بازداشت کند و نه برادران او حاضر مى شدند که برادر یوسف در مصر بماند; و بطور مسلّم چنان که بسیارى از مفسّران گفته اند، او این مطلب را با برادر خود در میان گذارده بود و چنان که آیه 69 مى گوید او قبلا در یک مجلس محرمانه و خصوصى خود را معرفى کرده و احتمالا او را از این پیشامد مطّلع کرده بود. بنابراین، از نقطه نظر یوسف این مطلب بى اشکال بود، زیرا برادرش رضایت به این طرح داده است.
از طرفى یوسف برادر خود را متّهم نکرد و دروغ نگفت و تهمت نزد؛ بلکه مأمورین به خیال این که چنین سرقتى روى داده بارها را بازرسى کرده و برادر یوسف را متّهم ساختند و او را بازداشت کردند.
برادر یوسف هم چون جریان را مى دانست و از تبانى قبلى اطّلاع داشت سکوت کرد، بعلاوه، در آیه هیچ گونه شاهدى نیست که این جریان در برابر یوسف روى داده است.
پي نوشت:
1ـ سوره مباركه يوسف آيه 70
منبع:جام
211008
