- واکنش آیت الله رئیسی به شعر صف اول+فیلم
- نغمه ساز / نوبت دوم/ مروری بر آثار ماندگار حاج سیدمحمد جوادی
- علت علاقه ویژه زنجانی ها به آیت الله رئیسی/ اخلاص و صفای باطن ایشان مشهود بود
- ولایت پذیری محض و پیگیری امور مردم از بارزترین ویژگی های رئیس جمهور شهید بود
- نغمه ساز / نوبت اول/ مروری بر آثار ماندگار حاج حیدر توکلی
عقیق: زلال سخنان ائمه طاهرین دل و جان را جلا داده و روشنی م یبخشد
به مناسبت میلاد حضرت جواد الائمه چهل حدیث از امام نهم شیعیان نقل شده است:
1- الْمُؤمِنُ یَحْتاجُ إلى ثَلاثِ خِصالٍ: تَوْفیقٍ
مِنَ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ، وَ واعِظٍ مِنْ نَفْسِهِ، وَقَبُولٍ مِمَّنْ یَنْصَحُهُ.
فرمود:
مؤمن در هر حال نیازمند به سه خصلت است: توفیق از طرف
خداوند متعال، واعظى از درون خود، قبول و پذیرش نصیحت کسى که او را نصیحت نماید.
٢- قالَ علیه‌السلام:
مُلاقاةُ الاْخوانِ نَشْرَةٌ، وَ تَلْقیحٌ لِلْعَقْلِ وَ إنْ کانَ نَزْراً قَلیلاً.
فرمود:
ملاقات و دیدار با دوستان و برادران [خوب]، سبب صفاى دل
و نورانیّت آن مى‌گردد و موجب شکوفایى عقل و درایت خواهد گشت؛ گرچه در مدّت زمانى
کوتاه انجام پذیرد.
٣- قالَ علیه‌السلام:
إیّاکَ وَ مُصاحَبَةُ الشَّریرِ، فَإنَّهُ کَالسَّیْفِ الْمَسْلُولِ، یَحْسُنُ
مَنْظَرُهُ وَ یَقْبَحُ أثَرُهُ.
فرمود:
مواظب باش از مصاحبت و دوستى با افراد شرور؛ چون که او
همانند شمشیرى زهرآلود، برّاق است که ظاهرش زیبا و اثراتش زشت و خطرناک خواهد بود.
4- قالَ علیه‌السلام: کَیْفَ یُضَیَّعُ مَنِ اللّهُ
کافِلُهُ، وَکَیْفَ یَنْجُو مَنِ اللّه طالِبُهُ، وَ مَنِ انْقَطَعَ إلى غَیْرِ
اللّهِ وَ کَّلَهُ اللّهُ إلَیْهِ.
فرمود: چگونه گمراه و درمانده خواهد شد کسى که خداوند
سَرپرست و متکفّل اوست. چطور نجات مى‌یابد کسى که خداوند طالبش است. هر که از خدا قطع
امید کند و به غیر او پناهنده شود، خداوند او را به همان شخص واگذار مى‌کند.
5- قالَ علیه‌السلام: مَنْ لَمْ یَعْرِفِ
الْمَوارِدَ أعْیَتْهُ الْمَصادِرُ.
فرمود: هرکس موقعیت‌شناس نباشد، جریانات، او را مى‌رباید
و هلاک خواهد شد.
6- قالَ علیه‌السلام: مَنْ عَتَبَ مِنْ غَیْرِ ارْتِیابٍ
أعْتَبَ مِنْ غَیْرِ اسْتِعْتابٍ.
فرمود: سرزنش کردن دیگران بدون علّت و دلیل، سبب ناراحتى
و خشم خواهد گشت، درحالى‌که رضایت آنان نیز کسب نخواهد کرد.
٧- قالَ علیه‌السلام:
أفْضَلُ الْعِبادَةِ الاْخْلاصُ.
