عقیق:معصومه اصغری: سرگرمی‌شان این بود که دم غروب در قهوه‌خانه‌ها موقع خوردن چای دیشلمه تُرنا بازی می‌کردند. این بازی در ماه مبارک رمضان و بعد از افطار در قهوه‌خانه‌ها رواج داشت. روزى بین همین تُرنابازى بود که یکی از جوان‌ها گفت تا کی وقت‌مان را مفتامفت بدهیم برود؟ به جای تُرنا بازی برویم کاری کنیم هم زندگی‌مان برکت بگیرد و هم آخرت‌مان آباد شود. این شد که قرعه کشیدند و بنابر این گذاشته شد تا هر شب جمعه منزل یکی از آنها روضه سید الشهدا (ع) خوانده شود و عالمی درس اخلاق و معرفت بدهد.
اینجا تنها یک حسینیه نیست
پا به سن گذاشته‌ترین حسینیه تهران در خیابان امیرکبیر،کمی مانده به چهار راه سرچشمه روزگار می‌گذراند. از یک قرن پیش تا به حال هزار هزار نفر پاسوز این جا شده‌اند. پای منبر آن درس‌ها گرفته‌اند و در بیت‌های نوحه و مقتل‌خوانی‌های مداح‌هایی که حنجره‌های طلایی تکرار نشدنی داشتند اشک‌ها ریخته‌اند. حسینیه بنی‌فاطمه در شب‌های ماه مبارک رمضان هم منشاء خیر و برکت است. خیلی‌ها هنوز بعد از افطار پاشنه‌ها را ورمی‌کشند، شال و کلاه می‌کنند و از ساعت ۲۲ تا ۲ بامداد پای منبر شبستان این حسینیه می‌نشینند.
دیوارهای اتاقی که حالا حکم موزه را گرفته جا به جا از عکس‌های متولیان و واقفان درگذشته حسینیه پر شده است. یکی از دیوارها ویترین اشیایی شده که در نخستین سال‌های تاسیس حسینیه از آنها برای پذیرایی از مهمانان استفاده می‌شده است. «حسین زمانی» سیاه پوش ضربت خوردن مولاست.کنار دست استاد حدادی و جمعی از معتمدان حسینیه می‌نشیند و روایت شکل‌گیری بنی‌فاطمه را برای‌مان روی دایره می‌ریزد:«از وقتی که خودم را شناخته‌ام به همراه خانواده‌مان به این مکان مقدس آمد و شد داشته‌ایم. اینجا برای ما صرفا یک حسینیه و محلی برای سوگواری و عزاداری نیست. جرقه‌های تفکر بسیاری از جوانان انقلابی اینجا زده شده است. تعداد زیادی از شهدای عزیزمان از پای منبر همین حسینیه راهی خط مقدم جبهه‌ها شدند. هیئت امنای اینجا که حالا بیشتر‌شان به رحمت خدا رفته‌اند حتا در مقابل جور رضا خان هم سینه سپر می‌کردند و باکی از عاقبت کارشان نداشتند. دل شیر داشتند. همین دلداگی به مکتب اهل بیت (ع) به این حسینیه قوام داد و آن را بر سر زبان‌ها انداخت»
ماجرای انتخاب نام بنی‌فاطمه
عضو هیئت امنای حسینیه بنی‌فاطمه از وجه تسمیه اینجا هم برای‌مان می‌گوید :«این جوان‌ها در انتخاب نام حسینیه‌شان درمانده می‌شوند. راه می‌افتند و به محضر عالمی می‌روند و از او می‌خواهند کمک‌شان کند. آن استاد نگاهی به چهره‌های جوان و بشاش آنها می‌کند. روی‌شان را می‌بوسد و احترام‌شان می‌کند. می‌گوید اگر بدانید چه اندازه خیر در این کار است اشتیاق‌تان به آن هزار برابر می‌شود. بعد از آنها نام‌شان را می‌پرسد. یکی می‌گوید من سید حسن هستم. آن یکی می‌گوید من سید علی هستم. نفرات بعدی سید حسین و سید اکبر زریباف بودند. از ده نفر ۹ نفر سید بودند. آن عالم لبخندی به لب می‌نشاند و می‌گوید شما سید هستید. همه‌تان پسران جده‌ام فاطمه (س) هستید. اسم حسینیه‌تان را بنی‌فاطمه بگذارید. این نام بدجوری به دل آن جوان‌ها می‌نشیند و روی پرچم زری‌دوزی که هر شب جمعه بالای سر در خانه‌های‌شان می‌نشانند با رنگ سبز می‌نویسند هیئت سیار بنی‌فاطمه.
