‎ سوال: تفسير آيات 26 و 27 سوره قيامت چيست؟ (كلاّ إذا بلغت التراقى و قيل من راق) «آن گاه كه جان به گلو رسد و گفته شود كه شفادهنده كيست؟»

آيا درست است كه در بعضى از روايات، براى شفاى مريض يا پيش گيرى از بلا يا دفع ضرر و زيان، خواندن بعضى ادعيه و يا همراه داشتن آنها( حرز ) مستحب شمرده شده است؟

از سوى ديگر در بعضى روايات بر مراجعه به پزشك هنگام بيمارى و درمان از راههاى طبيعى و خوردن دارو، تأكيد شده است. چگونه مى توان اين دو گروه روايات را جمع كرد ؟

جواب: كلمه « راق » به معناى كسى است كه بيمار را از بيمارى نجات مى دهد، چه از راه دارو و چه از راه دعا، بنابراين هر دو را شامل مى شود. همان گونه كه در حديثی از امام باقر(ع) نقل شده است( تفسير برهان، ج 4، ص 408) .

بنابراين، مراجعه به پزشك براى مداوا، با خواندن ادعيه براى شفا، ندارد. زيرا آن گونه كه در حديث آمده است، تشخيص و درمان بيمارى از طبيب و شفا و مؤثر افتادن دارو از خداوند متعال است. پس در درمان دو مرحله وجود دارد: مرحله علاج و پناه بردن به اسباب طبيعى و مرحله شفاء كه از سوى خدا است. به اين ترتيب كه خداوند به عوامل و پديده هاى طبيعى، اثر درمانى مى دهد. و ادعيه و مانند آن، در مرحله دوم اثر مى كند به اين نحو كه شخص دعا مى كند خداوند شفاء را در اين دارو قرار دهد. همچنين ممكن است خداوند، ادعيه و مانند آن را گاهى و نه بطور هميشگى مستقلا، عامل شفا قرار دهد و همانطور كه اثر را در دوا قرار داده است در دعا قرار دهد.

اما بطور كلى، اراده خداوند بر اجراى امور از راه هاى عادى و به وسيله عوامل و اسباب آن است (ابى الله ان يجرى الامور الا باسبابها: خداوند پرهيز مى فرمايد كه امور به غير عوامل و اسباب آن اجرا شوند.

روزى حضرت موسى(ع) بيمار شد. گفت: « او كه بيمارم كرد، همو شفايم مى دهد » و نزد طبيب نرفت. به او وحى شد: « اى موسى! آيا مى خواهى با توكل خود، حكمت مرا باطل كنى؟ پس كيست كه در اشياء، حقيقت (و اثر) داروها را نهان كرده است؟»(...فمن ذالذى اودع الاشياء حقايق العقاقير. عقاقير به معناى گياهان دارويى و يا بطور كلى هر نوع دارو است)

منبع:شفقنا