فرمود: با فضیلت‌ترین و ارزشمندترین عبادت‌ها آن است که
خالص و بدون ریا باشد.
٨- قالَ علیه‌السلام:
یَخْفى عَلَى النّاسِ وِلادَتُهُ، وَ یَغیبُ عَنْهُمْ شَخْصُهُ، وَ تَحْرُمُ
عَلَیْهِمْ تَسْمِیَتُهُ، وَ هُوَ سَمّیُ رَسُول اللّهِ صلى‌الله‌علیه‌وآله وَ
کَنّیهِ.
فرمود: زمان ولادت امام عصر علیه‌السلام بر مردم زمانش
مخفى است، و شخصش از شناخت افراد غایب و پنهان است. و حرام است که آن حضرت را نام
ببرند؛ و او هم‌نام و هم‌کنیه رسول خدا صلى‌الله‌علیه‌وآله است.
٩- قالَ علیه‌السلام:
عِزُّ الْمُؤْمِنِ غِناه عَنِ النّاسِ.
فرمود: عزّت مؤمن در بى‌نیازى و طمع نداشتن به مال و
زندگى دیگران است.
١٠- قالَ علیه‌السلام:
مَنْ أصْغى إلى ناطِقٍ فَقَدْ عَبَدَهُ، فَإنْ کانَ النّاطِقُ عَنِ اللّهِ فَقَدْ
عَبَدَ اللّهَ، وَ إنْ کانَ النّاطِقُ یَنْطِقُ عَنْ لِسانِ إبلیس فَقَدْ عَبَدَ
إبلیسَ.
فرمود: هر کس به شخصى سخنران علاقمند و متمایل باشد،
بنده اوست، پس چنان‌چه سخنور براى خدا و از احکام و معارف خدا سخن بگوید، بنده
خداست، و اگر از زبان شیطان و هوا و هوس و مادیات سخن بگوید، بنده شیطان خواهد بود.
١١- قالَ علیه‌السلام:
لایَضُرُّکَ سَخَطُ مَنْ رِضاهُ الْجَوْرُ.
فرمود: تو را زیان نمی‌رساند، خشم آن کسی که رضا و
خشنودیش جور و ستم است.
١٢- قالَ علیه‌السلام:
مَنْ خَطَبَ إلَیْکُمْ فَرَضیتُمْ دینَهُ وَ أمانَتَهُ فَزَوِّجُوهُ، إلاّ
تَفْعَلُوهُ تَکْنُ فِتْنَةٌ فِى الاْرْضِ وَ فَسادٌ کَبیرْ.
فرمود: هر که به خواستگارى دختر شما آید و به تقوا و
تدیّن و امانتدارى او مطمئن مى‌باشید با او موافقت کنید، وگرنه سبب فتنه و فساد بزرگى
بر روى زمین خواهید شد.
١٣- قالَ علیه‌السلام:
لَوْ سَکَتَ الْجاهِلُ مَا اخْتَلَفَ النّاسُ.
فرمود: چنان‌چه افراد جاهل ساکت باشند، مردم دچار
اختلافات نمى‌شوند.
١4- قالَ علیه‌السلام:
مَنِ اسْتَحْسَنَ قَبیحاً کانَ شَریکاً فیهِ.
فرمود: هر که کار زشتى را تحسین و تأیید کند، در [عِقاب]
آن شریک است.
١5- قالَ علیه‌السلام:
مَنِ انْقادَ إلَى الطُّمَأنینَةِ قَبْلَ الْخِیَرَةِ فَقَدْ عَرَضَ نَفْسَهُ
لِلْهَلَکَةِ وَالْعاقِبَةِ الْمُغْضِبَةِ.
فرمود:
هرکس بدون اطمینان نسبت به جوانب [هر کارى ، فرمانى،
حرکتى و...] مطیع و پذیراى آن شود، خود را در معرض هلاکت قرار داده؛ و نتیجه‌اى جز
خشم و عصبانیّت نخواهد گرفت.