وقتی هیئت‌داری دل شیر می‌خواست
خاطر حسین زمانی به دوره‌ای کوچ می‌کند که برگزاری هر نوع مجلس مذهبی در حکم محاربه با حکومت بود و خرابکاری به حساب می‌آمد: «پدران ما از روزهایی گفته‌اند که برگزاری هیئت در خانه‌ها جرم بود و فرد خاطی به سختی مجازات می‌شد.گاهی برخی از این افراد دستگیر می‌شدند و باقی اعضای هیئت تا مدتی عهده‌دار رتق و فتق امور منزل آن فرد و پرداخت مخارج یومیه همسر و بچه‌هایش می‌شدند. یکی از دلایلی که تا سال ۱۳۲۰ هیئت بنی‌فاطمه به طور سیار در خانه برگزار می‌شد این بود که صاحب مجلس و اهل و عیال حتى یک نفر به خطر نیفتد. اگر خطری هم بود متوجه همه آن جوان‌ها بود و این میزان ارادت آنها به مکتب اهل بیت (ع ) را می‌رساند»
تخفیف صد هزار تومانی حاج بابا
ردیف سماورهای ذغالی، سینی‌های مسی، مجمع‌های بزرگ و کوچک پذیرایی، قوری‌های چینی و تسبیح‌های بزرگ و کوچکی که گرد ایام روی‌شان نشسته از پشت ویترین‌های شیشه‌ای نگاه‌مان می‌کنند. «زمانی» می‌گوید ملک فعلی حسینیه در سال ۱۳۳۹ به قیمت ۵۰۰ هزار تومان توسط خیران خریداری شده است :«خانه‌های تهران قدیم بیرونی و اندرونی داشت. معماری به این شکل نبود که هر خانه سالن فراخی داشته باشد. اتاق‌ها با مقیاس کوچک ساخته می‌شد. بعد از مدتی حضور مردم در هیئت خانگی طوری شد که عملا امکان پذیرایی از مهمان‌ها وجود نداشت. هیئت امنا این ملک که ۶۰۰ هزار تومان قیمت داشت را برای ساخت حسینیه در نظر گرفتند اما هر چه کردند و به این در و آن در زندند آن صد هزار تومان کسری جور نشد که نشد. آن زمان قنوات مختلفی در تهران جاری بودند که نزدیکی به آنها قیمت املاک را افزایش می‌داد. اعضای هیئت امنا ء حسینیه دیگر از پیگیری خرید این ملک نا امید شده بودند. در نهایت قصد‌شان را از خرید این ملک به حاج بابا که صاحب این ملک بود می‌گویند. آن زمان صد هزار تومان ارزش زیادی داشت با این حال حاج بابا هم که دلداده اباعبدالله بود از مال دنیا گذشت و ملکش را تقدیم جوانان بنی فاطمه کرد.
دستگیری از نیازمندان به قوت خود باقی است
حسینیه بنی‌فاطمه ۶ هزار متر زیربنا دارد. ابتدای دهه ۶۰ بود که متولیان آن تصمیم به بازسازی و مرمت ملک آن گرفتند و سر و شکل یک ساختمان ۲ هزار متری ۳ طبقه را به آن دادند :« بعد از ساخت بنای اصلی حسینیه ساختمان‌های دیگری با کاربری کتابخانه و صندوق قرض الحسنه نیز به آن افزوده شد.کتابخانه اعضای فعالی دارد و بیش از ۲۰ هزار جلد کتاب در آن نگهداری می‌شود. با کمک معتمدان حسینیه تیم‌هایی برای شناسایی نیازمندان آبرومند شکل گرفته است. توزیع ارزاق بین نیازمندان، تامین کمک هزینه درمان بیماران نیازمند، تهیه جهیزیه برای نوعروسان نیازمند و پرداخت وام بدون بهره از مهم‌ترین کارکردهای خیریه این حسینیه است.
