اندرز امام به عنوان بصرى؛
عنوان بصرى مى گويد: از امام صادق(ع) خواستم به من پند و اندرز بدهند. فرمود: تو را به انجام نه چيز سفارش مى كنم.
عقیق: عنوان بصرى مى گويد: از امام صادق(ع) خواستم به من پند و اندرز بدهند. ایشان فرمودند: تو را به انجام نه چيز سفارش مى كنم، آن سفارش ها نه تنها براى شما بلكه به همه كسانى است كه مى خواهند در راه خداوند قدم بردارند و از خداوند مى خواهم تو را نيز در انجام آنها يارى فرمايد.
سه تاى آنها در تهذيب اخلاق و تربيت نفس است.
و سه تاى ديگر در صبر و شكيبايى است.
و سه تا هم در علم و دانش است.
به آنها مواظب باش و هرگز آنها را سبك مشمار!
عنوان بصرى مى گويد: خود را براى ياد گرفتن آنها آماده كردم. آنگاه امام عليه السلام فرمود:
اما آن سه چيز كه در رياضت و تهذيب نفس است، عبارتند از:
1. بپرهيز! از خوردن چيزى كه به آن ميل ندارى . زيرا باعث نادانى و كودنى مى گردد.
2. هرگز غذا نخور! مگر وقتى كه گرسنه هستى.
3. همواره غذاى حلال بخور! و هنگام خوردن نام خدا را ببر! (بسم الله بگو!)
همواره فرمايش رسول خدا صلى الله عليه و آله را در نظر داشته باش ! كه درباره مذمت پرخورى فرمود: انسان هيچ ظرفى را پر نكرده كه بدتر از شكم باشد.
چنانچه به ميل غذا ناگزيرى ، شكم را سه قسمت كن ! يك قسمت آن را به خوراك و يك قسمت ديگرش را به نوشيدنى و قسمت سومش را براى نفس كشيدن اختصاص بده!
اما آن سه چيز كه در حلم و بردبارى است، عبارتند از:
1. هرگاه كسى به تو گفت: اگر يك حرف دشنام و ناسزا بگويى در مقابل ده تا مى شنوى، تو در جواب بگو: اگر ده تا سخن زشت بگويى يك حرف از من نخواهى شنيد.
2. هرگاه كسى تو را فحش داد و بد گفت، در پاسخ بگو: اگر آنچه را كه گفتى راست است از خداوند مى خواهم مرا ببخشد و از تقصيراتم بگذرد و اگر آنچه را كه گفتى دروغ است و ابدا در من نيست از خداوند مى خواهم تو را ببخشد.
3. هر كس تو را وعده فحش و دشنام داد، تو به او وعده پند و اندرز و احترام بده!
و اما آن سه چيز كه در علم و دانش است، عبارتند از:
1. آنچه را كه نمى دانى از دانشمندان بپرس و بپرهيز از اين كه پرسش تو به قصد اذيت و يا امتحان آنان باشد.
2. در هيچ چيز تنها با رأى و عقيده خود عمل نكن (با مشورت كارها را انجام بده) و در تمام كارها جانب احتياط را رعايت كن!
3. از فتوى دادن فرار كن همانندى كه از شير فرار مى كنى و خودت را پلى براى سود و زيان مردم قرار نده!
امام صادق(ع) پس از بيان اين پند و موعظه هاى حكمت آميز، به عنوان بصرى فرمود:
حقا تو را نصيحت كردم، بلند شو برو! وقت عبادت من است، وقتم را بيشتر از اين نگير! زيرا من بر نفس خود تنگ نظرم و حاضر نيستم وقت خود را تلف كرده و بيهوده بگذرانم و سلام و رحمت خداوند بر كسى باد كه از ارشاد و راهنمايى پيروى مى كند.
پی نوشت:
بحارالانوار جلد 1، ص 226
منبع:جام
211008
