امام رضا علیه السلام برای هر ماه تدابیر خاصی توصیه کرده اند که رعایت بایدها و نبایدهادر فصول سرد سال از آن جمله است و می تواند به حفظ سلامتی و تندرستی کمک کند
عقیق:امام رضا علیه‌السّلام در توصیه‌های پزشکی خود در مورد راه های حفظ سلامتی در ماه اول زمستان می فرمایند: كانون الأول: واحد ثلاثون يوماً تقوي فيه العواصف و يشتد فيه البرد، و ينفع فيه كل ما ذكر في (تشرين الثاني) و يحذر فيه من أكل الطعام البارد، ويتقي فيه الحجامة و الفصد و يستعمل فيه الأغذية الحارة بالقوة و الفعل . از این رو مطابق این سفارش‌ها باید از طعام با طبيعت سرد پرهیز کرده، غذاهاي با طبيعت و درجه حرارت گرم مصرف نماییم، از حجامت و فصد اجتناب کنیم، آب در شب نخوریم، جرعه‌اي آب گرم هر روز اول صبح بنوشیم و خوردن از سبزي (بقول)، كرفس، نعناع و تره تيزك(شاهی) هم پرهیز کنیم. (1) مطابق آموز های امام رضا علیه‌السّلام به لحاظ فصول سال بهترین اوقات حجامت بجز حزیران، زمانی است که هوا معتدل باشد، یعنی در چهل روز نخست بهار و چهل روز آغاز پاییز و در فصل زمستان (بويژه دی ماه) و فصل تابستان (بجز ۱۴ حزیران که ذکر شد) حجامت اثر اندکی خواهد داشت. با شروع فصل زمستان سرماخوردگی و زکام به اوج می رسد. امام رضاعلیه‌السّلام برای پیشگیری از این بیماری در فصل زمستان می فرمایند: مَن أرادَ دَفَعَ الزُّکامِ فِی الشِّتاءِ أجمَعَ ، فَلیَأکُل کُلَّ یَومٍ ثَلاثَ لُقَمِ شَهدٍ ؛ هر کس مىخواهد در همه زمستان از زکام ایمن بماند ، هر روز ، سه لقمه عسل با موم آن بخورد .(۲) یکی از مواد غذایی مناسب برای این ماه گردو است. امام رضا علیه‌السّلام فرمودند: خوردن گردو در تابستان سبب گرمی و حرارت جسم می شود و موجب پیدایش کورک و دمل و جوشهای چرکین در بدن می گردد اما مصرف آن در زمستان کلیه ها را گرم نگه می دارد و سردی و برودت را از بدن دفع می کند. امام رضا علیه‌السّلام همچنین در توصیه ای دیگر می فرمایند: در فصل زمستان ناگهان از اتاق گرم به هوای سرد و آزاد قدم نگذارید و برای رهایی از مشکلات سرماخوردگی در ماه های سرد فرمودند: گل نرگس ببویید، بوییدن این گل را به طور دائم انجام دهید تا از شرّ سرما خوردگی در امان بمانید. همچنین استشمام سیاه دانه آدمی را از سرما خوردگی ایمن می دارد .(3) مطابق آموزه های امام رضا علیه‌السّلام در فصل زمستان استحمام در هر بامداد خوب است و مصرف ماهی تازه و شیر و ورزش توصیه شده و همانطور كه پيش از اين هم ذكر شد برای رهایی از سردرد فرمودند : خوردن ماهی تازه را فراموش نکنید هرکس از درد شقیقه و شکم درد می ترسد نباید در زمستان و تابستان خوردن ماهی تازه را به تأخیر اندازد. (4) پی نوشت‌ها: 1. الطريق الى خراسان ، كمال السيد ،ج1 ، ص391 2. بحار الأنوار ، ج ۶۲ ، ص ۳۲۴ 3. طبّ الإمام الرضا علیه‌السّلام، ص 37 - 38 4. بحار الأنوار، ج 62 ، ص 324 منبع:قدس 211008