فلسفه قیام عاشورا؛
مدیر گروه فلسفه دین دانشگاه تهران گفت: عالمان و مبلغان دین باید این مسئله را به مردم گوشزد کنند که ما زمانی می‌توانیم حسینی باشیم که به همه خوبی‌ها آراسته شویم و از همه بدی‌ها مبری شویم،امام حسین (ع) اصل معروف و یزید اصل منکر بود.
عقیق:محمد محمدرضایی مدیرگروه فلسفه دین دانشگاه تهران پردیس فارابی و سردبیر دو مجله علمی پژوهشی فلسفه دین و قبسات به مناسبت ایام سوگواری اباعبدالله و چیستی فلسفه قیام حسینی عنوان کرد: درس‌های عاشورا متعدد است و همه آن نکته‌ها می‌تواند برای سبک زندگی ما خاص باشد اینها از سوی کسانی است که منادی امامت معصوم (ع) را از سوی خداوند دارند، این قیام همانگونه که حضرت می‌فرمایند برای کسب مقام دنیوی نیست بلکه برای احقاق حق است.وی در ادامه افزود: در تفکر اسلامی خداوند کمال مطلق است و اینکه ما خداوند را عبادت می‌کنیم به این دلیل است که خداوند متصف به همه کمالات است همانگونه که انبیاء الهی مبعوث می‌شوند، چرا که آنها هم مظهری از کمالات الهی ، اسماء و صفات خداوند هستند، آنها هم چون خداوند امر به خوبی‌ها کرده و ما را از بدی‌ها نهی کرده‌اند.
مؤلف کتب اندیشه اسلامی با اشاره به اینکه خداوند خیر مطلق است و در قرآن نیز فرموده که «اللَّهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإِحْسَانِ وَإِیتَاءِ ذِی الْقُرْبَى وَیَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْکَرِ»، افزود: از خیر جز خوبی صادر نمی‌شود لذا اوامر خدا هم امر به خوبی‌ها، پاکی‌ها و فضائل است انبیاء الهی تجلی تام اسماء و صفات الهی هستند و لذا یأمربالامعروف و ینهی عن المنکر هستند. این سبک زندگی اسلامی است که مظهر تام و تمایش جامعه توحیدی است این جامعه هیچگونه رذائلی را دربر ندارد همه سراسر عدالت، پاکی، محبت و مهر است.
وی با بیان اینکه ائمه (ع) هم اگر حکومتی تشکیل دادند و به حاکمیتی نائل شدند، آن هم امر به معروف و نهی از منکر می‌کنند، افزود: این امر به معروف، امر به همه خوبی‌ها است چه آنهایی که انسان درک می‌کند و چه آنکه خداوند امر کرده و بدون درک باید انجام دهیم. لذا قرآن کریم درباره اینها می‌گوید که اگر در زمین حاکمیتی یابند، نماز را برپا می‌دارند، روزه می‌گیرند و امر به معروف کرده و نهی از زشتی‌ها می‌کنند، خود جامعه دینی این است که در آن مردم به خوبی‌ها دعوت می‌شوند.
محمدزاده با اشاره به اینکه براساس روایات کسی که می‌خواهد امر به معروف کند اولا باید زندگی، روش، منش و رفتار عملی‌اش نوعی تبلیغ دین باشد، اظهار داشت: روایت داریم «کونوا دعاه للناس بغیر السنتکم» یعنی خوبی‌ها را در خود متجسم ساختن و در شیوه زندگی خانوادگی، اجتماعی، برخورد و تعامل با دیگران، مسائل اقتصادی و اجتماعی هرچه که خوبی است باید متصل به آن شویم.
وی با تأکید بر اینکه خوبی‌ها را خداوند در مکان‌های مختلفی قرار داده یعنی براساس وجدانمان می‌توانیم معروف را بفهمیم، توضیح داد: لذا قبح ظلم و حسن عدالت و همه چیزها براساس وجدان انسان‌هاست اینها را خداوند امر کرده است در برخی آیات خداوند می‌فرماید که من پند می‌دهم شما باید متذکر شوید برخی استفاده می‌کنند و برخی خیر ولی هدف خداوند یادآوری است.