١6- قالَ علیه‌السلام:
مَنِ اسْتَغْنى بِاللّهِ إفْتَقَرَ النّاسُ إلَیْهِ، وَمَنِ اتَّقَى اللّهَ
أحَبَّهُ النّاسُ وَ إنْ کَرِهُوا.
فرمود:
هر که خود را به‌وسیله خداوند بى‌نیاز بداند مردم محتاج
او خواهند شد و هر که تقواى الهى را پیشه خود کند خواه ناخواه، مورد محبّت مردم
قرار مى‌گیرد، گرچه مردم خودشان اهل تقوا نباشند.
١٧- قالَ علیه‌السلام: عَلَّمَ رَسُولُ
اللّهِ صلی‌الله‌علیه‌وآله عَلّیا علیه‌السلام ألْفَ کَلِمَةٍ، کُلُّ کَلِمَةٍ
یَفْتَحُ ألْفُ کَلِمَةٍ.
فرمود: حضرت رسول صلی‌الله‌علیه‌وآله، یک هزار کلمه به
امام على علیه‌السلام تعلیم نمود که از هر کلمه‌اى هزار باب علم و مسئله فرعى باز
مى‌شود.
١٨- قالَ علیه‌السلام:
نِعْمَةٌ لاتُشْکَرُ کَسِیَّئَةٍ لاتُغْفَرُ.
فرمود: خدمت و نعمتى که مورد شکر و سپاس قرار نگیرد،
همچون خطائى است که غیر قابل بخشش باشد.
١٩- قالَ علیه‌السلام:
مَوْتُ الاْنْسانِ بِالذُّنُوبِ أکْثَرُ مِنْ مَوْتِهِ بِالأجَلِ، وَ حَیاتُهُ
بِالْبِرِّ أکْثَرُ مِنْ حَیاتِهِ بِالْعُمْرِ.
فرمود:
فرارسیدن مرگ انسان‌ها، به‌جهت معصیت و گناه، بیشتر است
تا مرگ طبیعى و عادى، همچنین حیات و زندگى به‌وسیله نیکى و احسان به دیگران بیشتر
و بهتر است از عمر بى‌نتیجه.
٢٠- قالَ علیه‌السلام:
لَنْ یَسْتَکْمِلَ الْعَبْدُ حَقیقَةَ الاْیمانِ حَتّى یُؤْثِرَ دینَهُ عَلى
شَهْوَتِهِ، وَلَنْ یُهْلِکَ حَتّى یُؤْثِرَ شَهْوَتَهُ عَلى دینِهِ.
فرمود: بنده‌ای حقیقت ایمان را نمى‌یابد، مگر آنکه دین و
احکام الهى را در همه جهات بر تمایلات و هواهاى نفسانى خود مقدّم دارد. و کسى هلاک
و بدبخت نمى‌گردد، مگر آنکه هواها و خواسته‌هاى نفسانى خود را بر احکام الهى مقدّم
نماید.
٢١- قالَ علیه‌السلام:
عَلَیْکُمْ بِطَلَبِ الْعِلْمِ، فَإنَّ طَلَبَهُ فَریضَةٌ وَالْبَحْثَ عَنْهُ
نافِلَةٌ، وَ هُوَ صِلَةُ بَیْنَ الاْخْوانِ، وَ دَلیلٌ عَلَى الْمُرُوَّةِ، وَ
تُحْفَةٌ فِى الْمَجالِسِ، وَ صاحِبٌ فِى السَّفَرِ، وَ أنْسٌ فِى الْغُرْبَةِ.
فرمود: بر شما باد به تحصیل علم و معرفت، چون فراگیرى آن
واجب و بحث پیرامون آن مستحب و پُرفائده است. علم وسیله کمک به دوستان و برادران
است، دلیل و نشانه مروّت و جوانمردى است، هدیه و سرگرمى در مجالس است، همدم و رفیق
انسان در مسافرت است؛ و انیس و مونس انسان در تنهایى است.
