۰۳ آذر ۱۴۰۳ ۲۲ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۰۹ : ۱۲
اعتكاف، يك حج كوچك است
عضو جامعه مبلغان برتر كشور ضمن تشريح راهكارهاي نمونه شدن و نمونه بودن يك معتكف، آن را به مثابه يك حج كوچك دانست و افزود: در سفر حج بعضي موارد دنيا را به طور موقت از انسان دور ميكنند و بيشترين هم و غم فرد، ياد خدا و مشغول شدن با او ميشود؛ اعتكاف هم اينچنين خواهد بود به شرط آنكه اصول آن رعايت و حفظ شود.
عقیق:حجت‌الاسلام والمسلمين محمد شريفي‌صادقي، مدير مؤسسه علمي فرهنگي تمدن علوي
در گفت‌وگویی اعتكاف را بهترين موقعيت
براي خلوت كردن و تفكر در مورد خود و خدا دانست و گفت: انسان در گريز از
هواي نفس و فرار از اشتغالات زندگي، در طريقت انس با معبود همواره نيازمند
خلوتي است تا در انزواي وجود خود در آثار صنع پروردگارش با ديده عبرت
بيانديشد و با سوز دل و اشك ديده، باطن خود را از زنگار گناهان پاك كند.
وي با بيان اينكه اعتكاف فرصتي است كه خانه دل را مصفاي حضور خالق هستي بخش كنيم، افزود: اين فرصت اجازه ميدهد تا انسان بدون دلواپسي از كارهاي انجام نشده و وابستگيهاي روزمره، خود را در سراي معبود خويش نظارهگر باشد؛ همانطور كه حضرت صادق(ع) فرمود: «فِي التَّوْرَاةِ مَكْتُوبٌ يَا ابْنَ آدَمَ تَفَرَّغْ لِعِبَادَتِي أَمْلَأْ قَلْبَكَ غِنًى وَ لَا أَكِلْكَ إِلَى طَلَبِكَ وَ عَلَيَّ أَنْ أَسُدَّ فَاقَتَك؛در تورات نوشته شده است: اي فرزند آدم! براي انجام عبادت من فراغتي به وجود بياور تا من دل تو را از بينيازي سرشار سازم و بدون اينكه تو طلبكني، حاجتت را برآورده كنم و من خود را ملتزم ميدانم كه حوائج تو را برطرف نمايم.»
عضو جامعه مبلغان برتر كشور اعتكاف را همچون يك حج كوچك دانست و ادامه داد: در سفر حج بعضي از لذتهاي دنيا را به طور موقت از انسان دور ميكنند و بيشترين هم و غم فرد، ياد خدا و مشغول شدن با او ميشود؛ اعتكاف هم اينچنين خواهد بود به شرط آنكه اصول آن رعايت و حفظ شود.
مراقبات قبل از اعتكاف
شريفي‌صادقي با اشاره به راهكارهاي نمونه شدن و نمونه بودن يك معتكف، گفت: راه معتكف نمونه شدن در گرو نوع مراقبتي است كه معتكف قبل، هنگام و بعد از اعتكاف نسبت به خود صورت ميدهد. براي مراقبات قبل از اعتكاف بايد قبل از ورود به مراسم، خود را از نظر معنوي و روحي آماده كنيم و بدانيم كه به يك سفر سرنوشتساز ميرويم. خود را از كار و مشغله زندگي فارغ نماييم و قبل از فرارسيدن اعتكاف علاوه بر فراگيري احكام شرعي اعتكاف، سعي كنيم با مطالعه و پرسش از اهل علم معرفت خود را نسبت به حكمت و آثار اعتكاف و همچنين وظايف معتكف افزايش دهيم.
عبادت‌هايي كه با آفت ريا و خودنمايي روبهرو هستند
عضو جامعه مبلغان برتر كشور داشتن اخلاص را يكي از شروط اصلي اعتكاف دانست و بيان كرد: آنچه مراقبت بر اخلاص در اعتكاف را ضروريتر ميكند، اين است كه اعتكاف بايد در مسجد جامع انجام شود؛ يعني عبادت كاملا در معرض ديد مردم قرار دارد؛ عبادت‌هايي اين چنين، بيشتر با آفت ريا و خودنمايي رو به رو هستند.
