این بارگاه ملکوتی در ماه ذی‌القعده صفای دیگری دارد و برای زائران و مجاورانش روزهایی شیرین و به‌یادماندنی را رقم می‌زند. در یازدهم این ماه مبارک، ولادت پناه بی‌پناهان و ملجأ درماندگان حضرت علی بن‌موسی‌الرضا(ع) است و بیست‌و‌سومین روز از این ماه در برخی روایات، به عنوان روز زیارتی مولایمان مطرح شده است.
آیت‌ا... نجم‌الدین مروجی طبسی از استادان برجسته حوزه علمیه قم به شمار می‌آید که در طول حیات خویش توانسته برای ارتقای علوم دینی و معارف اسلامی آثار ارزشمند و مفیدی را از خود به جای گذارد.
در ادامه گفت‌وگویی با عضو هیأت علمی مؤسسه آموزشی، پژوهشی مذاهب اسلامی ترتیب داده‌ایم تا کیفیت زیارت، برکات و آثار آن را بر مخاطب مورد بررسی قرار دهیم و با توجه به احادیث و روایات، نیم‌نگاهی به این دستور والای پیامبراکرم(ص) داشته باشیم.
براساس آموزه‌های دین مبین اسلام و روایات ائمه اطهار(ع)، زیارت به چه معناست و چرا بیست‌و‌سومین روز از ماه ذی‌القعده یکی از روزهای زیارتی امام هشتم شیعیان در میان دیگر روزهای سال محسوب می‌شود؟
- زیارت به معنای اظهار ارادت و احترام به پیشگاه ائمه اطهار(ع)، علما و بزرگان است، از سویی دیگر زیارت را می‌توان نوعی تقدیر از خدمات و فعالیتهای امامان معصوم(ع) برای نشر و گسترش فرهنگ و معارف دینی به شمار آورد. هنگامی‌که دین اسلام، سیره و منش علما و بزرگان را پیش روی قرار می‌دهیم، زیارت، نوعی پاسداشت از زحمات و خدمات پیشوایان ما برای ترویج اسلام و اخلاق به شمار می‌آید. براساس «آیه 32 سوره حج»، تعظیم شعائر الهی نشانه تقوای قلبی است و در دین اسلام امری مستحب شمرده شده و گاهی شبهه وجوب هم برای انجام این طاعت الهی وجود دارد. ماه‌های رجب و ذی‌القعده از جمله ماه‌هایی است که بر زیارت امام رضا(ع) تآکید فراوانی شده و روز بیست‌و‌سوم ذی‌القعده در تاریخ ماه‌های قمری به عنوان روز زیارتی امام هشتم شیعیان شناخته و مطرح شده است.با نگاه به احادیث درمی‌یابیم حضرت جواد الائمه(ع) ثواب زیارتی پدر بزرگوارشان را بالاتر از ثواب زیارتی امام حسین(ع) دانسته و می‌فرمایند: زیارت پدرم افضل است، زیرا حضرت اباعبدا... الحسین(ع) را همه مردم زیارت مى‌کنند؛ اما پدرم را جز خواص شیعه زیارت نمى‌کنند و افزون بر این تأکید بر زیارت امام هشتم شیعیان و اهتمام به جایگاه ارزشمندشان برای این است تا با جریانهای فکری انحرافی برخورد شود و آنان به اشتباه خود پی برند.
زیارت مقبول درگاه الهی دارای چه آدابی است و زائران و مجاوران بارگاه مقدس رضوی به هنگام زیارت چه نکاتی را باید مد نظر قرار دهند و به آن پایبند باشند؟
- شناخت جایگاه و مقام امام هشتم شیعیان در درگاه الهی یکی از نکات حایز اهمیت در هنگام زیارت محسوب می‌شود. هر زائر و مجاوری باید بر این امر توجه داشته باشد که این امام همام بنده حقیقی خداوند متعال است و پروردگار مهربان ایشان را اشرف و اقرب مخلوقات برشمرده، به همین دلیل لازم است تا از تمامی دستورها و سخنان والای‌شان پیروی کرده و سیره و منش آنان را سرلوحه زندگی شخصی و اجتماعی خود قرار دهیم.