٢٢- قالَ علیه‌السلام:
خَفْضُ الْجَناحِ زینَةُ الْعِلْمِ، وَ حُسْنُ الاْدَبِ زینَةُ الْعَقْلِ،
وَبَسْطُ الْوَجْهِ زینَةُ الْحِلْمِ.
فرمود: تواضع و فروتنى زینت‌بخش علم و دانش است، ادب
داشتن و اخلاق نیک زینت‌بخش عقل مى‌باشد، خوش‌رویى با افراد زینت‌بخش حلم و
بردبارى است.
٢٣- قالَ علیه‌السلام:
تَوَسَّدِ الصَّبْرَ، وَاعْتَنِقِ الْفَقْرَ، وَارْفَضِ الشَّهَواتِ، وَ خالِفِ الْهَوى،
وَ اعْلَمْ أنَّکَ لَنْ تَخْلُو مِنْ عَیْنِ اللّهِ، فَانْظُرْ کَیْفَ تَکُونُ.
فرمود: در زندگى، صبر را تکیه‌گاه خود، فقر و تنگ‌دستى را
هم‌نشین خود قرار بده و با هواهاى نفسانى مخالفت کن. و بدان که هیچ‌گاه از دیدگاه
خداوند پنهان و مخفى نخواهى ماند، پس مواظب باش که در چه حالتى خواهى بود.
٢4- قالَ علیه‌السلام:
مَنْ اتَمَّ رُکُوعَهُ لَمْ تُدْخِلْهُ وَحْشَةُ الْقَبْرِ.
فرمود: هرکس رکوع نمازش را به‌طور کامل و صحیح انجام
دهد، وحشت قبر بر او وارد نخواهد شد.
٢5- قالَ علیه‌السلام:
الْخُشُوعُ زینَةُ الصَّلاةِ، وَ تَرْکُ مالایُعْنى زینَةُ الْوَرَعِ.
فرمود:
خشوع و خضوع زینت‌بخش نماز خواهد بود، ترک و رها کردن
آنچه [براى دین و دنیا و آخرت] سودمند نباشد زینت بخش ورع و تقواى انسان مى‌باشد.
٢6- قالَ علیه‌السلام:
الاْمْرُ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْىُ عَنِ الْمُنْکَرِ خَلْقانِ مِنْ خَلْقِ
اللّهِ عَزَّوَجَلَّ، فَمْن نَصَرَهُما اعَزَّهُ اللّهُ، وَمَنْ خَذَلَهُما
خَذَلَهُ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ.
فرمود: امر به معروف و نهى از منکر دو مخلوق الهى است،
هر که آنها را یارى و اجرا کند مورد نصرت و رحمت خدا قرار مى‌گیرد و هر که آنها را
ترک و رها گرداند، مورد خذلان و عِقاب قرار مى‌گیرد.
٢٧- قالَ علیه‌السلام:
إنَّ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ یَخْتارُ مِنْ مالِ الْمُؤْمِنِ وَ مِنْ وُلْدِهِ
انْفَسَهُ لِیَأجُرَهُ عَلى ذلِکَ.
فرمود:
همانا خداوند متعال بهترین و عزیزترین ثروت و فرزند مؤمن
را مى‌گیرد، چون دنیا و متعلّقات آن بى‌ارزش است تا [در قیامت] پاداش عظیمى عطایش
نماید.
٢٨- قالَ له رجل:
اوصِنى بَوَصِیَّةٍ جامِعَةٍ مُخْتَصَرَةٍ؟
فَقالَ علیه‌السلام: صُنْ نَفْسَکَ عَنْ عارِ
الْعاجِلَةِ وَ نار الْآجِلَةِ.
شخصى به حضرت عرض کرد: مرا موعظه و نصیحتى کامل و مختصر
عطا فرما؟ امام علیه‌السلام فرمود: اعضا و جوارح ظاهرى و باطنى خود را از ذلّت و
ننگ سریع و زودرس ، همچنین از آتش و عذاب آخرت ، در امان و محفوظ بدار.
