عباس، عموى پیامبر (ص) پس از انجام این مقصود تقاضا کرد که پیامبر (ص) با تحویل کلید خانه خدا به او، مقام کلیددارى بیت‌اللّه را که در میان عرب یک مقام برجسته و شامخ بود، به او بسپارد، ولى پیامبر (ص) برخلاف این تقاضا پس از تطهیر خانه کعبه از لوث بت‌ها در خانه را بست و کلید را به «عثمان بن طلحه» تحویل داد، درحالى‌که آیه مورد بحث را تلاوت مىنمود. با استناد به این آیه می‌توان گفت که امانت و عدالت در اسلام یک حکم عمومى و همگانى است که باید در فضای جامعه اسلامی حکم‌فرما باشد. (1)
معنای امانت‌داری در کلام امیرالمومنین (ع)
اگر بخواهیم امانت‌داری را از منظر امیرالمومنین بررسی کنیم؛ چند نوع تعریف از امانت‌داری که البته مؤید و مکمل یکدیگر هستند در گفتارهای حضرت به چشم می‌خورد:
1. امانت‌داری و وفا، صداقت کردار است و دروغ و افترا خیانت گفتار. (2)
2. امانت، نگهداری است (یعنی نگهداری اموال و اسرار مردم است). (3)
3. هرچیزی که نشر آن خوب نیست، آن امانت است اگرچه کتمان آن را نخواسته باشند. (4)
دعای امام صادق (ع) در حق شیعیان
زید صائغ می‌گوید که به حضرت صادق (ع) عرض کردم براى ما دعا کن، پس (درباره ما دعائى) فرمود: «بار خدایا روزى ایشان کن راستگویى و امانت‌دارى و محافظت بر اداى نمازها را، بار خدایا اینان سزاوارترین خلق تو هستند که این کار را درباره آنها انجام دهى، بار خدایا آن را درباره آنان انجام ده» (5).
پی‌نوشت‌ها:
2. شرح آقا جمال خوانسارى بر غرر الحکم و درر الکلم؛ الفهرست، ج7؛ باب الامانة، ص26، 2، 188.
3. شرح آقا جمال خوانسارى بر غرر الحکم و درر الکلم؛ الفهرست، ج7؛ باب الامانة، ص26، 1، 293.
4. شرح آقا جمال خوانسارى بر غرر الحکم و درر الکلم؛ الفهرست، ج7؛ باب الامانة، ص26، 5، 52.
5. أصول الکافی، ترجمه مصطفوى؛ ج4؛ ص 372.
