۰۳ آذر ۱۴۰۳ ۲۲ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۳۳ : ۱۲
نماز باران چگونه است؟
چگونگی خواندن نماز مستحبی باران به هنگام خشکسالی و کم شدن سفره های آبی را در اینجا بخوانید.
عقیق:نماز باران از جمله نمازهای مستحبی است که در طلب
باران و به هنگام خشکسالی و کم شدن سفره های آبی خوانده می شود. این نماز
مانند نماز اعیاد (فطر و قربان) به جماعت و فُرادی خوانده می شود.
۱-اینکه حمد و سوره آن را به صداى بلند قرائت کند و آن سوره هایى را که در نماز عید فطر و قربان مستحب بود انتخاب نماید.
۲-اینکه مردم سه روز روزه بگیرند و روز سوم براى نماز بیرون روند و آن روز دوشنبه باشد و اگر میسر نشد روز جمعه بخاطر شرافت و فضیلتش بیرون شوند.
۳-اینکه امام جماعت به اتفاق مردم به طرف صحرا حرکت کند و حرکتشان با وقار و سکینت و خشوع و با حالت درخواست باشد و براى نماز محلى پاک و نظیف را انتخاب کند و بهتر آن است که بیرون شدنشان با قیافه و هیئتى باشد که رحمت خدا را جلب کند مثل پا برهنه بودن و امثال آن.
۴-اینکه منبر را هم با خود بطرف صحرا ببرنند و مؤ ذن‌هاى شهر پیشاپیش امام جماعت حرکت کنند.
۵-اینکه آدابى را که بزرگان شیعه در این باب آورده اند رعایت کنند مثل اینکه پیرمردان و اطفال و معلولین و حیوانات را با خود ببرند اطفال را از مادران و اطفال حیوانات را از مادر‌ها جدا کنند تا صداى ضجه و گریه زیاد شود و بدین وسیله دریاى رحمت الهى بخروش آید و لازم است مسلمانان نگذارند کفار و مسیحیان و یهودیان که اهل ذمه اند و سایر کفار با آنان به صحرا بیایند.
مسائله ۱ - بهتر آن است که نماز باران را در وقت نماز عید (یعنى از طلوع خورشید تا ظهر) انجام دهند هرچند که بعید نیست وقت مخصوصى نداشته باشد.
مساءله ۲ - نماز باران اذان و اقامه ندارد بلکه مؤ ذن به جاى اذان و اقامه سه مرتبه مى‌گوید: (الصلوة )
خواندن این نماز وقتى مستحب است که نهر‌ها خشک شود و باران
نبارد و آسمان از ریختن بارانش بخل بورزد به جهت شیوع گناهان و کفران
نعمت‌هاى خدا و ندادن حق مردم و کم فروشى و خیانت در کیل و وزن و ظلم و
نیرنگ زدن و ترک امر به معروف و نهى از منکر و ندادن زکات و حکم کردن بر
خلاف آن چه خدا نازل کرده و گناهانى دیگر نظیر این‌ها، گناهانى که خشم و
سخط پروردگار را برمى‌انگیزد و از آمدن باران جلوگیرى مى‌نماید همانطور که
در روایات آمده است؛ و کیفیت آن نظیر کیفیت نماز عید دو رکعت است که به جماعت برگزار مى‌شود و فرادى خواندنش نیز بامید اینکه مستحب باشد اشکالى ندارد.
در نماز باران بعد از حمد و سوره رکعت اول پنج بار تکبیر مى‌گوید و بعد از هر تکبیر قنوت مى‌گیرد و در رکعت دوم بعد از حمد وسوره چهار تکبیر و بعد از هر تکبیر یک قنوت انجام مى‌دهد و در قنوت هاى نماز باران هر دعائى که بخواند کافى است البته بهتر آن است که قنوت‌ها مشتمل بر طلب باران باشد از خداى رحمان و عطوف طلب کند که عطوفت و رحمتش را شامل او و مردم او بسازد و درهاى آسمان را برحمت و باران خود بگشاید و قبل از دعاء در هر قنوت نخست بر محمد صلى الله علیه وآله و آل او علیهم الصلوة و السلام درود بفرستد و مستحبات این نماز چند چیز است.