وي ادامه داد: آماده كردن وسايل مورد نياز در اعتكاف ازجمله قرآن مجيد، مفاتيح الجنان، لوازم شخصي، كاغذ، خودكار، كتاب و امثال اين موارد از ديگر اقدامات قبلي اين مراسم است؛ البته برخي از مراقبات قبل از اعتكاف مربوط به رعايت احكام فقهي است؛ اعتكاف را ميتوان حتي به نيابت كسي كه از دنيا رفته است به جاي آورد؛ در اين صورت اعتكاف را تنها به نيابت از يك نفر ميتوان انجام داد.
حجت الاسلام شريفي صادقي در ادامه گفت: هديه كردن ثواب اعتكاف به روح علما و شهدا و از دنيا رفتگان و يا كساني كه التماس دعا گفتهاند نيز ميسر است در اين صورت، علاوه بر اين كه معتكف ثواب كامل را ميبرد، آنان هم از فيض اين عمل عبادي بهرهمند ميشوند.
مدير مؤسسه علمي فرهنگي تمدن علوي در ادامه با اشاره به مراقبات هنگام اعتكاف، تصريح كرد: لازم است براي هر سه روز اعتكاف برنامهريزي داشته باشيم كه با توجه به مطالب مقالات متعدد توشه اعتكاف ميتوانيم برنامههاي خود را در بخش عبادي، علمي و استراحتي تنظيم كنيم و دچار افراط و تفريط نشويم و در طول شبانه روز از آن مراقبت شود و در پايان هر روز محاسبه صورت گيرد.
حجت الاسلام شريفي صادقي تصريح كرد: از ديگر كارهاي سودمند در اعتكاف سكوت است، سكوت زمينه فكر و فكر بهترين عبادت است؛ شايسته است كه هر حركتي كه موجب برهم زدن سكوت و سلب آرامش باشد در مسجد ترك شود. تفكر و انديشه از مهمترين برنامه حين اعتكاف بايد باشد؛ چنانجه پيامبر(ص) در حديثي ميفرمايد: «تفَكُّرُ ساعَةٍ خَيرٌ مِنْ عِبادَةِ سَتّينَ سَنَةٍ؛ يعني يك ساعت فكر كردن از شصت سال عبادت برتر است». تفكر در آثار و عظمت خداوند، تفكر درباره زيباييهاي دين، دايمي بودن انسان و جهان آخرت، ارزشهاي والاي انسان و خودسازي در مسير تكامل و هدفي كه براي آن خلق شده است از ديگر موارد تفكر در اين ايام است.
وي گفت: در ايام اعتكاف با قرار دادن وجدان و عقل در مقام قاضي، تمام اعمال و افعال گذشته خود را مورد بررسي و تجزيه و تحليل قرار دهيم. در اهميت محاسبه نفس همين كافي است كه از امام كاظم عليه السلام حكايت شده: «لَيسَ مِنَّا مَنْ لَمْ يحَاسِبْ نَفْسَهُ فِي كلِّ يوْمٍ فَإِنْ عَمِلَ حَسَناً اسْتَزَادَ اللهَ وَ إِنْ عَمِلَ سَيئاً اسْتَغْفَرَ اللهَ مِنْهُ وَ تَابَ إِلَيهِ؛ يعني: از ما نيست كسي كه در هر روز اعمال خود را محاسبه نكند كه اگر اعمال خوب داشته از خداوند توفيق بيشترش را بخواهد و اگر عمل بد داشته استغفار كند»؛ از اين رو لازم است محاسبه نفس را در طول سال داشته باشيم.
عضو جامعه مبلغين برتر كشور با اشاره به مراقبات بعد از اعتكاف هم گفت: انس خود با مسجد را حفظ كنيم و سعي كنيم با مراقباتي كه داريم اين اندوخته و پشتوانه معنوي كه در اعتكاف به دست آورده ايم را از دست ندهيم. حفظ دوستان شايستهاي كه در ايام اعتكاف با آنان آشنا شدهايم. براي حفظ معنويتي كه در اين چند روز به دست آوردهايم، سعي كنيم نماز اول وقت را در مسجد بخوانيم و متناسب با ظرفيت ايماني و عبادي خود برنامهاي عبادي براي خود تنظيم كنيم.
