عقیق:بی تردید، اگر انسان به زحمت ها و رنج های بی شائبه والدین توجه کند، هرگز نیکی های آنان را از یاد نمی برد. اگر شخصی کوچک ترین نیکی و احسانی در حق انسان به جای آورد، عقل تشکر و قدردانی از او را لازم می داند، حال با توجه به این که پدر و مادر سمبل نیکی و احسان به فرزند هستند و از جان خود برای پرورش او مایه می گذارند، سزاوارترین انسان ها برای احترام و قدردانی اند و از این رو امام رضا (ع) بر این امر تاکیدی ویژه داشته اند.

رعایت احترام پدر
امام رضا (ع) پیوسته مردمان زمانه خویش را نسبت به پدران خود سفارش می فرمودند و حرمت آنان را یادآور می گشتند. از این رو، در سخنان ارزشمند خود در باب حقوق پدر را بیان دارند:
باید از پدرت اطاعت کنی و نسبت به او نیکویی نمایی و در برابرش تواضع و خضوع کرده و به بزرگی از او یاد کنی و مورد تمجید و تعریف قرارش دهی و در محضرش آهسته سخن گویی، چرا که پدر اصل و ریشه فرزند و فرزند بخشی از اوست. اگر پدر نبود فرزند هم نبود.
ای فرزندان؛ با قدرت و توانایی خداوند متعال، دارایی و شرافت و جانتان را در راه به دست آوردن خشنودی پدران بکار گیرید. به راستی که از رسول خدا (ص) روایت می کنم که آن حضرت فرمود:
خود و دارائیت به پدرت تعلق دارید، بنابراین، خود و ثروت خویش را فدای پدرت نما و در راه خشنودی به مصرف برسان و در حال زندگی وی، از آنان پیروی کنید و احسان و نیکی نمایید و پس از مرگشان با طلب، بخشش و رحمت از خداوند به آنان رحم کنید.
چرا که از رسول خدا (ص) نقل شده که فرمود: هر کس به پدرش در حال حیات و زندگیش نیکی و احسان کند، ولی پس از مرگش او را از دعای خیر فراموش نماید، خداوند او را عاق و نافرمان می نامد.

سفارش درباره حقوق مادر
مادر نیز از نظر امام رضا (ع) دارای احترام و حقوق فوق العاده ای می باشد. از این رو، آن حضرت در یکی از پیام های ارشادی خود در همین راستا چنین می فرمایند:
بدان که حق مادر از لازمترین حقوق و از واجبترین واجبات می باشد. زیرا او در شرایطی تو را در رَحِم خود پروردانیده و از شیره جانش به تو خورانیده است که هر کسی در چنان شرایطی حاضر به تحمل این همه زحمات نبوده است. تو را با جان و دل و سر و چشم و گوش و همه جوارحش با تمام محبت و رضایت حفظ و نگهداری می کرد و با کمال مسرت و خوشحالی ناراحتی هایت را برطرف می ساخت و با تمام قوا می کوشید تا خواسته هایت را برآورده سازد و حاضر بود خود گرسنه بماند، اما تو را سیر کند و خود تشنه باشد، ولی تو را سیراب نماید، خود برهنه باشد و تو را بپوشاند و یا خود در آفتاب بماند و تو را در سایه گذارد.
بنابراین، سپاسگزاری از زحمات مادر و احسان و نیکویی و مدارا با او بایستی به اندازه خدمتش باشد. اگر چه شما طاقت و توان انجام کوچکترین حق او را جز به توفیق و یاری پروردگار جهان ندارید و به تحقیق خداوند متعال حق او را قرین حق خود قرار داده و فرموده است: وَ اَشکُرلی وَ لِوالِدَیکَ اِلَیَّ المَصیر؛ به انسان توصیه کردیم شکر من و پدر و مادرت را به جا آور که بازگشت همه به سوی من است. (سوره لقمان: آیه 14)

پی نوشت ها:
1-فقه الرضا المنسوب الی الامام الثامن علی بن موسی الرضا (ع): 334.
2- سیدحسین اسحاقی. احترام به والدین: 107.
3- محمد علی چنارانی، رفتارهای اخلاقی و اجتماعی امام رضا(ع): 39-38.

منبع:قدس

211008