در نماز باران بعد از حمد و سوره رکعت اول پنج بار تکبیر مى‌گوید و بعد از هر تکبیر قنوت مى‌گیرد و در رکعت دوم بعد از حمد وسوره چهار تکبیر و بعد از هر تکبیر یک قنوت انجام مى‌دهد و در قنوت هاى نماز باران هر دعائى که بخواند کافى است البته بهتر آن است که قنوت‌ها مشتمل بر طلب باران باشد از خداى رحمان و عطوف طلب کند که عطوفت و رحمتش را شامل او و مردم او بسازد و درهاى آسمان را برحمت و باران خود بگشاید و قبل از دعاء در هر قنوت نخست بر محمد صلى الله علیه وآله و آل او علیهم الصلوة و السلام درود بفرستد و مستحبات این نماز چند چیز است.
۱-اینکه حمد و سوره آن را به صداى بلند قرائت کند و آن سوره هایى را که در نماز عید فطر و قربان مستحب بود انتخاب نماید.
۲-اینکه مردم سه روز روزه بگیرند و روز سوم براى نماز بیرون روند و آن روز دوشنبه باشد و اگر میسر نشد روز جمعه بخاطر شرافت و فضیلتش بیرون شوند.
۳-اینکه امام جماعت به اتفاق مردم به طرف صحرا حرکت کند و حرکتشان با وقار و سکینت و خشوع و با حالت درخواست باشد و براى نماز محلى پاک و نظیف را انتخاب کند و بهتر آن است که بیرون شدنشان با قیافه و هیئتى باشد که رحمت خدا را جلب کند مثل پا برهنه بودن و امثال آن.
۴-اینکه منبر را هم با خود بطرف صحرا ببرنند و مؤ ذن‌هاى شهر پیشاپیش امام جماعت حرکت کنند.
۵-اینکه آدابى را که بزرگان شیعه در این باب آورده اند رعایت کنند مثل اینکه پیرمردان و اطفال و معلولین و حیوانات را با خود ببرند اطفال را از مادران و اطفال حیوانات را از مادر‌ها جدا کنند تا صداى ضجه و گریه زیاد شود و بدین وسیله دریاى رحمت الهى بخروش آید و لازم است مسلمانان نگذارند کفار و مسیحیان و یهودیان که اهل ذمه اند و سایر کفار با آنان به صحرا بیایند.
مسائله ۱ - بهتر آن است که نماز باران را در وقت نماز عید (یعنى از طلوع خورشید تا ظهر) انجام دهند هرچند که بعید نیست وقت مخصوصى نداشته باشد.
مساءله ۲ - نماز باران اذان و اقامه ندارد بلکه مؤ ذن به جاى اذان و اقامه سه مرتبه مى‌گوید: (الصلوة )
مسائله ۳ - بعد از آن که امام جماعت از نماز
خارج شد مستحب است عباى خود را پشت و روى کند یعنى طرف راست آن را به طرف
چپ و طرف چپ را سمت راست خود بیندازد و بالاى منبر رود و روى بقبله نموده
صد مرتبه با صداى بلند تکبیر بگوید سپس روى از قبله بطرف مردم سمت راست خود
نموده با صداى بلند صد بار سبحان الله مى‌گوید و سپس به طرف مردمى که در
سمت چپ قرار دارند بر گردانیده صد بار با صداى بلند لا اله الا الله
مى‌گوید آن گاه رو به مردم مى کند و صد بار حمد خدا مى‌گوید که در گفتن آن
نیز عیبى ندارد صداى خود را بلند کرده همچنانکه عیبى ندارد مردم نیز در
گفتن این ذکر‌ها امام را متابعت نموده آنان نیز بگویند بلکه حتى مثل امام
صدا را بگفتن اذکار بلند کنند واى بسا که بلند کردن صدا زودتر رحمت الهى را
جلب نموده امید رسیدن به مقصود را بیشتر کند.
