۰۳ آذر ۱۴۰۳ ۲۲ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۳۲ : ۱۲
در سوره بقره آیه ۲۴۵ میفرماید:
«مَنْ ذَا الَّذِی یُقْرِضُ
اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً فَیُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافاً کَثِیرَةً وَ
اللَّهُ یَقْبِضُ وَ یَبْسُطُ وَ إِلَیْهِ تُرْجَعُون.»
«کیست که به خدا
«قرض الحسنه اى» دهد، تا آن را براى او، چندین برابر کند؟ و خداوند است
(که روزى بندگان را) محدود یا گسترده مى سازد و به سوى او باز مىگردید.»
کاغذ دیواریِ ربا!
بدهکار
موظف است در سررسید قرض به مقداری که قرض گرفته به طلبکار بپردازد و لازم
نیست زیادتر برگرداند. حال اگر در هنگام قرض دادن شرط کند که مبلغی بیشتر
از اصل پول برگردانده شود، این کار ربا و حرام است. حتی اگر بگوید یک
میلیون تومان قرض میدهم و تو یک میلیون تومان به من برگردان، ولی خانه مرا هم کاغذ دیواری کن، این کاغذ دیواری کردن هم ربا و حرام است.
یا بگوید یک میلیون تومان را به من برگردان، ولی این کت و شلوار را هم
برایم بدوز، در این صورت نیز دوخت کت و شلوار هم رباست و هم حرام! بنابراین
هرگونه زیاده گرفتن چه مالی و چه غیر مالی، ربا و حرام است.
در نظر اکثر مراجع از جمله امام راحل و مقام معظم رهبری، در قرض
رَبَوی، قرض گیرنده پول را مالک میشود و میتواند آن پول را در مایحتاج
خود خرج کند، اما شرط زیاده باطل است.یعنی به فتوای امام و رهبری اگر شما
از کسی قرضی گرفتید و او شرط زیاده و ربا کرد شما میتوانید از آن پول قرضی
استفاده کنید، ولی شرط زیاده باطل است. اما برخی دیگر از مراجع میگویند:
قرض گیرنده در قرض رَبَوی حق ندارد در آن پول تصرف کند و باید پول را به
صاحبش برگرداند.
ربا دادن و ربا گرفتن هر دو حرام اندر حرام است!
برخی
گمان میکنند فقط ربا دادن حرام است و قرض ربوی گرفتن اشکالی ندارد؛ این
گمان اشتباه است و گیرنده قرض رَبَوی هم دچار کار حرام شده است. اگر زیاده
را شرط نکنند بلکه بدهکار با رضایت و اختیار خودش چیزی بیشتر برگرداند
اشکال ندارد بلکه برای بدهکار مستحب است که زیادتر برگرداند.