مهمترين آسيب و تهديد براي دست آوردهاي اعتكاف
حجت الاسلام شريفي صادقي مهمترين آسيب و تهديد براي دستآوردهاي اعتكاف را گناه و نافرماني احكام الهي بيان كرد و گفت: اين حال معنوي از شركت در اين محفل معنوي بدست آمده است؛ لذا براي تداوم آن و تبديل آن به مقام، لازم است ارتباط خود را با مساجد و مجالس توسل به اهل بيت(ع)، حفظ كنيم.
منبع:حج
وي با بيان اينكه اعتكاف فرصتي است كه خانه دل را مصفاي حضور خالق هستي بخش كنيم، افزود: اين فرصت اجازه ميدهد تا انسان بدون دلواپسي از كارهاي انجام نشده و وابستگيهاي روزمره، خود را در سراي معبود خويش نظارهگر باشد؛ همانطور كه حضرت صادق(ع) فرمود: «فِي التَّوْرَاةِ مَكْتُوبٌ يَا ابْنَ آدَمَ تَفَرَّغْ لِعِبَادَتِي أَمْلَأْ قَلْبَكَ غِنًى وَ لَا أَكِلْكَ إِلَى طَلَبِكَ وَ عَلَيَّ أَنْ أَسُدَّ فَاقَتَك؛در تورات نوشته شده است: اي فرزند آدم! براي انجام عبادت من فراغتي به وجود بياور تا من دل تو را از بينيازي سرشار سازم و بدون اينكه تو طلبكني، حاجتت را برآورده كنم و من خود را ملتزم ميدانم كه حوائج تو را برطرف نمايم.»
عضو جامعه مبلغان برتر كشور اعتكاف را همچون يك حج كوچك دانست و ادامه داد: در سفر حج بعضي از لذتهاي دنيا را به طور موقت از انسان دور ميكنند و بيشترين هم و غم فرد، ياد خدا و مشغول شدن با او ميشود؛ اعتكاف هم اينچنين خواهد بود به شرط آنكه اصول آن رعايت و حفظ شود.
مراقبات قبل از اعتكاف
شريفي‌صادقي با اشاره به راهكارهاي نمونه شدن و نمونه بودن يك معتكف، گفت: راه معتكف نمونه شدن در گرو نوع مراقبتي است كه معتكف قبل، هنگام و بعد از اعتكاف نسبت به خود صورت ميدهد. براي مراقبات قبل از اعتكاف بايد قبل از ورود به مراسم، خود را از نظر معنوي و روحي آماده كنيم و بدانيم كه به يك سفر سرنوشتساز ميرويم. خود را از كار و مشغله زندگي فارغ نماييم و قبل از فرارسيدن اعتكاف علاوه بر فراگيري احكام شرعي اعتكاف، سعي كنيم با مطالعه و پرسش از اهل علم معرفت خود را نسبت به حكمت و آثار اعتكاف و همچنين وظايف معتكف افزايش دهيم.
عبادت‌هايي كه با آفت ريا و خودنمايي روبهرو هستند
عضو جامعه مبلغان برتر كشور داشتن اخلاص را يكي از شروط اصلي اعتكاف دانست و بيان كرد: آنچه مراقبت بر اخلاص در اعتكاف را ضروريتر ميكند، اين است كه اعتكاف بايد در مسجد جامع انجام شود؛ يعني عبادت كاملا در معرض ديد مردم قرار دارد؛ عبادت‌هايي اين چنين، بيشتر با آفت ريا و خودنمايي رو به رو هستند.
وي ادامه داد: آماده كردن وسايل مورد نياز در اعتكاف ازجمله قرآن مجيد، مفاتيح الجنان، لوازم شخصي، كاغذ، خودكار، كتاب و امثال اين موارد از ديگر اقدامات قبلي اين مراسم است؛ البته برخي از مراقبات قبل از اعتكاف مربوط به رعايت احكام فقهي است؛ اعتكاف را ميتوان حتي به نيابت كسي كه از دنيا رفته است به جاي آورد؛ در اين صورت اعتكاف را تنها به نيابت از يك نفر ميتوان انجام داد.