آن گاه امام دست‌ها را به دعا برمى‌دارد مردم نیز دعا مى کنند و در دعا کردن پافشارى مى کنند و سعى مى کنند در دعا تضرع و زارى کنند از خدا طلب عطف و رحمت کنند التماس کنند و عیبى ندارد که تنها امام دعا کند و مردم آمین بگویند، آن گاه امام شروع مى کند به ایراد خطبه و در خطبه مبالغه مى کند در تضرع و طلب عطف و رحمت و بهتر آن است که بعضى از خطبه هائى که از معصومین وارد شده را انتخاب کند نظیر خطبه اى که از مولایمان امیرالمؤ منین علیه السلام وارد شده و در اولش آمده: (الحمد لله سابغ النعم) تا آخر و بهتر آن است که دو بار خطبه بخواند همان طور که در نماز عید دو بار باید بخواند چیزى که هست خطبه دوم را به نیت رجاء ایراد کند نه بعنوان دستور.
مسائله ۴ - همان طور که جائز است این نماز در هنگام خشکسالى از جهت نیامدن باران خوانده شود جائز است در هنگام خشک شدن چشمه‌ها و چاه‌ها نیز خوانده شود.
مسائله ۵ - اگر اجابت این خواسته از ناحیه خداى تعالى به تاخیر افتاد مردم مى‌توانند این مراسم را آن قدر تکرار کنند تا رحمت الهى آنان را دریابد ان شاء‌الله تعالى و اگر در نیافت باز هم نباید زبان به اعتراض بگشایند و یا از رحمت الهى مایوس شوند، بلکه باید بدانند که قطعا مصالحى مهم‌تر در بین بوده که خداى تعالى بآن واقف است و مردم از آن خبرى ندارند این نیز جائز است که نماز را همه روزه تکرار کنند ولى روزه سه روزه را تکرار نکنند.
و، اما اگر همه روزه و متصل بهم انجام ندادند سه روز دیگر را براى بار دوم روزه مى‌گیرند ولى نه به نیت انجام دستورى بلکه به نیت رجاء درتکرار نماز نیز نیت رجاء مى‌کنند.
آن گاه امام دست‌ها را به دعا برمى‌دارد مردم نیز دعا مى کنند و در دعا کردن پافشارى مى کنند و سعى مى کنند در دعا تضرع و زارى کنند از خدا طلب عطف و رحمت کنند التماس کنند و عیبى ندارد که تنها امام دعا کند و مردم آمین بگویند، آن گاه امام شروع مى کند به ایراد خطبه و در خطبه مبالغه مى کند در تضرع و طلب عطف و رحمت و بهتر آن است که بعضى از خطبه هائى که از معصومین وارد شده را انتخاب کند نظیر خطبه اى که از مولایمان امیرالمؤ منین علیه السلام وارد شده و در اولش آمده: (الحمد لله سابغ النعم) تا آخر و بهتر آن است که دو بار خطبه بخواند همان طور که در نماز عید دو بار باید بخواند چیزى که هست خطبه دوم را به نیت رجاء ایراد کند نه بعنوان دستور.
مسائله ۴ - همان طور که جائز است این نماز در هنگام خشکسالى از جهت نیامدن باران خوانده شود جائز است در هنگام خشک شدن چشمه‌ها و چاه‌ها نیز خوانده شود.
مسائله ۵ - اگر اجابت این خواسته از ناحیه خداى تعالى به تاخیر افتاد مردم مى‌توانند این مراسم را آن قدر تکرار کنند تا رحمت الهى آنان را دریابد ان شاء‌الله تعالى و اگر در نیافت باز هم نباید زبان به اعتراض بگشایند و یا از رحمت الهى مایوس شوند، بلکه باید بدانند که قطعا مصالحى مهم‌تر در بین بوده که خداى تعالى بآن واقف است و مردم از آن خبرى ندارند این نیز جائز است که نماز را همه روزه تکرار کنند ولى روزه سه روزه را تکرار نکنند.
و، اما اگر همه روزه و متصل بهم انجام ندادند سه روز دیگر را براى بار دوم روزه مى‌گیرند ولى نه به نیت انجام دستورى بلکه به نیت رجاء درتکرار نماز نیز نیت رجاء مى‌کنند.
پی نوشت:
تحریر الوسیله امام (ره) جلد یک در قسمت نمازهای مستحبی
منبع:باشگاه خبرنگاران
گزارش خطا