این استاد دانشگاه با تأکید بر اینکه سبک زندگی اسلامی همه پاکی‌ها و خوبی‌ها را در بر دارد، توضیح داد:اگر شما هم چیزی را قبیح بدانید تفکر دینی و اسلامی است یعنی باید با صفا و صمیمیت و مهربانی و با اخلاق و رفتار خوب در اجتماع ظاهر شده و مسائل را حل کنید. لذا قیام امام حسین (ع) در واقع یک رفع مانع است امام تلاش داشتند یک تفکری را که تا آن روز وجود داشت و مانع تحقق خوبی‌ها در جامعه بود، از بین ببرند و با آن مبارزه کنند بنابراین هر جا که رذالت، پستی و دناعتی است باید با آن مبارزه کنیم.
محمدزاده در پاسخ به این سؤال که چه اندازه زندگی ما در جامعه متأثر از سبک زندگی اسلامی گفت: اگر در جامعه عدالت نباشد، آن جامعه براساس روایات فرو می‌ریزد امام حسین (ع) هم می‌خواستند سنت جدشان را احیاء کنند و آن سنت چیزی جز امر به خوبی‌ها و پرهیز از زشتی‌ها نبود، یعنی با یزیدی که مظهر پلیدی، رذالت، دناعت بود، مبارزه کردند این درسی است که ما پیروان امام حسین (ع) باید بکار ببریم. نکند که در زندگی خانوادگی، شخصی و اجتماعی خدایی نکرده ظلمی و اجحافی کنیم. اما امروز می‌بینیم که در مسائل زندگی، برخورد، تعامل و ترافیک،رفت و آمد خیلی رعایت اینها را نمی‌کنیم پرونده‌های قضایی در دادگاه زیاد شده و زد و خوردها هم همینطور ، متولیان فرهنگ باید بیشتر برنامه‌ریزی دقیق براساس قیام عاشورا داشته باشند.
وی با بیان اینکه قیام عاشورا یعنی قیام در راستای عدالت و برپایی معروف در جامعه گفت: براساس روایت امام صادق (ع) که فرمود «نحن اصل کل خیر...» که ما اصل همه خیرات هستیم و از فروع ما همه نیکی‌ه ناشی شده لذا عدو ما اصل همه بدی‌هاست، امام حسین (ع) اصل همه خوبی‌ها هستند و دشمنشان هم اصل شرارت‌ها و بدی‌ها، پس اگر ما در سبک زندگی‌مان حسینی باشیم که طرفدار قیام عاشورا هستیم، خدایی نکرده خودمان آراسته به رذائل نباشیم و دم از امام حسین (ع) بزنیم اما رفتارمان چیز دیگری باشد.
محمدزاده یادآور شد: عالمان و مبلغان دین باید این مسئله را به مردم گوشزد کنند که ما زمانی می‌توانیم حسینی باشیم که به همه خوبی‌ها آراسته شویم. متأسفانه آمار طلاق در جامعه و تربیت‌های نادرست افراد چیز دیگری را نشان می‌دهد،محصول جامعه حسینی باید حسین وار باشد،حضرت امام راحل تعبیری داشتند که می‌گفت ما دانشگاه را از محصولش می‌فهمیم که چه فارغ التحصیلانی داشته است لذا محصول جامعه اسلامی ما و قیام عاشورا همه خوبی‌ها است هر چه قدر از اینها فاصله بگیریم به سمت شکست سوق پیدا کرده‌ایم.
وی در ادامه افزود: رهبر انقلاب تعبیر جالبی دارند که هرکجا بدی هست همانجا ما از اسلام دور افتادیم، همین را درباره قیام عاشورا بگوییم هر چه خوبی‌ها را در خود مجسم کنیم و در محیط کار و زندگی به همانقدر حسینی هستیم و برعکس آن یزیدی می‌شویم، شمر و عمر سعد مظاهر پلیدی هستند پس ما هر جا که بخاطر پست، مقام و رسیدن به منافع دنیوی از فضائل اخلاقی دور شویم، دین خدا را زیرپا گذاشته‌ایم.
محمدزاده در پایان اظهار داشت: درس ما از عاشورا و قیام امام حسین (ع) اتصال هب همه خوبی‌ها و دوری از رذائل است دراین صورت می‌توانیم در جامعه تأثیرگذار باشیم و به هر اندازه که جامعه متصل به خوبی‌ها باشد به همان اندازه حسین وار زندگی کرده‌ایم.
منبع:فارس
211008