٢٩- قالَ علیه‌السلام:
فَسادُ الاْخْلاقِ بِمُعاشَرَةِ السُّفَهاءِ، وَ صَلاحُ الاْخلاقِ بِمُنافَسَةِ الْعُقَلاءِ.
فرمود:
معاشرت و هم‌نشینى با بى‌خردان و افراد لااُبالى سبب
فساد و تباهى اخلاق خواهد شد؛ و معاشرت و رفاقت با خردمندان هوشیار، موجب رشد و
کمال اخلاق مى‌باشد.
٣٠- قالَ علیه‌السلام:
الاْدَبُ عِنْدَ النّاسِ النُّطْقُ بِالْمُسْتَحْسَناتِ لاغَیْرُ، وَ هذا
لایُعْتَدُّ بِهِ مالَمْ یُوصَلْ بِها إلى رِضَا اللّهِ سُبْحانَهُ، وَالْجَنَّةِ،
وَالاْدَبُ هُوَ ادَبُ الشَّریعَةِ، فَتَأدَّبُوا بِها تَکُونُوا أدَباءَ حَقّاً.
فرمود: مفهوم و معناى ادب از نظر مردم، تنها خوب سخن
گفتن است که رکیک و سبک نباشد، ولیکن این نظریه قابل توجّه نیست تا مادامى که
انسان را به خداوند متعال و بهشت نزدیک نگرداند. بنابراین ادب یعنى رعایت احکام و
مسائل دین، پس با عمل کردن به دستورات الهى و ائمّه اطهار علیهم‌السلام، ادب خود
را آشکار سازید.
٣١- قالَ علیه‌السلام:
ثَلاثُ خِصالٍ تَجْتَلِبُ بِهِنَّ الْمَحَبَّةُ: الاْنْصافُ فِى الْمُعاشَرَةِ، وَ
الْمُواساةُ فِى الشِّدِّةِ، وَ الاْنْطِواعُ وَ الرُّجُوعُ إلى قَلْبٍ سَلیمٍ.
فرمود: سه خصلت جلب محبّت مى‌کند: انصاف در معاشرت با
مردم، هم‌دردى در مشکلات آنها، همراه و همدم شدن با معنویات.
٣٢- قالَ علیه‌السلام:
التَّوْبَةُ عَلى أرْبَع دَعائِم: نَدَمٌ بِالْقَلْبِ، وَاسْتِغْفارٌ بِاللِّسانِ،
وَ عَمَلٌ بِالْجَوارِحِ، وَ عَزْمٌ أنْ لایَعُودَ.
فرمود: شرایط پذیرش توبه چهار چیز است: پشیمانى قلبى، استغفار
با زبان، جبران کردن گناه نسبت به همان گناه و تصمیم جدى بر اینکه دیگر مرتکب آن
گناه نشود.
٣٣- قالَ علیه‌السلام:
ثَلاثٌ مِنْ عَمَلِ الاْبْرارِ: إقامَةُ الْفَرائِض، وَاجْتِنابُ الْمَحارِم،
واحْتِراسٌ مِنَ الْغَفْلَةِ فِى الدّین.
فرمود: سه چیز از کارهاى نیکان است: انجام واجبات الهى،
ترک و دورى از گناهان، مواظبت و رعایت مسائل و احکام دین.
٣4- قالَ علیه‌السلام:
وَ حَقیقَةُ الاْدَبِ: اِجْتِماعُ خِصالِ الْخیْرِ، وَ تَجافى خِصالِ الشَّرِ، وَ
بِالاْدَبِ یَبْلُغُ الرَّجُلُ مَکارِمَ الاْخْلاقِ فِى الدُّنْیا وَ الاّْخِرَةِ،
وَ یَصِلُ بِهِ اِلَى الْجَنَّةِ.
