خانه خدا؛ کانون هدایت انسان ها

عقیق: فى بیوت اذن الله ان ترفع و یذکر فیها اسمه یسبح له فیها بالغدو و الآصال. (1)
در خانه هایى که خداوند اجازه داده است که رفعت یابند و در آنها نام او به بزرگى یاد شود، در این خانه ها هر صبح و شام مردان با ایمان به تسبیح او مشغولند.

زمخشرى در ذیل این آیه کریمه گفته است : کلمه فى بیوت در این آیه به کلمه کمشکاة در آیه قبل:
الله نور السموات و الارض مثل نوره کمشکاة فیها مصباح المصباح فى زجاجة ...
وابسته است و مراد از بیوت در اینجا مساجد است. (2)

علامه طباطبایى (3) کلمه فى بیوت را به کمشکاة یا به جمله یهدى در آیه بعد متعلق دانسته است و بازگشت هر دو را به یک معنا مى داند، که از مصادیق یقینى این بیوت ، مساجدند که صرفا براى این کار ساخته شده اند.

همچنان که فرمود:
و مساجد یذکر فیها اسم الله کثیرا. (4)
و مساجدى که نام خدا در آنها بسیار برده مى شود.

در کشف الاسرار در ذیل این آیه آمده است که ابن عباس گفت:
المساجد بیوت الله فى الارض و فى تضى ء لاهل السماء کما تضى النجوم لأهل الأرض. (5)
مساجد خانه هاى خدا در زمین است. همان گونه که ستارگان براى اهل زمین مى درخشند، مساجد نیز براى ملکوتیان نورافشانى مى کنند.

سپس میبدى در تفسیر کلمه رفع در این آیه مى گوید:
مراد از ترفع رفع اقدار است نه رفع ابنیه، زیرا در شرع ، دیوار مسجد بلند کردن و بالا بردن مکروه است .

در خبر آمده است که : مساجد را بزرگ دارند و سخن بیهوده در آن نگویند و جز نام خدا، دیگرى را نخوانند، چنانکه در جاى دیگرى مى فرماید: و یذکر فیها اسمه .... (6)
بنابراین ، از مصادیق بارز این بیوت ، مساجدند که چنین ویژگى هایى دارند.

پی نوشت:

1-نور / 36.
2-الکشاف : ج 3، ص 68.
3-المیزان ، ج 15، ص 178.
4-حج / 41.
5-کشف الاسرار: ج 6، ص 536.
6-همان ماءخذ: ج 6، ص 537.

برگرفته از: کتاب جایگاه مساجد در فرهنگ اسلامى