اوایل دهه چهل شمسی بود که تعدادی از متولیان حسینیه به کربلای معلی مشرف شدند. آنجا با مداحی به نام حاج مرزوق عرب آشنا مى‌شوند. همان‌جا از او دعوت می‌کنند تا به تهران و حسینیه بنی فاطمه برود. با آمدن او مجالس نوحه‌خوانی و سینه‌زنی پررونق تر از همیشه شد. ایشان نخستین کسی بود که روز‌های دهه اول محرم را به نام شهیدان کربلا نام گذاری کرد و برای هر یک از آنها عزاداری ویژه‌ای ترتیب داد تا مقام آنها بیش از پیش به مردم شناسانده شود.
اینجا خوشنام ترین حسینیه تهران است
بخش مردانه حسینیه فراخ‌ترین شبستان حسینیه را به خود اختصاص داده است. در نگاه اول لوسترهای کریستالی بزرگی که بین زمین و سقف معلق مانده‌اند چشم‌مان را می‌گیرد. محراب زیبای کاشیکاری شده اینجا از دهه ۶۰ به یادگار مانده است. نصرالله حدادی که تهران شناس است درباره نحوه شکل‌گیری تکیه‌ها و حسینیه‌ها در تهران قدیم می‌گوید : «لفظ تکیه از همان تکیه دادن آمده. تکیه‌ها به طور موقت ساخته می‌شدند .چرا که آن زمان باور این بود که مسجد جای سوگواری نیست و صرفا جایی برای اقامه نماز است. برخی از تکیه‌ها ماندگار می‌شدند. از دل همین تکیه‌ها بود که هیئت‌ها و حسینیه‌ها پا گرفتند.
حدادی می‌گوید بیشتر حسینیه‌های تهران قدیم حوالی بازار تهران ساخته می‌شدند :«محله‌های پامنار، عودلاجان و سرچشمه از محلات اعیان نشین تهران بودند. بیشتر بازاری‌ها و افرادی که دست‌شان به دهان‌شان می‌رسید در این محله‌ها سکونت داشتند. این افراد هیئت امنای حسینیه‌ها می‌شدند و مخارج آن را به عهده می‌گرفتند. این اماکن مقدس در دراز مدت منشاء خیرات و برکات زیادی برای مردمان فرو دست جامعه بودند و از دیرباز تا کنون دستگیری از نیازمندان یکی از اصلی‌ترین فعالیت‌های این حسینیه‌ها بوده است. حسینیه بنی‌فاطمه از جمله خوشنام‌ترین حسینیه‌های تهران است که در ماه‌های محرم و صفر و رمضان نام آن بیش از پیش بر سر زبان‌ها می‌افتد.
اگر مى‌خواهید به این حسینیه بروید
متولیان حسینیه بنی فاطمه برای ۳ دهه ماه مبارک رمضان برنامه‌های پر و پیمانی برای اعضای این هیئت تدارک دیده‌اند. اگر می‌خواهید در برنامه جزء خوانی قرآن کریم شرکت کنید باید راس ساعت ۲۲ در این حسینیه حاضر باشید. تلاوت قرآن کریم با صوت دلنشین استاد سبزعلی حال خوشی به فضای معنوی این حسینیه می‌دهد. بعد از برنامه تلاوت قرآن کریم می‌توانید پای منبر حجت الاسلام حاج شیخ عباس صراف بنشینید و از بیانات مصداقی معروفش بهره‌ها ببرید. مداحان حسینیه بنی‌فاطمه در ماه مبارک رمضان امسال حاج عزیزالله اسماعیلی و حاج محسن اعتمادیان هستند.
مسیرهای دسترسی
برای شرکت در برنامه‌های رمضانی حسینیه بنی‌فاطمه باید به محله سرچشمه تهران بروید. این حسینیه در خیابان امیرکبیر شرقی و کنار مرکز خرید خلیج فارس واقع شده است.
منبع:فارس
