عقیق:اميرالمومنين سلام الله عليه در نهج البلاغه در مورد مشورت و پرهيز از خودرايي مي فرمايند: « مَنِ اسْتَبَدَّ بِرَاْیِهِ هَلَکَ وَ مَنْ شَاوَرَ الرِّجَالَ شَارَکَهَا فِی عُقُولِهَا؛ شخص خود رأى به هلاكت ميرسد، و كسيكه با مردان برجسته و انديشمند مشورت كند، در عقل آنها شريك مي شود.»

شرح:

كسيكه در همه كارها، تنها عقيده و نظر خود را درست مي داند و به رأى و عقيده هيچ كس ديگر، اهميتى نمى ‏دهد، بيش از هر كس، به خودش ظلم مي كند. هيچكس نيست كه همه چيز را بداند و براى همه مسائلى و مشكلات، راه حل درست و منطقى و قابل اجرأ پيدا كند، و هر كس، هر اندازه هم كه عاقل و دانشمند باشد، باز با مسائلى روبرو خواهد شد، كه راه حل درست و عملى آنها، به فكرش نخواهد رسيد. در چنين حالى، اگر شخصى، خود رأى باشد و جز عقيده خود، عقيده هيچ كس را نمى ‏پذيرد، بطور مسلم، در حل مسائل، به راههاى غلط مى‏ رود، و چه بسا دچار اشتباهاتى مي شود كه حتى زندگى‏ اش را به خطر مى ‏افكند و او را به هلاكت و نيستى مي كشاند. اما كسيكه تنها به عقيده خود اتكأ ندارد، و در مسائل گوناگون مشورت مي كند، به راه سعادت مي رود. مخصوصا اگر شخصى، با افراد عاقل و انديشمند و مردان برجسته مشورت كند، مانند آن است كه در فكر و دانش آنها شريك شده، و از عقل و انديشه هركدام، براى خود سهمى برداشته است.

وقتى ما، بار سنگينى داريم كه نمى‏ توانيم از روى زمين حركت دهيم، به كمك چند نفر ديگر نياز پيدا مى‏ كنيم. و هنگامى كه چند نفر آمدند و به ما كمك كردن، مثل آن است كه ما را، در زور بازوى خود شريك كرده‏ اند و هر كدام، از قدرت و توانايى خود، سهمى به ما داده ‏اند.

در مورد مسائل مربوط به فكر و عقل نيز همين طور است. وقتى با مسأله‏ ايى روبرو مي شويم كه به تنهايى از حل آن عاجزيم، بايد از عقل و انديشه ديگران هم كمك بگيريم. و در اين صورت، مثل آن است كه خود را، در عقل و شعور آنها شريك ساخته‏ ايم و از نيروى انديشه و فكرشان، سهمى هم به ما رسيده است.

 منبع:جام

211008