فرمود: حقیقت ادب و تربیت عبارت است از: دارا بودن خصلت‌هاى
خوب، خالى بودن از صفات زشت و ناپسند. انسان به‌وسیله ادب در دنیا و آخرت به
کمالات اخلاقى مى‌رسد؛ و نیز با رعایت ادب نیل به بهشت مى‌یابد.
٣5- قالَ علیه‌السلام:
إنَّ بَیْنَ جَبَلَىْ طُوسٍ قَبْضَةٌ قُبِضَتْ مِنَ الْجَنَّةِ، مَنْ دَخَلَها
کانَ آمِنا یَوْمَ الْقِیامَةِ مِنَ النّار.
فرمود:
همانا بین دو سمت شهر طوس قطعه‌اى مى‌باشد که از بهشت
گرفته شده است، هر که داخل آن شود و با معرفت زیارت کند، روز قیامت از آتش در امان
خواهد بود.
٣6- قالَ علیه‌السلام:
مَنْ زارَ قَبْرَ عَمَّتى بِقُمْ، فَلَهُ الْجَنَّتهُ.
فرمود: هرکس قبر عمّه‌ام ـ حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها
ـ را [با علاقه و معرفت] در قم زیارت کند، اهل بهشت خواهد بود.
٣٧- قالَ علیه‌السلام:
مَنْ زارَ قَبْرَ اخیهِ الْمُؤْمِنِ فَجَلَسَ عِنْدَ قَبْرِهِ وَاسْتَقْبَلَ
الْقِبْلَةَ وَ وَضَعَ یَدَهُ عَلَى الْقَبْرِ وَ قَرَأَ: «إنّا أنْزَلْناهُ فى
لَیْلَةِ الْقَدْرِ» سَبْعَ مَرّاتٍ، أمِنَ مِنَ الْفَزَعَ الاْکْبَرِ.
فرمود: هرکس بر بالین قبر مؤمنى حضور یابد و رو به قبله
بنشیند و دست خود را روى قبر بگذارد و هفت مرتبه سوره مبارکه «إنّا أنزلناه» را
بخواند از شداید و سختی‌هاى صحراى محشر در امان قرار مى‌گیرد.
٣٨- قالَ علیه‌السلام:
ثَلاثٌ یَبْلُغْنَ بِالْعَبْدِ رِضْوانَ اللّهِ: کَثْرَةُ الاْسْتِغْفارِ، وَ
خَفْضِ الْجْانِبِ، وَ کَثْرَةِ الصَّدَقَةَ.
فرمود: سه چیز، سبب رسیدن به رضوان خداى متعال است:
١. نسبت به گناهان و
خطاها، زیاد استغفار و اظهار ندامت کردن؛
٢. اهل تواضع کردن و
فروتن بودن؛
٣. صدقه و کارهاى
خیر بسیار انجام دادن.
٣٩- قالَ علیه‌السلام:
الْعامِلُ بِالظُّلْمِ، وَالْمُعینُ لَهُ، وَالرّاضى بِهِ شُرَکاءٌ.
فرمود: انجام‌دهنده ظلم، کمک‌دهنده ظلم و کسى که راضى به
ظلم باشد، هر سه شریک خواهند بود.
4٠- قالَ علیه‌السلام:
التَّواضُعُ زینَةُ الْحَسَبِ، وَالْفَصاحَةُ زینَةُ الْکَلامِ، وَ الْعَدْلُ
زینَةُ الاْیمانِ، وَالسَّکینَةُ زینَةُ الْعِبادَةِ، وَالْحِفْظُ زینُةُ
الرِّوایَةِ.
فرمود: تواضع و فروتنى زینت‌بخش حسب و شرف، فصاحت زینت‌بخش
کلام، عدالت زینت‌بخش ایمان و اعتقادات، وقار و ادب زینت‌بخش اعمال و عبادات؛ و
دقّت در ضبط و حفظ آن، زینت‌بخش نقل روایت و سخن است.
پی نوشت:
دفتر حفظ و نشرآثار آیت الله بجت(ره)
منبع:فرهنگ
211008