اطاعت از دستورهای رسول خدا(ص) و ائمه اطهار(ع) موجب می‌شود انسان به جایگاه قرب الهی و سعادت حقیقی در دنیا و آخرت دست یابد.خواندن زیارتنامه مخصوص امام‌رضا(ع)، ادای نماز زیارت و ... از جمله آداب بسیار ارزشمندی است که زائران و مجاوران بارگاه ملکوتی علی‌بن‌موسی‌الرضا(ع) آن را به جا آورده و از آن آگاهند. اما در این میان آنچه حایز اهمیت و مورد توجه هر زائر و مجاوری باید قرار گیرد این است که هر مسلمانی باید نسبت به تمامی دستورهای آنان سرطاعت فرود آورده و برای خدمت به دین اسلام کمر همت بندد.
چگونه زیارت ائمه اطهار(ع) از سوی مسلمانان می‌تواند موجب احیا و رشد معارف الهی در میان جهانیان شود؟
- زیارت در صحنه روابط بین‌الملل با حجم سنگینی از تبلیغات دشمن روبه‌رو شده است، به گونه‌ای که آنان تمام نیروی خود را برای انجام فعالیتهایی ضدتشیع و اسلام به کارگرفته‌اند. مسلمانان باید از شیوه‌ها و ترفندهای تبلیغاتی دشمنان آگاهی یافته و از نظر کمی و کیفی شیوه تبلیغ و حجم و گستردگی فعالیتهای آنان را مورد توجه و بررسی قرار دهند.
زیارت ائمه اطهار(ع) و تأکید بر این امر موجب می‌شود اسلام در میان جهانیان اشاعه یابد و عقاید دین اسلام و پایبندی به ارکان آن در میان سایر ادیان آسمانی تقویت شود.
نهادهای مذهبی چه برنامه‌های فرهنگی را باید در دستور کار قرار دهند تا فعالیتهای آنان موجب پیشرفت و بهبود فرهنگ و معارف دینی از جمله زیارت شود؟
- اجرای نشستهای علمی و فرهنگی در صحن و بارگاه ائمه اطهار(ع)، برگزاری حلقه‌های معرفت، ایجاد نشستهای علمی- تخصصی، برگزاری سخنرانی‌های مختلف برای ملیت‌ها و نژادهای گوناگون از جمله شیوه‌های موفقی به شمار می‌آید که به کمک آنها می‌توان عقاید اسلام ناب محمدی را در جهان و میان ملل مختلف ترویج کرد و بدین‌‌ترتیب فرهنگ زیارت و آموزه‌های والای ائمه اطهار(ع) در میان جهانیان نهادینه شده و گسترش می‌یابد.
راه‌اندازی شبکه‌های ماهواره‌ای مختلف با قالبها و برنامه‌های متنوع علمی، اخلاقی، اجتماعی به زبانهای زنده دنیا نیز موجب آشنایی جهانیان با فرهنگ رضوی و مکتب اهل‌بیت(ع) شده و در صحنه جهانی تأثیر بسیاری از اقدامهای دشمن و جریانهای فکری انحرافی را از بین می‌برد.
آیا آستان قدس رضوی توانسته به نیازهای زائران و مجاوران در زمینه‌های مختلف آموزشی، فرهنگی و ... جامعه عمل بپوشاند؟
آستان قدس رضوی پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی از نظر خدمات مختلف فرهنگی، آموزشی و... فعالیتهای ارزشمند و والایی را از خود به یادگار گذاشته است و ارایه خدمات مختلف به میلیونها زائر و مجاور بارگاه منور رضوی در طول سالهای پس از انقلاب نشان دیگر از این خدمات برجسته و قابل قبول این نهاد مذهبی است. صحن‌های وسیع، شبستانهای بزرگ و توسعه کم‌نظیر اطراف حرم سبب رفاه و آسایش زائر شده و این اقدامها نشان‌دهنده وجود مدیریتی موفق در این نهاد مذهبی و اهتمام ایشان بدین امر است. براین‌اساس این روند پیشرفت باید در مسیر آبادانی و انجام فعالیتهای مختلف در بارگاه سایر معصومین(ع) نیز توسط متولیان آنها انجام گیرد.
منبع:قدس
211008