عقیق: ابن قتیبه در الامامة و السیاسة آورده است: مختار ثقفی،رهبر«توّابین»را نیز باید نخستین کسی دانست که به صورت عمومی مراسم عزاداری برپا ساخت.وی مراسمی در خانه خود در کوفه برگزار کرد و برخی نوحه‌سرایان را برای ذکر مصیبت‌های خاندان رسالت در واقعه کربلا،به خیابان‌ها گسیل داشت.
هرچندبنابر گواهی اسناد مکتوب عاشورا، نخستین عزاداری همزمان و پس از حادثه عاشورا توسط خاندان عصمت به وقوع پیوست. طبری داستان عبور خاندان امام حسین توسط لشکریان یزید از مسیر قتلگاه را یاداور شده و ذکر مصیبت حسین علیه‌السلام را که توسط خواهرش زینب هنگام دیدن پیکر غرقه به خون و بی‌سر برادر بر زبان آورده شده است، این‌گونه گزارش می‌کند: «یا محمداه، یامحمداه! درود فرشتگان آسمان بر تو! این حسین است که در بیابان افتاده، با خون خود آغشته گردیده، اعضایش قطه قطعه شده. یا محمداه! دخترانت اسیر شده‌اند و اولادت از دم تیغ گذرانده شده‌اند که بر پیکرشان باد می‌وزد...» وی در ادامه می‌افزاید: «با این جملات و کلماتی که زینب ادا کرد، همه حاضران و دوست و دشمن اشک ریختند.»
طبری همچنین از عزاداری در منزل یکی از دشمنان معروف امام حسین علیه‌السلام به نام خولی بن یزید ازدی یاد می‌کند که سر امام را از عمرسعد تحویل گرفت و برای بشارت به عبیدالله بن زیاد و گرفتن پاداش، پیش از دیگران به سوی کوفه حرکت کرد و پس از آنکه با درِ بسته دارالاماره مواجه شد، به خانه برگشت و سر مبارک را در تنور یا صندوقچه‌ای پنهان داشت. زن حضرمیّه او پس از اطلاع، شروع به ناله و فریاد نمود، برای مظلومیت امام حسین و حادثه عاشورا سخت گریست و منزل او را ترک گفت.
کدخبرنگار: 212006