حجت الاسلام شريفي صادقي در ادامه گفت: هديه كردن ثواب اعتكاف به روح علما و شهدا و از دنيا رفتگان و يا كساني كه التماس دعا گفتهاند نيز ميسر است در اين صورت، علاوه بر اين كه معتكف ثواب كامل را ميبرد، آنان هم از فيض اين عمل عبادي بهرهمند ميشوند.
مدير مؤسسه علمي فرهنگي تمدن علوي در ادامه با اشاره به مراقبات هنگام اعتكاف، تصريح كرد: لازم است براي هر سه روز اعتكاف برنامهريزي داشته باشيم كه با توجه به مطالب مقالات متعدد توشه اعتكاف ميتوانيم برنامههاي خود را در بخش عبادي، علمي و استراحتي تنظيم كنيم و دچار افراط و تفريط نشويم و در طول شبانه روز از آن مراقبت شود و در پايان هر روز محاسبه صورت گيرد.
حجت الاسلام شريفي صادقي تصريح كرد: از ديگر كارهاي سودمند در اعتكاف سكوت است، سكوت زمينه فكر و فكر بهترين عبادت است؛ شايسته است كه هر حركتي كه موجب برهم زدن سكوت و سلب آرامش باشد در مسجد ترك شود. تفكر و انديشه از مهمترين برنامه حين اعتكاف بايد باشد؛ چنانجه پيامبر(ص) در حديثي ميفرمايد: «تفَكُّرُ ساعَةٍ خَيرٌ مِنْ عِبادَةِ سَتّينَ سَنَةٍ؛ يعني يك ساعت فكر كردن از شصت سال عبادت برتر است». تفكر در آثار و عظمت خداوند، تفكر درباره زيباييهاي دين، دايمي بودن انسان و جهان آخرت، ارزشهاي والاي انسان و خودسازي در مسير تكامل و هدفي كه براي آن خلق شده است از ديگر موارد تفكر در اين ايام است.
وي گفت: در ايام اعتكاف با قرار دادن وجدان و عقل در مقام قاضي، تمام اعمال و افعال گذشته خود را مورد بررسي و تجزيه و تحليل قرار دهيم. در اهميت محاسبه نفس همين كافي است كه از امام كاظم عليه السلام حكايت شده: «لَيسَ مِنَّا مَنْ لَمْ يحَاسِبْ نَفْسَهُ فِي كلِّ يوْمٍ فَإِنْ عَمِلَ حَسَناً اسْتَزَادَ اللهَ وَ إِنْ عَمِلَ سَيئاً اسْتَغْفَرَ اللهَ مِنْهُ وَ تَابَ إِلَيهِ؛ يعني: از ما نيست كسي كه در هر روز اعمال خود را محاسبه نكند كه اگر اعمال خوب داشته از خداوند توفيق بيشترش را بخواهد و اگر عمل بد داشته استغفار كند»؛ از اين رو لازم است محاسبه نفس را در طول سال داشته باشيم.
عضو جامعه مبلغين برتر كشور با اشاره به مراقبات بعد از اعتكاف هم گفت: انس خود با مسجد را حفظ كنيم و سعي كنيم با مراقباتي كه داريم اين اندوخته و پشتوانه معنوي كه در اعتكاف به دست آورده ايم را از دست ندهيم. حفظ دوستان شايستهاي كه در ايام اعتكاف با آنان آشنا شدهايم. براي حفظ معنويتي كه در اين چند روز به دست آوردهايم، سعي كنيم نماز اول وقت را در مسجد بخوانيم و متناسب با ظرفيت ايماني و عبادي خود برنامهاي عبادي براي خود تنظيم كنيم.
مهمترين آسيب و تهديد براي دست آوردهاي اعتكاف
حجت الاسلام شريفي صادقي مهمترين آسيب و تهديد براي دستآوردهاي اعتكاف را گناه و نافرماني احكام الهي بيان كرد و گفت: اين حال معنوي از شركت در اين محفل معنوي بدست آمده است؛ لذا براي تداوم آن و تبديل آن به مقام، لازم است ارتباط خود را با مساجد و مجالس توسل به اهل بيت(ع)، حفظ كنيم.
منبع:حج
گزارش خطا
